Thanh niên 20 tuổi mưu sát cựu Tổng thống Donald Trump trong một cuộc vận động tranh cử hồi đầu tháng này dường như đã nảy sinh âm mưu ám sát ít nhất một tuần trước khi vụ việc xảy ra.
Giám đốc FBI Christopher Wray nói với các nhà lập pháp Mỹ hôm 24/7 rằng trong khi nhiều câu hỏi vẫn chưa được trả lời, việc phân tích một máy tính xách tay có liên quan đến Thomas Matthew Crooks cho thấy kẻ ám sát dường như nhắm vào các nhân vật nổi tiếng của công chúng và tìm kiếm thông tin về vụ giết người năm 1963 khi Tổng thống Mỹ John F. Kennedy bị tay súng đơn độc Lee Harvey Oswald bắn chết.
Ông Wray nói: “Vào ngày 6 tháng 7, anh ta tìm kiếm trên Google xem Oswald cách ông Kennedy bao xa.
“Điều đó rõ ràng có ý nghĩa quan trọng đối với trạng thái tinh thần của anh ta,” ông Wray nói thêm. “Đó cũng là ngày anh ta đăng ký tham gia cuộc mít tinh ở Butler.”
Bảy ngày sau, vào ngày 13 tháng 7, Crooks trèo lên mái nhà nhìn ra cuộc vận động tranh cử ở phía tây Pennsylvania và bắn ít nhất 8 phát súng từ một khẩu súng trường tấn công kiểu AR, khiến ông Trump bị chảy máu tai, một người tham dự thiệt mạng và hai người khác bị thương.
Crooks, đã bị bắn hạ bởi một tay súng bắn tỉa của Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ, cũng mang theo một bộ điều khiển thiết bị nổ từ xa dành cho hai thiết bị nổ để trong xe của anh ta.
Ông Wray nói với Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ: “Chúng tôi muốn có một lộ trình cho chúng tôi biết chính xác những gì anh ta tính toán. Chúng tôi chưa tìm thấy điều đó.”
Ông Wray cho biết, những gì các nhà điều tra tìm thấy là bằng chứng cho thấy kẻ nổ súng đã có hứng thú với những nhân vật nổi tiếng, sử dụng điện thoại di động của mình để lấy thêm thông tin.
“Kẻ xả súng dường như đã tìm kiếm thông tin về các nhân vật của công chúng nói chung… các bài báo và những thứ tương tự,” ông Wray nói và cho biết thêm rằng hình ảnh của các quan chức cấp cao và chính trị gia được tìm thấy trên điện thoại của kẻ xả súng có liên quan đến các bài báo.
Ông nói: “Đây dường như không phải là một loại danh sách mục tiêu nào đó”.
Ông Wray cho biết: “Trong khoảng thời gian từ ngày 6 tháng 7 đến ngày 13 tháng 7, anh ta dường như đã rất tập trung vào cuộc mít tinh đặc biệt này và cựu Tổng thống Trump”. “Nhưng chính xác tiến trình suy nghĩ của anh ta làm việc này như thế nào vẫn còn đang được điều tra thêm.”
Các cuộc tìm kiếm khác trên điện thoại di động và thiết bị điện tử của kẻ xả súng cho đến nay vẫn chưa cung cấp thêm bất kỳ thông tin chi tiết nào về suy nghĩ của Crooks.
Ông Wray cho biết cuộc điều tra đã không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào về hệ tư tưởng chính trị hoặc một tuyên ngôn, cũng như các nhà điều tra cũng không tìm thấy bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy kẻ xả súng đã được giúp đỡ hoặc anh ta đã cảnh báo cho bất kỳ ai khác về kế hoạch của mình.
Ông Wray nói: “Cho đến nay, chúng tôi chưa tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào về bất kỳ đồng phạm nào, trong hay ngoài nước”, đồng thời cho biết thêm cuộc điều tra dường như đã xác nhận các thông tin cho rằng Crooks là kẻ cô độc.
“Ví dụ, danh sách các mối liên lạc của anh ấy rất ngắn so với những gì bạn thường thấy từ hầu hết mọi người. Có vẻ như không có nhiều tương tác giữa anh ấy với rất nhiều người trong đời thực cũng như trên mạng,” ông nói.
Tuy nhiên, ông Wray cảnh báo rằng FBI chưa thể truy cập vào tất cả các tài khoản mạng xã hội của kẻ xả súng và các nhà điều tra có thể không bao giờ vượt qua được một số mật khẩu và mã hóa.
