Hà Nội hôm nay lên tiếng bác bỏ phản đối của Trung Quốc về các hoạt động bồi đắp, mở rộng đất đai của Việt Nam ở Biển Đông và phản pháo ngược lại rằng các dự án khai hoang lấn biển của Bắc Kinh tại vùng biển này ‘xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền’ Việt Nam.
Trả lời truyền thông tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 8/5 về phản ứng trước tố cáo của Trung Quốc cho rằng Việt Nam lấn biển quy mô lớn tại các đảo và bãi đá ở Biển Đông, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình không thừa nhận hay phủ nhận có hay không hoạt động này, chỉ lặp lại tuyên bố: ‘Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của mình ở Biển Đông, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.’
Trang web Bộ Ngoại giao dẫn lời người phát ngôn tố cáo ngược lại rằng các hoạt động ‘tôn tạo, mở rộng đảo, đá mà Trung Quốc đang tiến hành đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông, gây lo ngại sâu sắc trong cộng đồng quốc tế, trong đó có ASEAN.’
Ông Bình nói ‘Một lần nữa Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay các hoạt động này,’ ‘nghiêm túc tuân thủ và thực thi luật pháp quốc tế’ đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 và Tuyên bố Ứng xử của các bên ở Biển Đông, và ‘không có thêm các hành động gây phức tạp và mở rộng tranh chấp trên Biển Đông.’
Phái đoàn thường trực của Trung Quốc tại Liên hiệp quốc gần đây gửi công hàm tới phái đoàn thường trực của các nước để khẳng định chủ quyền Bắc Kinh trên Biển Đông và tuyên bố các hoạt động xây dựng Trung Quốc đang tiến hành ở các đảo, đá trong khu vực là hợp pháp, chính đáng.
Phát ngôn nhân Lê Hải Bình ngày 8/5 tố cáo đó là ‘những quan điểm sai trái và không có bất kỳ cơ sở pháp lý, lịch sử cũng như thực tế nào’.
Ông Bình cho biết hôm 30/4, phái đoàn thường trực của Việt Nam tại Liên hiệp quốc đã phản hồi bằng cách gửi công hàm tới phái đoàn thường trực của tất cả các nước ‘bác bỏ những quan điểm đó của phía Trung Quốc.’
VNExpress ngày 8/5 thuật lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam kêu gọi xây dựng hợp tác song phương-đa phương giữa các nước bảo vệ an ninh, an toàn hàng hải-hàng không ở Biển Đông trên tinh thần tôn trọng luật quốc tế và tôn trọng chủ quyền của các nước.
Trong khi đó, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế của Hoa Kỳ CSIS vừa loan báo một số hình ảnh chụp từ vệ tinh mới công bố cho thấy Việt Nam theo chân Bắc Kinh tiến hành các hoạt động cải tạo đất đai đáng kể tại hai địa điểm là Đảo Sơn Ca và bãi Đá Tây ở Trường Sa.
Các hình ảnh này chụp trong khoảng thời gian từ 2010 đến cuối tháng 4 năm nay.
Reuters ngày 8/5 dẫn lời giám đốc Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á thuộc CSIS, bà Mira Rapp-Hooper, cho biết hoạt động của Việt Nam tại đây có bao gồm các đồn quân sự và dường như được khởi sự trước khi Trung Quốc bắt đầu hàng loạt các dự án bồi lắp đất hồi năm ngoái.
Chuyên gia này nói tại một trong hai địa điểm này, Việt Nam đã xây dựng một khu vực mới mà trước đây từng chìm dưới mặt biển trong khi tại địa điểm còn lại Việt Nam có tăng thêm diện tích một đảo hiện hành.
Theo nhà phân tích Rapp Hooper, các cơ sở quân sự mới xây của Việt Nam ở Đảo Sơn Ca dường như bao gồm những vị trí phòng thủ, nơi đặt súng, còn các tòa nhà mới trông thấy ở Đá Tây cũng có thể có ứng dụng quân sự.
Tốc độ mở rộng đất đai của Trung Quốc trong khu vực đang khiến các nước láng giềng quan ngại vì xem đây là một bước đe dọa thay đổi hiện trạng trong khu vực có lượng giao thông thương mại qua lại trị giá 5 ngàn tỷ đô la mỗi năm.
Tháng rồi, sau nhiều tuần bị chỉ trích về các hoạt động lấn biển, Trung Quốc phản pháo bằng cách tố cáo Việt Nam, Philippines và các nước khác cũng tiến hành xây dựng ‘trái phép’ trên các đảo mà Trung Quốc nói thuộc chủ quyền của họ ở Biển Đông.
Chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu CSIS ở Washington cho rằng dựa vào các hình ảnh vừa công bố thì những tố cáo của Trung Quốc là đúng. Tuy nhiên, theo lời bà Rapp-Hooper, có thể nói rằng quy mô các hoạt động của Bắc Kinh là lớn chưa từng có trước nay và hơn các hoạt động của Việt Nam gấp bội.
Phân tích gia của CSIS nói các hình ảnh chụp được cho thấy Việt Nam đã cải tạo chừng 65 ngàn mét vuông ở Đá Tây và 21 ngàn mét vuông trên Đảo Sơn Ca so với 900 ngàn mét vuông đất Trung Quốc bồi đắp chỉ tính riêng tại một địa điểm là Đá Chữ Thập.
Dựa vào hình ảnh vệ tinh, chuyên gia Rapp-Hooper nói kể từ tháng 3 năm ngoái, Bắc Kinh đã tiến hành cải tạo đất tại 7 địa điểm ở Trường Sa, đang xây dựng một đường băng có kích cỡ phù hợp với mục đích quân sự trên một đảo nhân tạo và có thể xây thêm một đường băng nữa trong thời gian tới.
Bà Rapp-Hooper cho hay Việt Nam đã có một đường băng ở Trường Sa.
Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Mỹ chưa lên tiếng bình luận về các hình ảnh vừa công bố liên quan tới hoạt động của Việt Nam ở Biển Đông giữa lúc Washington đang giúp Hà Nội củng cố khả năng quốc phòng trước các hành động mà Tổng thống Barack Obama gọi là ‘giương oai diễu võ’ của Bắc Kinh hầu thăng tiến chủ quyền ở Biển Đông.
Theo MOFA, Reuters