Ban Anh ngữ đài Al Jazeera hôm nay thông báo thông tín viên của đài ở Bắc Kinh là bà Melissa Chan đã không được gia hạn thị thực, có hiệu lực như việc bị trục xuất khỏi Trung Quốc. Sau đây là nguyên văn một số câu hỏi đáp tại cuộc họp báo thường lệ ở Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nơi người phát ngôn Hồng Lỗi trả lời các câu hỏi của ký giả nước ngoài về quyết định của chính phủ Trung Quốc.
Hỏi: Tôi chỉ muốn biết liệu có nên coi việc trục xuất cô Melissa Chan như một lời cảnh báo đối với các ký giả đang làm việc ở Trung Quốc?
Ông Hồng Lỗi: Tôi vừa trả lời các câu hỏi có liên hệ. Về vấn đề các ký giả nước ngoài, các chính sách và quyết định của chúng tôi rất dễ thấy. Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp sự thuận lợi cho ký giả nước ngoài làm công tác tường thuật ở Trung Quốc và chúng tôi hoan nghênh các ký giả nước ngoài làm việc tại Trung Quốc. Đồng thời chúng tôi cần nhấn mạnh rằng các ký giả nước ngoài phải tuân thủ luật pháp và các quy định của Trung Quốc, cũng như các nguyên tắc về ký giả trong khi làm công tác tường thuật ở Trung Quốc.
Hỏi: Trong điều kiện nào thì Al Jazeera sẽ được cấp giấy phép và thị thực cho một phóng viên mới?
Ông Hồng Lỗi: Chi nhán Al Jazeera ở Bắc Kinh vẫn hoạt động bình thường.
Hỏi: Vậy nếu có một thông tín viên mới cho Al Jazeera thì quý ông có cấp thị thực cho họ không?
Ông Hồng Lỗi: Chúng tôi sẽ xúc tiến thủ tục hiện hành theo đúng các luật lệ và quy định.
Hỏi: Ông có thể cho chúng tôi biết ai đưa ra quyết định không cấp phép cho cô Chan, có phải là Bộ Ngoại giao hay là một bộ nào khác?
Ông Hồng Lỗi: Chúng tôi xử lý vấn đề liên hệ theo đúng luật pháp.
Hỏi: Ông có thể cho chúng tôi biết chi tiết cụ thể vì sao Melissa Chan bị trục xuất ra khỏi nước vì có rất nhiều sự hiểu lầm ở đây và trừ phi quý ông cho biết chi tiết cụ thể về việc đó thì chúng tôi rất khó hình dung được chính xác chuyện gì đang xảy ra.
Ông Hồng Lỗi: Tôi đã trả lời câu hỏi này rồi.
Hỏi: Tôi nghĩ mối quan ngại chính của các ký giả là chính phủ Trung Quốc, quý ông dùng vấn đề thị thực như một cách để kiểm duyệt công việc của ký giả ở Trung Quốc. Đây có phải là một tiền lệ về cách thức Bộ Ngoại giao sẽ hành xử trong tương lai hay không?
Ông Hồng Lỗi: Tôi đã nhấn mạnh rằng Trung Quốc hoan nghênh các ký giả nước ngoài tường thuật tại Trung Quốc và chúng tôi cũng đã cung cấp mọi tiện nghi cho các ký giả nước ngoài tường thuật một cách khách quan tại Trung Quốc. Tôi nghĩ quý vị đã ở Trung Quốc nhiều năm và đã biết rõ về việc này. Đồng thời tôi muốn nhấn mạnh rằng các ký giả nước ngoài phải tuân thủ luật pháp và các quy định của Trung Quốc trong khi công tác tại Trung Quốc.
Hỏi: Chính phủ Trung Quốc có thể nói gì nếu một ký giả Trung Quốc bị một nước ngoài trục xuất?
Ông Hồng Lỗi: Tôi muốn nêu ra rằng chính phủ Trung Quốc sẽ theo đúng các quy định hiện hành trong khi đối xử với các ký giả nước ngoài.
Hỏi: Các luật lệ và quy định của Trung Quốc được ghi rõ, vì thế ngay cả nếu như chúng tôi không biết luật lệ hay quy định nào cô Melissa bị cáo buộc là đã vi phạm, chúng tôi cũng biết các quy định đó nói gì. Theo tôi biết thì không có nơi nào khái niệm về nguyên tắc báo chí của chính phủ Trung Quốc được ghi ra. Làm thế nào chúng tôi có thể thẩm định liệu cách hành xử của chíng tôi có theo đúng khái niệm về nguyên tắc báo chí của Trung Quốc, và ông có thể cho chúng tôi hướng dẫn về khái niệm đó ra sao hay không?
Ông Hồng Lỗi: Tôi nghĩ các chính sách và luật lệ của chúng tôi có liên quan đến các ký giả nước ngoài rất rõ ráng. Trong công tác và các trao đổi của quý vị với chúng tôi chúng tôi đã tường trình với quý vị về các luật lệ và quy định của Trung Quốc, cũng là cơ sở cho công tác của quý vị ở Trung Quốc. Về vấn đề liên hê, tôi nghĩ giới truyền thông và ký giả có liên quan biết rất rõ về vấn đề đó.
Hỏi: Chính phủ Trung Quốc nói sao về các cáo giác cho rằng chính phủ đang kiểm duyệt truyền thông nước ngoài qua việc trục xuất cô Melissa Chan?
Ông Hồng Lỗi: Tôi đã nêu ra rằng Trung Quốc theo đúng các luật lệ và quy định hiện hành trong việc xử lý với các ký giả có liên quan. Tôi nghĩ các cơ quan truyền thông và ký giả rất rõ về các vai trò nào và các quy định nào mà họ đã vi phạm.
Hỏi: Chúng tôi có thể nhìn thấy các quy định đó ở đâu bởi vì chúng tôi có vấn đề khi tìm hiểu luật lệ và quy định nào đã bị vi phạm. Do đó, chúng tôi có thể tìm ở đâu ra quy định nếu như chúng tôi muốn thấy điều khoản nào đã bị vi phạm theo luật pháp của Trung Quốc?
Ông Hồng Lỗi: Tôi nghĩ tôi đã trả lời câu hỏi có liên quan rồi.
Trung Quốc bị chất vấn về việc trục xuất ký giả của đài Al Jazeera
Phóng viên của đài Al-Jazeera Melissa Chan tại văn phòng ở Bắc Kinh, ngày 8/5/2012