Philippines và Trung Quốc tố cáo nhau cố ý đâm tàu của lực lượng cảnh sát biển ở vùng biển tranh chấp ở Biển Đông vào ngày thứ Bảy, vụ việc mới nhất trong một loạt các vụ đụng độ gia tăng trên tuyến đường thủy hệ trọng này.
Vụ va chạm gần Bãi cạn Sabina là vụ đối đầu trên biển thứ năm của hai nước trong vòng một tháng trong cuộc tranh chấp kép dài.
Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, chồng lấn những phần mà Philippines, Brunei, Malaysia, Đài Loan và Việt Nam tuyên bố chủ quyền. Một số phần của vùng biển này, nơi khối lượng thương mại trị giá 3 ngàn tỉ đôla đi qua hàng năm, được cho là giàu trữ lượng dầu mỏ và khí đốt thiên nhiên, cũng như trữ lượng cá.
Tòa án Trọng tài Thường trực năm 2016 đã phán quyết rằng các tuyên bố chủ quyền rộng lớn của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý. Bắc Kinh bác bỏ phán quyết này.
Người phát ngôn của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines Jay Tarriela cho xem những video về cuộc đối đầu hôm thứ Bảy tại một cuộc họp báo, nói rằng tàu 5205 của Hải cảnh Trung Quốc "đã trực tiếp và cố tình đâm vào tàu Philippines" mà không có hành động khiêu khích.
Vụ đâm tàu đã làm hư hại tàu Teresa Magbanua dài 97 mét, một trong những tàu tuần tra lớn nhất của lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines, nhưng không có nhân viên nào bị thương, ông Tarriela nói.
Lưu Đức Quân, người phát ngôn của Hải cảnh Trung Quốc, nói trong một phát biểu rằng một tàu của Philippines, "mắc cạn trái phép" tại bãi cạn, đã nhổ neo và "cố tình đâm" vào một tàu Trung Quốc. Ông kêu gọi Philippines thoái lui ngay lập tức hoặc phải chịu hậu quả.
"Hải cảnh Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để kiên quyết ngăn chặn mọi hành vi khiêu khích, quấy rối và xâm phạm và kiên quyết bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, quyền và lợi ích hàng hải của đất nước," ông Lưu nói.
Ông Tarriela nói Manila sẽ không rút tàu của mình "bất chấp sự quấy rối, các hoạt động bắt nạt và hành động leo thang của hải cảnh Trung Quốc."
Đại sứ Mỹ tại Philippines đã lên tiếng bày tỏ sự ủng hộ của Washington đối với Philippines, một đồng minh theo hiệp ước.
"Hoa Kỳ lên án nhiều hành vi vi phạm luật pháp quốc tế nguy hiểm của Trung Quốc, bao gồm hành động cố ý đâm tàu hôm nay," Đại sứ MaryKay Carlson nói trên nền tảng mạng xã hội X.
Philippines đã điều một tàu đến Bãi cạn Sabina vào tháng 4, cách bờ biển tỉnh Palawan của Philippines 75 hải lý. Manila cáo buộc Bắc Kinh đang xây đảo nhân tạo, nói rằng họ đã ghi nhận các đống san hô chết và bị nghiền nát trên các bãi cát, điều mà Bắc Kinh phủ nhận.
Tuần này, hội đồng hàng hải Philippines cho biết máy bay Trung Quốc đã thực hiện các thao tác không an toàn nhắm vào một máy bay dân sự đang tuần tra trên hai khu vực tranh chấp khác là Bãi cạn Scarborough và Đá Subi.
Philippines cáo buộc Trung Quốc cản trở một nhiệm vụ tiếp tế thường lệ hôm Chủ Nhật, nói rằng các tàu Trung Quốc đã đâm va và sử dụng vòi rồng xịt vào một tàu của cục thủy sản đang chở thực phẩm, nhiên liệu và vật tư y tế cho ngư dân Philippines.