Philippines không xem xét việc kích hoạt một hiệp ước phòng thủ chung với Hoa Kỳ sau khi cáo buộc Trung Quốc làm gián đoạn một nhiệm vụ tiếp tế của Philippines ở Biển Đông có nhiều tranh chấp, theo các quan chức cho biết hôm 21/6.
Một thủy thủ Philippines đã bị thương nặng sau sự việc mà quân đội nước này mô tả là Cảnh sát biển Trung Quốc “cố ý đâm tàu với tốc độ cao vào” hôm 17/6, nhằm làm gián đoạn nhiệm vụ tiếp tế cho các binh sĩ đóng trên Bãi Cỏ Mây.
Thư ký điều hành Lucas Bersamin, đồng thời là chủ tịch hội đồng hàng hải quốc gia, cho biết cuộc đối đầu giữa các thủy thủ hải quân Philippines và lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc "có thể là một sự hiểu lầm hoặc một tai nạn".
“Chúng tôi chưa sẵn sàng coi đây là một cuộc tấn công vũ trang,” ông Bersamin nói trong một cuộc họp báo. “Tôi nghĩ đây là vấn đề chúng tôi có thể dễ dàng giải quyết và nếu Trung Quốc muốn hợp tác với chúng tôi, chúng tôi có thể hợp tác với Trung Quốc”.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản đối lời giải thích của Philippines, khi một người phát ngôn hôm 20/6 cho biết rằng các biện pháp cần thiết được thực hiện là hợp pháp, chuyên nghiệp và không thể chê trách được.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila đã không ngay lập tức trả lời yêu cầu bình luận.
Philippines có một hiệp ước phòng thủ chung với Hoa Kỳ, và các quan chức Mỹ, trong đó có Tổng thống Joe Biden, đã tái khẳng định các cam kết phòng thủ “sắt đá” trước bất kỳ cuộc tấn công nào vào máy bay và tàu thuyền của Philippines ở Biển Đông.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Philippines hôm 19/6, “đã nhấn mạnh những cam kết sắt đá của Mỹ với Philippines theo Hiệp ước phòng thủ chung.
Ông Andres Centino, trợ lý tổng thống Philippines về các vấn đề hàng hải, cho biết việc viện dẫn hiệp ước không được xem xét trong các cuộc thảo luận.
Tuy nhiên, hội đồng đã khuyến nghị với Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. rằng các nhiệm vụ tiếp tế của họ tới bãi cạn tranh chấp nên được công bố và tiếp tục "được lên lịch thường xuyên".