Tổng thống Joe Biden ngày 15/11 ca ngợi sự hợp tác giữa Hàn Quốc, Nhật Bản và Hoa Kỳ trong việc chống lại những gì ông mô tả là “sự hợp tác nguy hiểm và gây bất ổn của Triều Tiên với Nga”.
Ông Biden đã phát biểu tại buổi họp mở đầu ở Peru với Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol và Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba bên lề hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương APEC. Các cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh gia tăng lo ngại về quan hệ đối tác quân sự ngày càng tăng giữa Triều Tiên với Nga và nhịp độ thử phi đạn đạn đạo gia tăng của Bình Nhưỡng.
Ông Biden đã ca ngợi mối quan hệ đối tác giữa Nhật Bản và Hàn Quốc, hai quốc gia có mối thù truyền kiếp nhưng dưới thời tổng thống Biden hiện đang thắt chặt quan hệ an ninh và kinh tế khi góc thế giới của họ trở nên phức tạp hơn.
Tổng thống Biden lưu ý rằng đây sẽ là cuộc gặp cuối cùng của ông với họ nhưng quan hệ đối tác ba bên nên được duy trì trong nhiều năm tới.
“Tôi tự hào về chặng đường chúng ta đã đi”, ông Biden nói. “Bất kể vấn đề gì, chúng ta đã cùng nhau giải quyết”.
Cuộc gặp diễn ra khi Triều Tiên đã triển khai hàng nghìn quân tới Nga để giúp Moscow giành lại đất đai ở khu vực biên giới Kursk mà Ukraine đã chiếm giữ vào đầu năm nay.
“Như chúng ta có thể thấy từ việc triển khai quân đội Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên gần đây tới Nga, môi trường an ninh đầy thách thức trong và ngoài khu vực một lần nữa nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của sự hợp tác ba bên”, ông Yoon nói thông qua một phiên dịch viên.
Ông Ishiba cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của ba quốc gia đóng vai trò là lá chắn chống lại Triều Tiên và chỉ ra các cuộc tập trận quân sự gần đây giữa ba quốc gia như một dấu hiệu của sự hợp tác.
Một cuộc tập trận kéo dài ba ngày vào tháng 6 hướng đến việc cải thiện khả năng phòng thủ phi đạn đạn đạo chung, tác chiến chống tàu ngầm, giám sát và các kỹ năng và năng lực khác, đồng thời giúp ba quốc gia cải thiện khả năng chia sẻ cảnh báo phi đạn — ngày càng quan trọng khi Triều Tiên thử nghiệm các hệ thống ngày càng tinh vi hơn.
“Tôi mong muốn thúc đẩy quan hệ đối tác của chúng ta để đáp trả Triều Tiên và trong nhiều lĩnh vực khác”, ông Ishiba nói qua một phiên dịch viên.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã ra lệnh thực hiện một loạt các cuộc thử phi đạn đạn đạo trước thềm cuộc bầu cử Hoa Kỳ vào tháng này và tuyên bố đã đạt được tiến triển trong các nỗ lực xây dựng năng lực tấn công vào lục địa Hoa Kỳ.
Các quan chức Tòa Bạch Ốc lo ngại rằng Bình Nhưỡng có thể sẽ có hành động khiêu khích hơn trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Donald Trump và những ngày đầu của chính quyền của ông.
“Tôi không nghĩ chúng ta có thể trông đợi vào một giai đoạn yên bình với Cộng hoà Dân chủ Nhân Triều Tiên”, cố vấn an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc Jake Sullivan nói. “Các giai đoạn chuyển giao trong lịch sử là giai đoạn Cộng hoà Dân chủ Nhân Triều Tiên đã có những hành động khiêu khích trước và sau khi chuyển giao từ một tổng thống sang một tổng thống mới”.
Ông Biden đang có chuyến thăm kéo dài sáu ngày tới Mỹ Latin để tham dự các hội nghị thượng đỉnh quốc tế lớn cuối cùng trong nhiệm kỳ tổng thống của mình, sau APEC là cuộc họp tại Brazil của các nhà lãnh đạo từ Nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu. Ông có thể sẽ phải đối mặt với các câu hỏi từ các nhà lãnh đạo thế giới về chính quyền sắp tới khi họ chuyển sự chú ý của mình sang việc ông Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc sẽ có ý nghĩa gì đối với họ.
