Có một đôi điều liên quan đến cuộc bầu cử quốc hội trong nước ngày Chủ nhật 22 tháng 5 vừa qua gợi ý nên đặt ra vấn đề chính danh, chẳng những của cơ quan lập pháp này mà còn của một số định chế then chốt khác của Việt Nam. Trong tinh thần đó, người ta có thể hỏi: Quốc hội khóa XIII vừa được bầu trong nước hôm chủ nhật vừa qua có thật là một «Quốc hội» đúng nghĩa hay không? Theo tôi, có thể không có mấy người dân bình thường hoặc nhà quan sát thời cuộc quốc tế công nhận rằng 500 vị vừa được bầu là đại biểu của toàn dân, được cử tri lựa chọn theo ý mình, là những đại diện chân chính của nhân dân trong toàn quốc.
Vì sao như vậy? Theo tôi nghĩ, ít nhất có hai lý do. Trước hết, đó là vì gần 90 % đại biểu là đảng viên cộng sản, trong khi đảng CS chỉ chiếm chừng 3 % số dân, nghĩa là chưa đến 9% cử tri. Hai là, cung cách tuyển chọn ứng cử viên do Bộ Chính trị thông qua danh sách và xét duyệt, và Mặt trận Tổ quốc do đảng CS tổ chức và lãnh đạo chặt chẽ đứng ra thông qua.
Điều này càng rõ khi trước lúc Quốc hội khóa XIII chào đời, Bộ Chính trị đảng CS khóa XIII đã phân công trước cho một số đảng viên cấp cao nắm giữ những chức vụ lãnh đạo nhà nước như ông Trương Tấn Sang làm Chủ tịch nước, ông Nguyễn Sinh Hùng làm Chủ tịch Quốc hội, ông Nguyễn Tấn Dũng làm Thủ tướng thêm một nhiệm kỳ.
Điều trên đây càng rõ khi tất cả 14 vị trong Bộ Chính trị đều là đại biểu Quốc hội, khi bí thư hay phó bí thư tỉnh ủy và thành ủy đảng CS cũng là đại biểu Quốc hội. Rõ ràng dùng danh từ Quốc hội là không ổn, không đúng nghĩa, không chính xác, do đó không chính danh. Điều đáng nói ở đây là tình trạng thiếu chính danh này đã tồn tại quá lâu - hơn nửa thế kỷ - kéo dài 13 khóa rồi.
Vấn đề chính danh cũng cần được đặt ra với một định chế khác: Đó là báo Nhân Dân, cơ quan ngôn luận của đảng CSVN. Ở đây, đảng CS là đảng, còn nhân dân là nhân dân, là 2 thực thế khác hẳn nhau, không thể đồng nhất, nhập nhằng được. Từ nay, để cho danh chính ngôn thuận, báo Nhân Dân cần phải mang tên Cộng Sản, đàng hoàng, ngay thật, chính xác, như tạp chí lý luận của đảng CS ra hàng tháng mang tên Tạp chí Cộng Sản vậy.
Không phải ngẫu nhiên mà báo Úc The Age, và báo Pháp Le Monde có lần đã giới thiệu rằng ở Việt Nam báo Nhân Dân là tờ báo của đảng CS, cũng là báo ế ẩm nhất, gần như không có mặt trên sàn bán báo mỗi buổi sáng, cũng thường được dùng để gói hàng và cả chuyện vệ sinh. Nhân dân chẳng ai coi báo ấy là của mình cả.
Nếu muốn đồng nhất đảng CS với nhân dân, thì xin hỏi các cửa hàng đặc biệt của đảng CS, các nhà nghỉ đặc biệt của đảng CS có cho người dân nào vào mua hàng quý hiếm với giá rẻ và hưởng những tiêu chuẩn đặc biệt hay không? Lúc ấy đảng và nhân dân có phải là một hay không?
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.