Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 8/7 phát biểu tại Hà Nội rằng Tổng thống Donald Trump tin Bình Nhưỡng có thể đi theo con đường "tuyệt vời" mà Việt Nam đã trải qua, nhưng để đạt được điều đó, lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un phải “nắm lấy cơ hội này”.
... Tổng thống Trump tin rằng nước ngài có thể tái tạo lại con đường này [của Việt Nam]. Nó sẽ là của ngài nếu ngài nắm lấy cơ hội này. Phép màu này có thể là của ngài.Ngoại trưởng Pompeo nói.
“Trước sự thịnh vượng và mối quan hệ đối tác tưởng chừng như không tưởng mà chúng tôi có với Việt Nam ngày hôm nay, tôi có một thông điệp với Chủ tịch Kim Jong Un: Tổng thống Trump tin rằng nước ngài có thể tái tạo lại con đường này [của Việt Nam]. Nó sẽ là của ngài nếu ngài nắm lấy cơ hội này. Phép màu này có thể là của ngài; nó cũng có thể là phép màu của ngài ở Bắc Hàn”, ông Pompeo nói, theo nội dung bài phát biểu được đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ.
“Hoa Kỳ đã thể hiện rõ về những gì chúng tôi mong muốn từ Bắc Hàn để bắt đầu chuỗi sự kiện tuyệt vời này. Lựa chọn giờ tùy thuộc vào Bắc Hàn và người dân nước này. Nếu họ có thể làm điều này, nó sẽ được ghi nhớ và Chủ tịch Kim sẽ được ghi nhớ là người hùng của người dân Triều Tiên”.
Ngoại trưởng Mỹ phát biểu như vậy một ngày sau khi thăm Bắc Hàn để tìm cách thuyết phục ông Kim từ bỏ vũ khí hạt nhân. Sau đó, truyền thông Bình Nhưỡng chỉ trích Washington sử dụng cách tiếp cận ngoại giao giống như “gangster”.
Việt Nam từng được nhiều chuyên gia coi là ứng cử viên tổ chức hội nghị thượng đỉnh lịch sử giữa ông Kim và ông Trump hồi tháng trước.
Thực tế là chúng tôi đang hợp tác, chứ không phải giao chiến, là bằng chứng cho thấy rằng khi một đất nước quyết định kiến tạo tương lai tươi sáng hơn cho bản thân bên cạnh Mỹ, chúng tôi sẽ giữ đúng lời hứa.Ngoại trưởng Pompeo nói.
Phát biểu tại Hà Nội, ông Pompeo nói rằng “một chìa khóa dẫn tới sự trỗi dậy lớn của Việt Nam trong vòng vài thập kỷ qua là sự giao tiếp mới với Hoa Kỳ”, và điều này “bắt đầu khi Mỹ và Việt Nam cùng nhau làm việc để hồi hương hài cốt của các quân nhân Mỹ hy sinh ở Việt Nam”.
“Trong vòng hai thập kỷ qua, thương mại song phương đã tăng 8 nghìn phần trăm. Riêng trong thập kỷ qua, xuất khẩu của Mỹ sang Việt Nam đã tăng hơn 300%, và các công ty Mỹ đã đổ hàng tỷ đôla đầu tư vào Việt Nam”, Ngoại trưởng Pompeo nói.
“Thực tế là chúng tôi đang hợp tác, chứ không phải giao chiến, là bằng chứng cho thấy rằng khi một đất nước quyết định kiến tạo tương lai tươi sáng hơn cho bản thân bên cạnh Mỹ, chúng tôi sẽ giữ đúng lời hứa”.
Trả lời VOA Việt Ngữ, Tiến sĩ Vũ Minh Khương từ Trường Chính sách công Lý Quang Diệu thuộc Đại học Quốc gia Singapore từng cho rằng Bắc Hàn “có thể học từ Việt Nam ba bài học lớn”, trong đó có việc “tôn trọng kinh tế thị trường”, “hội nhập quốc tế và mở rộng tối đa quan hệ hợp tác tin cậy với tất cả các nước, đặc biệt là Hoa Kỳ”.
Ngoài ra, Tiến sĩ Khương cho rằng Bình Nhưỡng “có thể học Việt Nam từ góc độ nghiên cứu những việc mà Việt Nam chưa làm tốt trong quá trình cải cách đã qua, chẳng hạn như kiểm soát tham nhũng, trọng dụng nhân tài, phát triển thực lực khoa học công nghệ”.
Trước khi phát biểu trước các doanh nghiệp, ông Pompeo có cuộc gặp với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Theo thông tin đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Trọng nói với nhà ngoại giao hàng đầu Hoa Kỳ rằng dù “rất ngắn ngủi”, chuyến thăm của ông Pompeo “rất quan trọng”.
Đáp lại, Ngoại trưởng Hoa Kỳ nói rằng Việt Nam là đất nước ông muốn tới vì đây là “đối tác quan trọng của Mỹ”.
Ông Pompeo cũng chuyển lời hỏi thăm của Tổng thống Trump tới ông Trọng cũng như nhắc lại chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Mattis, đồng thời cho biết rằng cả ông Trump và ông Mattis “thực sự cam kết [phát triển] quan hệ giữa hai nước”.
Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Pompeo tới Việt Nam trên cương vị người đứng đầu ngành ngoại giao Hoa Kỳ.
Ngoài Hà Nội, chuyến công du kéo dài 7 ngày của ông Pompeo còn đưa ông tới Bình Nhưỡng, Tokyo, Abu Dhabi và Brussels.