Ông Biden đã tham gia một cuộc họp không chính thức với các nhà lãnh đạo APEC khác và gặp Tổng thống Peru Dina Boluarte. Ông cũng đã gặp riêng ông Ishiba, lần đầu tiên họ gặp trực tiếp kể từ khi thủ tướng Nhật Bản nhậm chức vào ngày 1 tháng 10.
Mối quan hệ ngày càng phát triển giữa Triều Tiên và Nga là chủ đề hàng đầu trong cuộc họp ba nước.
Việc đưa quân đội Triều Tiên vào cuộc xung đột Nga-Ukraine diễn ra khi Moscow chứng kiến sự thay đổi thuận lợi về động lực trong cuộc chiến dai dẳng với nước láng giềng. Ông Trump đã ra hiệu rằng ông có thể thúc đẩy Ukraine đồng ý từ bỏ một số vùng đất mà Nga chiếm giữ để tìm cách chấm dứt xung đột.
Theo đánh giá của Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Ukraine, đã có tới 12.000 lính Triều Tiên được điều đến Nga.
Các quan chức tình báo Hoa Kỳ và Hàn Quốc cho biết Triều Tiên cũng đã cung cấp cho Nga một lượng lớn đạn dược. Cơ quan tình báo Hàn Quốc vào tháng trước nói rằng Triều Tiên đã gửi hơn 13.000 công-tơ-nơ pháo, phi đạn và các loại vũ khí thông thường khác đến Nga kể từ tháng 8 năm 2023 để thay thế kho đạn gần cạn kiệt của nước này.
Các cuộc đàm phán giữa Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Nhật Bản tiếp nối quan hệ đối tác được khởi xướng tại cuộc họp lịch sử năm 2023 tại nơi nghỉ dưỡng của tổng thống Hoa Kỳ tại Trại David, Maryland.
Ông Biden thúc đẩy Nhật Bản và Hàn Quốc gác lại nhiều năm thù địch trong lịch sử và tăng cường quan hệ kinh tế và an ninh khi hai nước đối mặt với mối đe dọa từ Triều Tiên cũng như sự quyết đoán quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc ở Thái Bình Dương.
Ba nước đã ký một cam kết đồng ý tham vấn, chia sẻ thông tin và thống nhất thông điệp của họ với nhau khi đối mặt với mối đe dọa hoặc khủng hoảng.
Ông Sullivan cho biết chính quyền Biden đang nỗ lực để đảm bảo hợp tác ba nước là “một đặc điểm lâu dài trong chính sách của Hoa Kỳ”. Ông hy vọng rằng nó sẽ tiếp tục dưới thời ông Trump, lưu ý đến sự ủng hộ của lưỡng đảng, nhưng thừa nhận rằng điều đó phụ thuộc vào đội ngũ của tổng thống mới.
Cả ông Yoon và ông Ishiba đều đã liên lạc với ông Trump và đang hướng tới mục tiêu duy trì mối quan hệ của các nước họ với chính quyền mới trên nền tảng vững chắc trong bối cảnh căng thẳng gia tăng.
Văn phòng tổng thống Hàn Quốc cho biết ông Yoon cũng sẽ gặp nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình vào ngày 15/11 để thảo luận về hợp tác kinh tế và trao đổi văn hóa cũng như tình hình an ninh trên Bán đảo Triều Tiên.
Triều Tiên đã bắn một loạt phi đạn đạn đạo tầm ngắn xuống biển chỉ vài giờ trước Ngày Bầu cử tại Hoa Kỳ.
Những vụ phóng này diễn ra vài ngày sau khi ông Kim giám sát một cuộc thử nghiệm phi đạn đạn đạo xuyên lục địa mới nhất của nước này được thiết kế để có thể vươn tới lục địa Hoa Kỳ. Để đáp trả, Hoa Kỳ đã điều một máy bay ném bom tầm xa B-1B trong một cuộc tập trận ba bên với Hàn Quốc và Nhật Bản vào ngày 10/11 để phô trương sức mạnh.