Các giới chức chính phủ thừa nhận các vụ tranh cãi công khai với Trung Quốc đã dồn dập diễn ra một cách bất thường trong những ngày gần đây, kể cả vấn đề kiểm duyệt Internet mà Trung Quốc bị cáo buộc và phản ứng tức tối của Trung Quốc trong tuần này trước một vụ bán vũ khí quan trọng cho Đài Loan.
Nhưng, khi phát biểu với các phóng viên ở thủ đô Washington, một giới chức cao cấp của Hoa Kỳ tuyên bố mặc dù Trung Quốc có thể ngày càng quả quyết hơn về những vấn đề như thế thì cũng không phải là chuyện lạ, và không có dấu hiệu cho thấy là Hoa Kỳ đang tiến tới một sự thay đổi cơ bản trong bang giao với Trung Quốc.
Trung Quốc đã phản ứng một cách giận dữ trước một thông báo đã được chờ đợi lâu nay và đã được đưa ra hôm thứ sáu tuần trước cho hay là Hoa Kỳ sẽ bán cho Đài Loan hơn 6 tỷ vũ khí để phòng vệ. Trung Quốc đã ngưng ngay các cuộc tiếp xúc quân sự giữa đôi bên.
Một giới chức cấp cao của Trung Quốc hôm qua nói rằng nếu, theo như dự kiến, Tổng thống Obama hội kiến lãnh tụ tinh thần của Tây Tạng đang sống lưu vong, Đức Đạt lai Lạt ma, thì sự kiện này sẽ làm tổn hại niềm tin và công cuộc hợp tác giữa hai nước.
Trung Quốc cũng đã có phản ứng tương tự đối với các kế hoạch bán vũ khí cho Đài Loan trước đây và những cuộc hội kiến giữa các vị tổng thống của Hoa Kỳ với Đức Đạt lai Lạt ma.
Trong một cuộc họp báo, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ P.J.Crowley tuyên bố đã có những tác nhân thường gây bực bội về việc nước nào nhất quyết không đồng ý nhưng mối bang giao rộng lớn hơn vẫn lành mạnh.
Ông Crowley nói: “Chúng ta có những vấn đề thỉnh thoảng lại nổi lên như thế hay không? Dứt khoát là có. Ta có hai quốc gia hùng mạnh nhất trên trái đất và quyền lợi của hai bên trùng hợp với nhau trong nhiều lãnh vực, và đôi khi cũng có những va chạm quyền lợi trong một số lãnh vực đó. Chúng ta đã tìm cách vượt qua những lúc ấy, và chúng ta sẽ tiếp tục khắc phục làm như thế qua phương sách đối thoại đã từng là đặc điểm của cuộc giao tiếp của chúng ta với Trung Quốc kể từ khi chính quyền Obama lên nhậm chức.”
Hôm qua, Tòa Bạch Ốc cho biết Tổng thống Obama có ý định xúc tiến kế hoạch hội kiến Đức Đạt lai Lạt ma như đã dự trù ngay trong tháng này, và ông Obama đã nói với các nhà lãnh đạo Trung Quốc về ý định này trong một chuyến thăm Bắc Kinh hồi tháng 11 năm ngoái.
Trong một cuộc phỏng vấn với đài VOA ở Paris hôm thứ sáu tuần rồi, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton nói rằng các kế hoạch của ông Obama không khác gì với chính sách trước đây của Hoa Kỳ.
Bà Clinton cho biết: “Ba, có thể là bốn, vị tổng thống của Hoa Kỳ đã gặp Đức Đạt lai Lạt ma, vì thế không có gì là lạ. Đương nhiên, chúng ta không thừa nhận bất cứ tuyên bố nào của Đức Đạt lai Lạt ma có liên quan đến vấn đề lãnh thổ bên trong Trung Quốc. Chúng ta coi ngài chủ yếu là một nhà lãnh đạo tôn giáo. Vì thế một lần nữa, đây là một việc mà các vị tổng thống trước đây đã làm và Tổng thống Obama cam kết sẽ làm.”
Bà Clinton nói rằng những vụ Hoa Kỳ bán vũ khí phòng vệ cho Đài Loan được sự chấp thuận của một bộ luật Quốc hội vào lúc bang giao với Bắc Kinh được bình thường hóa vào năm 1979 là điều thỏa đáng, và đã giúp cho Đài Loan cảm thấy thoải mái hơn trong khi giao dịch với Trung Quốc.
Hôm thứ Năm tuần trước, bà Clinton đã gặp ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì ở London và hai bên đã thảo luận nhiều vấn đề, trong đó có các cáo buộc cho rằng Bắc Kinh đã can thiệp vào các hoạt động ở Trung Quốc của công ty công cụ tìm kiếm Internet Google, có trụ sở ở Hoa Kỳ.
Một giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tuyên bố không có dấu hiệu về một sự thay đổi cơ bản nào trong bang giao giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc bất chấp một số bất đồng vừa nẩy sinh mới đây. Hôm qua, Trung Quốc cảnh báo rằng một cuộc hội kiến theo dự trù giữa Tổng thống Obama và Đức Đạt lai Lạt ma sẽ gây phương hại cho công cuộc hợp tác giữa hai cường quốc. Từ Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, thông tín viên VOA David Gollust ghi nhận thêm chi tiết trong bài tường thuật sau đây.