Các quan chức tình báo và an ninh Mỹ đang tăng cường tập trung vào biên giới phía nam vì lo ngại làn sóng di dân đã thu hút sự chú ý của nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo.
Mối lo ngại ngày càng tăng sau vụ bắt giữ 8 người đàn ông từ Tajikistan hồi đầu tháng này, tất cả đều vào Hoa Kỳ qua biên giới Mỹ-Mexico, một số đã thực hiện chuyến đi này hơn một năm trước.
Trong khi các cuộc kiểm tra lý lịch ban đầu có kết quả không có vấn đề gì, cơ quan thực thi pháp luật Hoa Kỳ sau đó đã đưa ra thông tin cho thấy mối quan hệ tiềm tàng với nhóm Nhà nước Hồi giáo, còn được gọi là IS hoặc ISIS.
Ông Ken Wainstein, Thứ trưởng phụ trách tình báo và phân tích của Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ, nói: “Chúng tôi không quên rằng những kẻ giết hại hơn 150 người Nga tại nhà hát đó đều đến từ cùng một khu vực trên thế giới”. Vụ tấn công Phòng hòa nhạc ở Moscow, được chi nhánh của nhóm khủng bố IS ở Afghanistan tuyên bố chịu trách nhiệm.
Ông Wainstein, điều trần hôm 26/6 trước Tiểu ban Chống khủng bố của Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện, cho biết mối lo ngại về khả năng IS khai thác biên giới đã dẫn đến các cuộc họp hàng ngày với giám đốc Trung tâm Chống khủng bố Quốc gia Hoa Kỳ (NCTC), cũng như sự hợp tác chưa từng có với FBI.
Tuy nhiên, ông đã tìm cách hạ thấp những lo ngại xuất phát từ thông tin tình báo cho thấy mạng lưới buôn người có liên quan đến IS có thể đã đưa hơn 400 di dân từ Trung Á vào Mỹ, qua biên giới phía Nam.
Ông Wainstein nói với các nhà lập pháp: “Không có thông tin nào cho thấy những cá nhân cụ thể đó là đặc vụ khủng bố”.
Những lo ngại mới về các nhóm khủng bố như IS đang tích cực cố gắng khai thác biên giới phía nam dường như cho thấy một sự thay đổi đáng kể trong bối cảnh mối đe dọa.
Trong nhiều năm, các quan chức chống khủng bố của Mỹ luôn khẳng định không có bằng chứng nào cho thấy IS hoặc các nhóm khủng bố Sunni khác đang cố gắng xâm nhập vào Mỹ dọc biên giới với Mexico.
Và vào tháng 11 vừa qua, Giám đốc NCTC Christine Abizaid đã nói với các nhà lập pháp rằng mặc dù các quan chức chống khủng bố “hoàn toàn nhận ra nguy cơ” nhưng vẫn thiếu bằng chứng về những âm mưu như vậy.
Bà nói với các thành viên Hạ viện vào thời điểm đó: “Chúng tôi không có dấu hiệu nào đáng tin cậy hoặc được chứng thực”.
Nhưng các chế tài của Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ được công bố hồi đầu tháng này có thể cho thấy nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo ngày càng quan tâm đến hoạt động buôn người.
Các chế tài tập trung vào những gì Bộ Ngân khố Hoa Kỳ mô tả là mạng lưới buôn người Á-Âu đang hỗ trợ các thành viên IS ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Một trong những đặc vụ chủ chốt, Olimkhon Ismailov, có trụ sở tại Uzbekistan. Và Ismailov đã nhận được sự trợ giúp cấp cao, với việc Bộ Ngân khố cáo buộc ông này đã được lãnh đạo IS tại Cộng hòa Georgia, Adam Khamirzaev, chỉ đạo.
Theo Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Khamirzaev rõ ràng đã để mắt tới Hoa Kỳ.
Nhiều cơ quan của Mỹ, bao gồm Bộ An ninh Nội địa, FBI và Bộ Ngoại giao đã từ chối trả lời các câu hỏi về phạm vi tiếp cận của mạng lưới buôn người Á-Âu có liên quan đến các thành viên IS ở Thổ Nhĩ Kỳ và Uzbekistan.
Cũng không có dấu hiệu nào cho thấy mạng lưới bị chế tài có kết nối với cùng một mạng lưới liên kết với IS đã đưa 8 người đàn ông từ Tajikistan hoặc hàng trăm di dân Trung Á khác vào Mỹ qua biên giới phía nam.
Đối với tám người đàn ông đến từ Tajikistan, Bộ trưởng An ninh Nội địa Alejandro Mayorkas nói với các phóng viên ở Tucson, Arizona, hôm 26/6 rằng, “Họ đang bị tiến hành thủ tục trục xuất vào lúc chúng tôi đang nói chuyện.”
Và các quan chức Mỹ khác cho biết đã tăng cường các biện pháp an ninh.
Bà Jen Daskal, phó cố vấn An ninh Nội địa của Tòa Bạch Ốc, phát biểu trực tuyến tại một hội nghị chống khủng bố hôm thứ Tư ở Omaha, Nebraska, nói: “Chúng tôi đã tăng cường cảnh giác ở biên giới chúng ta”.
Bà nói: “Chúng tôi đã tăng cường sàng lọc và kiểm tra, tiến hành kiểm tra thường xuyên những di dân để xác định các mối đe dọa mới được phát hiện và bắt giữ những người gây ra mối đe dọa an toàn công cộng”.
Nhưng bà Daskal thừa nhận mối đe dọa từ IS và đặc biệt là chi nhánh ở Afghanistan vẫn tồn tại.
Bà nói: “Cả ISIS và ISIS-Khorasan, hay cái mà chúng tôi gọi là ISIS-K, đều đã chứng tỏ khả năng và ý định tiến hành các hoạt động bên ngoài”.
Diễn đàn