Chính phủ các nước Liên minh Châu Âu không thể lựa chọn có nên thực thi lệnh bắt giữ do Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành đối với hai nhà lãnh đạo Israel và một chỉ huy của Hamas hay không, người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU nói vào ngày thứ Bảy.
ICC ra trát bắt giữ vào ngày thứ Năm đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu bộ trưởng quốc phòng Yoav Gallant, và thủ lĩnh Hamas Ibrahim Al-Masri về cáo buộc phạm tội ác chống nhân loại.
Tất cả các quốc gia thành viên EU đều là các bên kí kết hiệp ước thành lập ICC, được gọi là Quy ước Rome.
Một số quốc gia EU đã tuyên bố họ sẽ thực thi các cam kết của mình theo quy ước này nếu cần, nhưng Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã mời ông Netanyahu đến thăm đất nước của mình, bảo đảm rằng ông sẽ không đối mặt với bất cứ rủi ro nào nếu làm như vậy.
"Các quốc gia đã kí công ước Rome có nghĩa vụ thực thi phán quyết của tòa án. Đây không phải là tùy chọn," Josep Borrell, nhà ngoại giao hàng đầu của EU, nói trong chuyến thăm đảo Cyprus để tham dự hội thảo của các nhà hoạt động vì hòa bình của Israel và Palestine.
Ông nói những nghĩa vụ tương tự cũng mang tính ràng buộc đối với các quốc gia mong muốn gia nhập EU.
"Sẽ rất buồn cười khi những quốc gia mới tham gia lại có nghĩa vụ mà các thành viên hiện tại không chấp hành," ông nói với Reuters.
Mỹ đã bác bỏ phán quyết của ICC và Israel nói bước đi này của ICC là bài Do Thái.
"Mỗi khi ai đó không đồng tình với chính sách của một chính phủ Israel, họ bị cáo buộc là bài Do Thái," ông Borrell, người sẽ kết thúc nhiệm kì làm người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU vào tháng này, nói.
"Tôi có quyền chỉ trích các quyết định của chính phủ Israel, dù là ông Netanyahu hay bất kì ai khác, mà không bị cáo buộc là bài Do Thái. Điều này là không thể chấp nhận được. Vậy là đủ rồi."
Chiến dịch kéo dài 13 tháng của Israel ở Gaza đã giết chết khoảng 44.000 người Palestine và khiến gần như toàn bộ dân số của vùng đất này phải tản cư, đồng thời tạo ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo, các quan chức ở Gaza nói.
Israel bắt đầu chiến dịch sau cuộc tấn công do Hamas cầm đầu vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, khiến 1.200 người ở miền nam Israel thiệt mạng, với hơn 250 người khác bị bắt làm con tin, Israel nói.
Trong quyết định của mình, các thẩm phán ICC nói có căn cứ hợp lý để tin rằng ông Netanyahu và ông Gallant phải chịu trách nhiệm hình sự về các hành vi bao gồm giết người, bức hại và bỏ đói như một vũ khí chiến tranh trong một "cuộc tấn công có hệ thống và rộng khắp nhằm vào thường dân ở Gaza."
Lệnh bắt giữ đối với ông Masri dẫn ra các cáo buộc giết người hàng loạt trong vụ tấn công ngày 7 tháng 10 năm 2023. Israel nói họ đã tiêu diệt ông Masri.
Diễn đàn