Một tàu cảnh sát biển Việt Nam hôm 5/8 đến Manila trong chuyến thăm thiện chí kéo dài bốn ngày và tập trận chung khi hai nước cố gắng gác lại các tranh chấp lãnh thổ của riêng mình trước căng thẳng gia tăng với Trung Quốc về quyền kiểm soát các thực thể chính ở Biển Đông.
Philippines và Việt Nam nằm trong số những nước chỉ trích mạnh mẽ nhất các hành động ngày càng thù địch của Trung Quốc tại vùng biển tranh chấp, một tuyến đường thương mại và an ninh toàn cầu quan trọng. Bản thân Việt Nam và Philippines cũng có các yêu sách chồng chéo ở tuyến đường biển đông đúc cùng với Malaysia, Brunei và Đài Loan. Các tranh chấp này được coi là điểm nóng ở Châu Á và là sự rạn nứt nhạy cảm trong sự cạnh tranh khu vực giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Cảnh sát biển của nước chủ nhà vẫy cờ Philippines và Việt Nam và một ban nhạc kèn đồng chơi dưới ánh nắng mặt trời tại bến cảng Manila khi tàu cảnh sát biển Việt Nam nặng 2.400 tấn với 80 thành viên thủy thủ đoàn cập cảng. Một số sĩ quan chào từ boong dưới và boong trên của con tàu trắng dài 90 mét.
Trong thời gian lưu trú tại Manila, lực lượng cảnh sát biển hai nước dự kiến sẽ hội đàm và tham quan tàu của nhau. Họ sẽ tổ chức các cuộc diễn tập tìm kiếm cứu nạn chung cùng với các cuộc diễn tập ứng phó cháy nổ tại Vịnh Manila, trên bờ biển phía tây của miền bắc Philippines hướng ra Biển Đông.
Phát ngôn viên của cảnh sát biển Philippines, Chuẩn đô đốc Armand Balilo, nói: “Đây là một mô hình tốt, một cách tốt để hạ nhiệt tình hình”. “Điều này cho thấy ngay cả những bên yêu sách đối địch cũng có cơ hội vun đắp mối quan hệ”.
Đại tá Hoàng Quốc Đạt, Trưởng đoàn Cảnh sát biển Việt Nam, phát biểu rằng chuyến thăm cảng Manila là cách để tăng cường “mối quan hệ hợp tác cùng có lợi” của hai nước.
“Điều này sẽ thúc đẩy và nâng cao hiệu quả chia sẻ thông tin và phối hợp trong thực thi pháp luật trên biển, theo luật pháp quốc tế”, ông cho biết và nói thêm rằng sự hợp tác hữu nghị như vậy góp phần “duy trì và bảo vệ an ninh và an toàn hàng hải của khu vực”.
Trong một cuộc giao lưu thiện chí riêng biệt vào tháng trước, lực lượng hải quân Việt Nam và Philippines đã chơi bóng chuyền, bóng đá và kéo co tại đảo Song Tử Tây do Việt Nam chiếm đóng ở quần đảo Trường Sa đang có tranh chấp gay gắt trên Biển Đông, theo các quan chức Việt Nam và Philippines.
Vào tháng 6, Việt Nam cho biết họ đã sẵn sàng đàm phán với Philippines để giải quyết các yêu sách chồng lấn của họ đối với thềm lục địa dưới biển ở Biển Đông, trong khi Trung Quốc từ lâu đã tuyên bố chủ quyền đối với phần lớn toàn bộ tuyến đường biển này và tuyên bố sẽ bảo vệ lợi ích lãnh thổ của mình bằng mọi giá.
Sau cuộc đối đầu dữ dội vào ngày 17 tháng 6 tại Bãi Cỏ Mây do Philippines chiếm đóng ở Biển Đông giữa lực lượng Trung Quốc — được trang bị dao, rìu và giáo tự chế — và lực lượng hải quân Philippines, Trung Quốc và Philippines đã đạt được một thỏa thuận tạm thời vào tháng trước để ngăn chặn các cuộc đụng độ tiếp theo có thể gây ra xung đột vũ trang lớn tại đảo san hô này.
Một tuần sau khi thỏa thuận được ký kết, lực lượng chính phủ Philippines đã vận chuyển thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác đến con tàu mắc cạn mà Manila dùng làm tiền đồn tại Bãi Cỏ Mây, không có cuộc đối đầu nào được báo cáo.
Tuy nhiên, Philippines đã cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực tăng cường lực lượng lãnh thổ và quốc phòng cũng như mở rộng liên minh an ninh với các nước châu Á và phương Tây.
Diễn đàn