Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ được mời đi thăm Trung Quốc

Ðường lối ngoại giao dường như đã đạt được một vài tiến bộ trong việc xoa dịu căng thẳng tại hội nghị ASEAN Cộng 8 của các bộ trưởng quốc phòng. Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á đã mời Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Nga cùng các cường quốc trong vùng thảo luận các vấn đề an ninh ở Thái bình dương.

Qua lời mời Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates đến thăm vào năm tới, Trung Quốc đang nối lại các quan hệ quân sự cấp cao với Hoa Kỳ. Trước đây trong năm, Trung Quốc đã đình chỉ các cuộc tiếp xúc quân sự vì kế hoạch của Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan.

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc cũng cho hay các cuộc hội đàm với các giới chức quốc phòng Nhật Bản là tốt đẹp. Căng thẳng giữa hai nước đã gia tăng sau khi một tầu đánh cá của Trung Quốc đụng phải các tầu tuần duyên của Nhật Bản trong vùng nước mà cả hai bên đều nhận chủ quyền.

Trước đó trong ngày, phát biểu với các thành viên quân đội và sinh viên tại trường Đại học Quốc gia ở Hà Nội, bộ trưởng Gates đã chuyển đi một thông điệp trấn an Đông Nam Á.

Ông Gates nói: “Tôi nghĩ toàn thể châu Á có thể tin tưởng rằng Hoa Kỳ có ý định tiếp tục cam kết ở châu Á và đã từng làm như thế từ mấy chục năm truớc, và chúng tôi có ý định đóng một vai trò tích cực, không những về các vấn đề chính trị và kinh tế, mà cả trong các vấn đề quốc phòng và an ninh nữa.”

Hoa Kỳ lo ngại rằng các vụ tranh chấp lãnh thổ về dẫy đạo nhỏ trong vùng có thể gây phương hại đến sự tiếp cận một trong các tuyến đường biển bận rộn nhất thế giới.

Bắc Kinh nói việc họ đòi chủ quyền quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa là một “quyền lợi quốc gia cơ bản.” Đài Loan, Việt Nam, Philippin, Brunei và Malaysia cũng nhận chủ quyền toàn bộ hoặc một phần dẫy đảo này. Tuy phần lớn không có người ở, dẫy đảo này được cho là nằm trên các trữ lượng lớn về dầu khí.

Hoa Kỳ nói quyền tự do đi lại trong vùng hải phận quốc tế là thuộc về quyền lợi quốc gia của họ. Ông Gates nói các vụ tranh chấp về hải phận ở châu Á nên được giải quyết êm thắm qua thương nghị.

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ cũng nói bằng cách cùng hành động trong một tổ chức đa phương như ASEAN, các nước nhỏ hơn ở châu Á có thể giải quyết tốt hơn các vấn đề an ninh trong vùng.

Ông Gates nói tiếp: “Càng ngày chúng ta càng nhận thấy rằng dựa hoàn toàn vào các quan hệ song phương là không đủ. Chúng ta cần có các cơ chế đa phương để có thể đối đầu với các thách thức an ninh quan trọng nhất trong khu vực.”

Trong chuyến thăm 2 ngày, ông Gates sẽ gặp nhiều bộ trưởng quốc phòng Á châu muốn có sự hỗ trợ của Hoa Kỳ để chống lại với sự phát triển của Trung Quốc trong tư cách một cường quốc trong khu vực.