Ukraine đối mặt với những viễn cảnh hoàn toàn khác nhau dưới thời tổng thống Trump hoặc Harris — nhưng các nhà phân tích cho biết rõ ràng là Kyiv không đợi đến tháng 11 để quyết định số phận của mình.
Tại Kyiv, nơi không xa lạ gì với những ý thích nhất thời của các thế lực nước ngoài, các nhà phân tích dường như xem khả năng tái diễn của chính quyền Donald Trump với sự mơ hồ.
“Có một ý kiến phổ biến rằng việc ông Trump trở lại Tòa Bạch Ốc không phải là kịch bản tốt nhất cho Ukraine”, ông Oleksii Melnyk, thuộc chương trình quan hệ đối ngoại và an ninh quốc tế tại Trung tâm Razumkov, một tổ chức nghiên cứu, cho biết. “Mặc dù cũng có những ý kiến thận trọng rằng mọi thứ có thể không tệ đến vậy”.
Ông Trump đã nói rằng ông sẽ nhanh chóng chấm dứt chiến tranh, mặc dù người bạn đồng hành của ông, ứng cử viên phó tổng thống JD Vance, từng nói rằng ông “không thực sự quan tâm” đến Ukraine.
Chính sách của bà Kamala Harris càng khó đoán hơn đối với Ukraine, nơi hiểu rất rõ ông Trump và Tổng thống Joe Biden. Bà Harris đã gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và đã đại diện cho ông Biden tại các hội nghị thượng đỉnh an ninh xuyên Đại Tây Dương lớn. Nhưng trong suốt chiến dịch tranh cử, bà Harris chỉ nêu bật Ukraine một cách ngắn gọn và cũng không nói rõ bà khác ông Trump như thế nào.
Bà nói tại Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ vào tháng trước rằng ông Trump “khuyến khích [Tổng thống Nga Vladimir] Putin xâm lược các đồng minh của chúng ta, nói rằng Nga có thể, xin trích nguyên văn, làm bất cứ điều gì họ muốn. Năm ngày trước khi Nga tấn công Ukraine, tôi đã gặp Tổng thống Zelenskyy để cảnh báo ông ấy về kế hoạch xâm lược của Nga.” “Tôi đã giúp huy động một phản ứng toàn cầu — hơn 50 quốc gia để bảo vệ chống lại sự xâm lược của Putin. Và với tư cách là tổng thống, tôi sẽ sát cánh cùng Ukraine và các đồng minh NATO của chúng ta.”
Các nhà phân tích cho biết không có gì đáng ngạc nhiên trong số những điều này. Bà Harris có khả năng sẽ làm theo chiến lược “Ủng hộ Ukraine” của ông Biden. Họ nói thêm rằng các tuyên bố chính sách đối ngoại rộng rãi của ông Trump vẫn mơ hồ như mọi khi, chẳng hạn như lời hứa của ông Trump rằng ông sẽ chấm dứt chiến tranh trong một ngày.
“Không hoàn toàn rõ ràng ông ấy sẽ làm điều đó như thế nào”, Andrew Payne, giảng viên về chính sách đối ngoại và an ninh tại City St. George's, Đại học London, cho biết. “Tất nhiên, nỗi sợ hãi là ông ấy sẽ làm điều đó chỉ bằng cách từ bỏ Ukraine, cắt đứt nguồn tài trợ và gây sức ép buộc ông Zelenskyy đàm phán vào thời điểm ông Putin sẽ tận hưởng mọi đòn bẩy mặc cả.”
Ukraine lấy lại sự tự tin
Nhưng, ông Payne cho biết, chiến trường đã thay đổi với quyết định gần đây của lực lượng Ukraine là tấn công qua biên giới và chiếm một phần lãnh thổ của Nga.
Diễn biến này là điều khiến ông John Herbst, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Ukraine, lưu tâm trong chuyến thăm gần đây.
“Không còn nghi ngờ gì nữa, ấn tượng chính của chúng tôi là năng lực và sự tự tin mới mà cuộc tấn công táo bạo của Ukraine vào Nga đã mang lại cho giới lãnh đạo và người dân nước này”, ông Herbst đã viết trên Hội đồng Đại Tây Dương vào cuối tháng trước. “Họ coi việc chiếm giữ hơn 1.190 km vuông lãnh thổ của Nga và bắt giữ hàng trăm binh lính Nga là một chiến thắng rõ ràng, một chiến thắng đã thay đổi cuộc trò chuyện quốc tế khỏi việc tập trung vào các cuộc đàm phán hòa bình hoặc lệnh ngừng bắn theo các điều khoản của Điện Kremlin; họ nhận ra rằng khái niệm về lệnh ngừng bắn theo các điều khoản của Tổng thống Nga Vladimir Putin hiện không còn hấp dẫn đối với Điện Kremlin nữa”.
Ông Biden vẫn là một yếu tố
Mặc dù các nhà phân tích dự đoán rộng rãi rằng Ukraine sẽ không tìm cách giữ hoặc thành công trong việc giữ vùng đất này vĩnh viễn, nhưng đây là một con bài mặc cả sẽ giúp ích cho Kyiv, bất kể ai chiến thắng. Và, ông Payne cho biết, ông Biden cũng có thể đặt tay lên bàn cân ở một giai đoạn quan trọng.
“Tôi không mong đợi bất kỳ sự thay đổi nào trong lập trường của Hoa Kỳ đối với các hoạt động quân sự của Ukraine trước tháng 11, nhưng tôi sẽ theo dõi từ tháng 11 đến tháng 1 — bất kể kết quả ra sao — để xem liệu có thêm một chút ràng buộc nào cho Kyiv không”, ông nói.
Và ông cho biết nhà lãnh đạo Ukraine đã củng cố mối quan hệ của mình với các nhà lãnh đạo châu Âu và mở rộng sự ủng hộ.
Ông Herbst cũng chỉ ra cách một ông Biden sắp ra đi có thể giúp Kyiv có thêm động lực.
“Ông Biden cũng nên sử dụng những tháng cuối cùng trong nhiệm kỳ của mình để tiếp cận các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Quốc hội để thông qua một dự luật viện trợ cuối cùng cho Ukraine trong nhiệm kỳ của ông”, ông viết.