Một tướng Mỹ tuyên bố việc Quân đội Hoa Kỳ triển khai hệ thống phi đạn tầm trung gần đây tới miền bắc Philippines là “cực kỳ quan trọng” và cho phép lực lượng Hoa Kỳ và Philippines cùng nhau huấn luyện để có thể sử dụng vũ khí hạng nặng như vậy.
Chính quyền Biden đã có động thái củng cố vòng cung liên minh quân sự ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương để chống lại Trung Quốc tốt hơn, bao gồm cả trong bất kỳ cuộc đối đầu nào có thể xảy ra về Đài Loan và các điểm nóng khác ở châu Á. Philippines cũng đã nỗ lực củng cố khả năng phòng thủ lãnh thổ của mình sau khi các tranh chấp với Trung Quốc bắt đầu leo thang vào năm ngoái tại Biển Đông ngày càng bất ổn.
Trung Quốc đã phản đối kịch liệt việc tăng cường triển khai lực lượng chiến đấu của Hoa Kỳ tới châu Á. Nhưng điều này đặc biệt đáng báo động khi Quân đội Hoa Kỳ triển khai hệ thống phi đạn Typhon, một loại vũ khí trên bộ có thể bắn Phi đạn Tiêu chuẩn-6 và phi đạn tấn công mặt đất Tomahawk, tới miền bắc Philippines vào tháng 4 như một phần của cuộc tập trận chiến đấu chung vào tháng 4 với quân đội Philippines.
“Tựu chung lại điều này mang đến cho chúng ta cơ hội để hiểu cách sử dụng khả năng đó — những thách thức về môi trường ở đây rất độc đáo so với bất kỳ nơi nào khác trong khu vực”, Thiếu tướng Hoa Kỳ Marcus Evans, Tư lệnh Sư đoàn 25 Bộ binh đóng tại Hawaii, cho biết khi được hỏi hệ thống phi đạn đã giúp những người tham gia huấn luyện chiến đấu chung ở Philippines như thế nào.
“Năm ngoái, chúng tôi cũng đã triển khai khả năng bắn tầm xa với HIMARS và chúng tôi có thể di chuyển chúng bằng máy bay cánh cố định xung quanh môi trường quần đảo Philippines”, tướng Evans nói với hãng tin AP trong một cuộc phỏng vấn tại Manila, ám chỉ Hệ thống phi đạn pháo binh cơ động cao, bệ phóng gắn trên xe tải, bắn phi đạn dẫn đường bằng GPS có khả năng tấn công các mục tiêu ở xa.
“Đó chỉ là những hoạt động cực kỳ quan trọng vì bạn được làm việc trong môi trường đó, nhưng quan trọng nhất là bạn đang làm việc cùng các đối tác của chúng tôi tại Philippines để hiểu cách chúng sẽ được tích hợp vào hoạt động của họ”, tướng Evans nói mà không giải thích thêm.
Hệ thống phi đạn Typhon được cho là đã được chuyển ra khỏi Philippines vào tháng trước, nhưng ba quan chức an ninh Philippines gần đây đã nói với AP rằng hai đồng minh hiệp ước lâu năm đã đồng ý giữ hệ thống phi đạn ở miền bắc Philippines vô thời hạn để tăng cường khả năng răn đe bất chấp Trung Quốc bày tỏ những báo động.
Các quan chức Philippines đã nói chuyện với điều kiện giấu tên vì họ không được phép thảo luận công khai về việc triển khai phi đạn nhạy cảm của Hoa Kỳ.
Tướng Evans đã bay đến Manila để bắt đầu các cuộc đàm phán với các đối tác quân đội Philippines về việc tổ chức các cuộc tập trận thường niên của các lực lượng đồng minh tại quốc gia Đông Nam Á này vào năm tới, đặc biệt là các cuộc tập trận Salaknib, nhằm mục đích tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu của hàng nghìn quân nhân Mỹ và Philippines trong các bối cảnh ngày càng thực tế.
“Về mặt khái niệm, đây được lên lịch là một cuộc tập trận lớn hơn và phức tạp hơn”, tướng Evans cho biết, đồng thời nói thêm rằng có thể có các cuộc diễn tập chung từ các khu rừng rậm ở miền bắc Philippines đến các căn cứ quân sự cũ của Hoa Kỳ trong khu vực.
“Chúng tôi cũng đang có kế hoạch mang theo thiết bị mới để huấn luyện cùng với quân đội Philippines mà năm ngoái chúng tôi không có”, ông nói mà không cung cấp thông tin chi tiết.
“Nhiệm vụ của chúng tôi là cải thiện 1% mỗi ngày cùng với quân đội Philippines về mặt sẵn sàng”, ông nói. “Những mối quan hệ được xây dựng, sự sẵn sàng được phát triển, sẽ xóa tan mọi nghi ngờ về tầm quan trọng của liên minh của chúng tôi và công việc chúng tôi làm ở đây với quân đội Philippines”.
Tướng Evans và các quan chức khác của Quân đội Hoa Kỳ đã tham dự một buổi lễ vào ngày 20/10 đánh dấu kỷ niệm một thời khắc lịch sử trong quan hệ Hoa Kỳ-Philippines khi Tướng Hoa Kỳ Douglas Macarthur thực hiện lời hứa trở lại Philippines vào tháng 10 năm 1944 bằng cách lội vào bờ biển của tỉnh Leyte ở miền trung để giúp lãnh đạo cuộc giải phóng đất nước khỏi lực lượng chiếm đóng của Nhật Bản.
Vào ngày 21/10, tướng Evans và những người lính của ông đã đặt vòng hoa trong một buổi lễ trang nghiêm tại Nghĩa trang Hoa Kỳ ở thủ đô Manila, nghĩa trang và đài tưởng niệm Chiến tranh Thế giới thứ II lớn nhất của Hoa Kỳ trên thế giới.
Ông cho biết buổi lễ ở Vịnh Leyte phản ánh lịch sử lâu dài đã gắn kết lực lượng Hoa Kỳ và Philippines trong chiến tranh và hòa bình.
“Niềm tin đó đã được xây dựng trong tám thập niên”, tướng Evans nhấn mạnh.
Diễn đàn