Các nhà lập pháp Hoa Kỳ, cả Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ, đã nhiều lần bày tỏ sự phẫn nộ kể từ vụ nổ súng, dẫn đến việc giám đốc Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ, người chịu trách nhiệm đảm bảo an ninh cho các tổng thống đương nhiệm và cựu tổng thống cũng như gia đình họ hôm 23/7 phải từ chức.
Cựu giám đốc Kimberly Cheatle đã thu hút thêm sự phẫn nộ từ các nhà lập pháp một ngày trước khi bà từ chức, liên tục từ chối trả lời các câu hỏi về âm mưu ám sát trong khi gọi sự kiện này là “thất bại hoạt động quan trọng nhất… trong nhiều thập niên”.
Ông Wray hôm 24/7 đã thực hiện một chiến lược khác, đảm bảo với các nhà lập pháp rằng cơ quan FBI sẽ “không bỏ sót gì” trong cuộc điều tra của mình, đồng thời cam kết cung cấp càng nhiều thông tin càng tốt.
Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Jim Jordan nói: “Chúng tôi cần biết chuyện gì đã xảy ra từng lúc một, từng giây một”.
“Một phần đáng kể của đất nước hoài nghi về khả năng của FBI trong việc tiến hành một cuộc điều tra công bằng, trung thực, cởi mở và minh bạch”, nhà lập pháp đảng Cộng hòa nói, đồng thời cáo buộc cơ quan thực thi pháp luật về những gì ông mô tả là nhiều thất bại trong nhiều năm qua.
Trong hơn ba giờ khai chứng, ông Wray xác nhận các báo cáo rằng kẻ nổ súng đã điều khiển một chiếc máy bay không người lái đến địa điểm diễn ra cuộc vận động tranh cử khoảng hai giờ trước khi sự kiện diễn ra.
Ông cho biết đường bay đã đưa máy bay không người lái bay qua một khu vực cách sân khấu nơi ông Trump sẽ phát biểu khoảng 180 mét và có xuất hiện đoạn video phát trực tiếp về máy bay không người lái.
Tuy nhiên, máy quay dường như đã hướng ra xa bục thuyết trình.
Ông Wray nói: “Chúng tôi nghĩ rằng nó sẽ cho anh ta thấy những gì ở phía sau anh ta [trên mái nhà],” Giống như, nó gần giống như đưa cho anh ta một tấm gương chiếu hậu về khung cảnh phía sau anh ta.”
Ông Wray cũng cho biết các nhà điều tra đã xác định rằng kẻ nổ súng đã đến địa điểm mít tinh ít nhất ba lần.
Lần đầu Crooks tới đây trước vụ nổ súng một tuần, ở đó 20 phút. Chuyến thăm thứ hai, kéo dài 70 phút, diễn ra vào buổi sáng ngày xảy ra vụ nổ súng và chuyến thăm cuối cùng là vào buổi chiều xảy ra vụ nổ súng, khi Crooks đến và chờ đợi thực hiện âm mưu ám sát.
Tuy nhiên, đối với tất cả những điều mà các nhà điều tra nghĩ rằng họ biết sau khi đào sâu vào mạng xã hội và thông tin liên lạc của kẻ xả súng, cũng như sau hơn 400 cuộc phỏng vấn, ông Wray cho biết vẫn còn những câu hỏi khác vẫn chưa được trả lời.
Một trong những câu hỏi đó là làm thế nào Crooks có thể leo lên nóc tòa nhà nhìn ra cuộc biểu tình.
Các nhà điều tra tìm thấy một biên lai cho thấy anh ta đã mua một chiếc thang cao 1,5 mét nhưng nó chưa bao giờ được mang đến hiện trường vụ nổ súng.
Ông Wray cho biết vẫn còn sự nhầm lẫn về việc liệu kẻ xả súng đã đặt khẩu súng trường trên mái nhà trước khi nổ súng hay đã mang nó theo ngay trước khi bắt đầu bắn.
Ông Wray nói: “Vũ khí có báng có thể thu gọn, điều này có thể giải thích tại sao nó khó quan sát hơn”, đồng thời lưu ý rằng việc các nhân viên thực thi pháp luật lần đầu tiên nhìn thấy kẻ xả súng thực sự cầm súng diễn ra chỉ vài giây trước khi phát súng đầu tiên vang lên.
Diễn đàn