Những chiếc xe tăng đầu tiên của phương Tây đã bắt đầu đến Ukraine trong tuần này, làm dấy lên suy đoán rằng Ukraine có thể sớm tiến hành một cuộc phản công chống lại các lực lượng Nga xâm lược và liệu những vũ khí tối tân hơn có xoay chuyển cục diện cuộc chiến theo hướng có lợi cho Kyiv hay chăng.
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov đăng một đoạn video lên Twitter trong tuần này cho thấy ông ngồi trên xe tăng chiến đấu chủ lực Challenger 2 của Anh, tại một địa điểm không xác định ở Ukraine.
“Thật vui khi được lái thử chiếc Challenger 2 đầu tiên của Ukraine,” ông Reznikov viết trên Twitter ngày 28/3. “Những chiếc xe tăng như vậy, do Vương quốc Anh cung cấp, gần đây đã đến nước chúng tôi. Những cỗ máy tuyệt vời này sẽ sớm bắt đầu nhiệm vụ chiến đấu của chúng.”
Tổng cộng có 14 xe tăng Challenger 2 đang được gửi tới Ukraine. Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace hôm 29/3 nói ông không thể suy đoán về bất kỳ cuộc tấn công sắp tới nào của Ukraine.
“Nhưng tôi nghĩ không có gì bí mật khi Ukraine muốn bắt đầu quá trình đẩy lùi lực lượng Nga trong cuộc xung đột. Rõ ràng, các lực lượng Nga gần như không đạt được bất kỳ tiến bộ nào”, ông Wallace nói với các phóng viên.
Xe tăng Leopard của Đức
Thủ tướng Olaf Scholz hôm 27/3 xác nhận rằng Đức đã chuyển giao 18 chiếc xe tăng Leopard 2 tiên tiến cho Ukraine, một trong số những chiếc xe tăng được đánh giá cao nhất trên thế giới. Canada và Na Uy cũng đã điều động một số xe tăng Leopard 2 của họ. Ba Lan, Tây Ban Nha, Phần Lan và Hà Lan cũng đã cam kết gửi xe tăng Leopard, mặc dù tổng số lượng chưa được xác nhận
Các chỉ huy châu Âu nói rằng việc này có thể làm nghiêng cán cân có lợi cho lực lượng Ukraine.
“Hiện giờ, [lực lượng Ukraine] đang ở trong thế phòng thủ trước hơn 300.000 chiến binh Nga. Có thể không phải là những chiến binh được huấn luyện tốt nhất hoặc được trang bị tốt nhất, nhưng họ đang đối mặt với cơn sóng thần binh lính như thế này, vì vậy họ đang giữ vững tiền tuyến”, Phó đô đốc Herve Blejean, chỉ huy phái bộ huấn luyện của Liên hiệp châu Âu cho các lực lượng Ukraine, nói với hãng tin Reuters vào đầu tháng 3.
“Khi họ có thể sử dụng những xe tăng tốt hơn như Leopard, họ sẽ có thể đột phá và phản công. Ở thời điểm hiện tại, họ đang chiến đấu vì Bakhmut. Họ đang làm rất tốt, nhưng cán cân lực lượng không có lợi cho họ,” ông Blejean nói thêm.
Phản công
Ông Patrick Bury, nhà phân tích quân sự tại Đại học Bath của Anh, cho biết Ukraine khó có đủ xe tăng phương Tây để tiến hành một cuộc phản công lớn sắp tới.
“Bây giờ có bao nhiêu? Có thể từ 30 đến 40, với những con số đã được cam kết. Hiện tại, có lẽ là không đủ, theo linh cảm của tôi. Nhưng nó vẫn khá quan trọng,” ông Bury nói với VOA trong một cuộc phỏng vấn ngày 30/3.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo Nhật Bản Yomiuri Shimbun tuần này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết lực lượng của ông cần nhiều vũ khí phương Tây hơn trước khi tiến hành bất kỳ cuộc phản công nào.
Ông Zelenskyy nói: “Chúng tôi đang đợi đạn dược từ các đối tác. Chúng tôi chưa thể bắt đầu. Chúng tôi không thể gửi những người lính dũng cảm của mình ra tiền tuyến mà không có xe tăng, pháo binh và phi đạn tầm xa”.
Phối hợp
Ông Bury cho biết điều quan trọng là các loại vũ khí mới phải được triển khai một cách đồng bộ.
“Câu hỏi đặt ra là liệu Ukraine có thể bảo vệ, sử dụng và tập trung vũ khí của phương Tây đến mức có thể xuyên thủng phòng tuyến được chuẩn bị tốt hơn của Nga hay không? Đó không chỉ là về xe tăng. Đó là về các xe chiến đấu bộ binh bọc thép. Các loại xe này đi cùng với xe tăng. Đó cũng là về các loại pháo — những viên đạn mà họ cần cho súng của chính họ và cả những loại pháo mới sắp ra mắt.
“Vì vậy, đó là cách bạn tập hợp toàn bộ lại với nhau để đạt được bước đột phá về vũ khí kết hợp nếu đó là điều bạn sẽ làm,” ông Bury nói.
Mùa xuân tan băng
Điều kiện mặt đất đang thay đổi nhanh chóng dọc theo chiến tuyến. Mùa xuân tan băng sẽ biến những cánh đồng đóng băng thành vũng lầy.
“Nó chỉ làm cho các chuyển động và thao tác trở nên khó khăn hơn. Và do đó, điều đó thuận lợi cho việc dậm chân tại chỗ hoặc thiếu hành động tấn công ngoài trời— những cuộc xoay chuyển lớn xung quanh các thành phố. Tất nhiên, các cuộc chiến đô thị có thể tiếp tục,” ông Bury nói.
Các quốc gia phương Tây cam kết sẽ có thêm hàng chục xe tăng và vũ khí hạng nặng khác trong những tháng tới. Hoa Kỳ đang gửi 31 chiếc Abrams, mặc dù những chiếc này dự kiến sẽ không đến Ukraine cho đến cuối năm nay.
Slovakia tuần này đã gửi cho Ukraine 4 máy bay chiến đấu MiG-29 thời Liên Xô, và 9 chiếc nữa sẽ tiếp bước. Ba Lan cũng có kế hoạch gửi một số MiG-29. Các yêu cầu của Ukraine đối với máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất vẫn chưa được đáp ứng.
Tinh thần
Tình báo Anh đưa tin ngày 30/3 rằng Moscow sẵn sàng khởi động một đợt tuyển mộ khác để có thêm 400.000 quân.
Ông Bury cho biết, với việc cả hai bên đều đang chuẩn bị cho một cuộc chiến lâu dài, sẽ có hạn chế về bất kỳ bước đột phá nào trên chiến trường.
“[Người Nga] sẽ chuẩn bị như thế nào? Họ sẽ chuẩn bị kỹ lưỡng hơn nhiều so với ở Kharkiv năm ngoái, khi người Ukraine có một bước đột phá lớn,” ông nói.
“Tuy nhiên, một điều cần tìm kiếm là tinh thần và sự gắn kết, bởi vì bạn vẫn phải có ý chí chiến đấu nếu bạn sắp bị tấn công dồn dập vào hàng ngũ của mình. Và đó là một dấu hỏi đối với người Nga. Chắc chắn không có thắc mắc đó đối với người Ukraine. Và điều đó có thể mang tính quyết định,” ông Bury nói.