Gần 200 nước trên thế giới đã đạt một thoả thuận lịch sử để giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính dùng trong các tủ lạnh và máy điều hoà không khí. Đây là một bước tiến lớn trong cuộc chiến để khắc phục hậu quả của biến đổi khí hậu.
Thoả thuận này được loan báo hôm nay, thứ Bảy 15/10, tại một hội nghị bàn về biến đổi khí hậu ở Kigali, thủ đô của Rwanda.
Nói về thoả thuận đạt được giữa 197 quốc gia và chính quyền, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ John Kerry “Đây là một bước tiến vĩ đại”.
Các loại khí hydro-fluorocarbon, gọi tắt là HFC, được đưa vào sử dụng nhiều thập niên về trước để thay thế các chất hoá học phá hoại lớp ozone, nhưng rốt cuộc lại được phát hiện là gây ra hiện tượng tăng nhiệt địa cầu.
Mối nguy do HFC đặt ra gia tăng trong bối cảnh số lượng tủ lạnh và máy điều hoà không khí được bán ra tăng vọt tại các quốc gia mới nổi như Trung Quốc và Ấn Độ. VIệc sử dụng máy điều hoà không khí bị quy lỗi là phải chịu trách nhiệm về phần lớn tỷ lệ tăng HFC, theo Phòng thí nghiệm Quốc gia tại Berkeley. Theo phòng thí nghiệm này, ước lượng sẽ có thêm 700 triệu máy điều hoà không khí được sử dụng trước năm 2030.
Thoả thuận mới phân loại các nước ra thành 3 nhóm quốc gia, mỗi nhóm có thời biểu khác nhau để bắt đầu chương trình giảm thiểu HFC.
Hoa Kỳ và hầu hết các nước Âu châu đã cam kết sẽ tuần tự cắt giảm sử dụng các loại khí thải gây hiệu ứng nhà kính, khởi sự với mức giảm 10% trước năm 2019, và 85% trước năm 2036.
Riêng hai nhóm các quốc gia đang phát triển sẽ đóng băng việc dùng khí thải nhà kính trước năm 2024 hoặc năm 2028, và sau đó dần dà giảm thiểu việc sử dụng các khí thải này.
Ấn Độ, Iran, Iraq, Pakistan và các quốc gia vùng Vịnh sẽ thực thi thoả thuận này trước năm 2028.
Một số nước giàu có đã bắt đầu giảm thiểu việc sử dụng các loại hydrofluorocarbon.
Phát biểu sau khi đạt được thoả thuận hôm thứ Bảy, ông Miguel Arias Canete, một uỷ viên của Liên hiệp Âu châu nói:
“Chương trình giảm dần việc sử dụng hydro-fluoro-carbon đã được phê chuẩn hôm nay có thể làm nhiệt độ quả địa cầu giảm xuống nửa độ trước cuối thế kỷ này.”
Ông Andre Light thuộc Viện nghiên cứu Tài nguyên Thế giới, cũng là cựu cố vấn về biến đổi khí hậu của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, nói:
“Về lâu về dài, các nước trên thế giới - từ nước phát triển bậc nhất tới các nền kinh tế mới nổi, cho tới các nước nghèo khó, dễ tổn thương nhất, đều đoàn kết cùng nhau tiến một bước táo bạo để cùng chung sức đối phó với mối đe doạ chung do biến đổi khí hậu gây ra.”