Iran phóng thích 5 người Mỹ bị giam giữ và Hoa Kỳ ân xá cho 7 công dân Iran trong một cuộc trao đổi sau khi hầu hết các biện pháp chế tài của quốc tế đối với Iran được dỡ bỏ hôm thứ bảy. Ba trong số năm người Mỹ vừa được trả tự do hôm qua từ Tehran đã tới Châu Âu. Một người đã được thả trước đó và một người khác đã quyết định ở lại Iran.
Nhóm ba người Mỹ vừa được phóng thích hôm qua ghé lại Geneva trên cuộc hành trình tới Đức. Cựu thủy quân lục chiến Amir Hekmati bị Iran cầm tù hơn 4 năm về cáo buộc làm gián điệp và Mục sư Saeed Abedini bị Iran giam giữ từ tháng 7 năm 2012 vì hoạt động tôn giáo. Còn phóng viên Jason Rezaian của báo Washington Post đã ngồi tù hơn 500 ngày sau khi bị Iran kết tội làm gián điệp hồi tháng 11 vừa qua.
Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama hoan nghênh vụ phóng thích 3 công dân Mỹ:
"Ký giả Jason Rezaian đang trên đường về nước, một ngòi bút dũng cảm thuộc Washington Post, người đã viết về cuộc sống thường nhật và những niềm hy vọng của người dân Iran. Ông đã bị giam cầm 1 năm rưỡi nay. Ông là hiện thân của tinh thần quả cảm mang lại sự sống cho quyền tự do báo chí."
Thân nhân của phóng viên Rezaian tại Mỹ bày tỏ vui mừng khôn xiết.
Người họ hàng của Rezaian, ông Reza chia sẻ:
"Đây là tin tuyệt vời. Chúng tôi vui mừng hết sức. Tôi rất nôn nóng gặp lại Jason. Tôi cầu mong anh ấy vẫn khỏe mạnh."
Báo Washington Post cũng hoan nghênh quyết định phóng thích ký giả Jason Rezaian, nhưng những người chỉ trích cho rằng Iran chưa làm đủ.
Ông Robert Mahoney thuộc Ủy ban Bảo vệ Ký giả phát biểu:
"Vụ phóng thích này là tin vui đối với nhà báo Jason Rezaian và người thân của ông. Nhưng theo tôi vẫn còn quá sớm để cho rằng đây là tín hiệu đáng mừng đối với chừng 18 ký giả đang bị giam cầm tại Iran cũng như đối với tất cả những phóng viên đang tác nghiệp dưới sự đe dọa tù tội ở Iran."
Trước đó trong ngày hôm qua, Hoa Kỳ đã phóng thích 7 công dân Iran. Trong bài diễn văn cùng ngày, Tổng thống Obama cho biết:
"Trong hành động nhân đạo tương ứng, Hoa Kỳ đã ân xá cho 6 người Mỹ gốc Iran và 1 công dân Iran, những người đang thọ án hoặc đang chờ xét xử tại Hoa Kỳ. Các cá nhân này không bị buộc tội khủng bố hay các tội phạm bạo lực nào khác. Họ là những thường dân được phóng thích trong hành động bày tỏ thiện chí với Iran."
Ứng cử viên Tổng thống bên đảng Cộng hòa, ông Ted Cruz, chỉ trích việc phóng thích các tù nhân Iran trong vụ trao đổi này:
"Chúng ta phóng thích 7 người bị giam cầm vì vi phạm các lệnh trừng phạt đối với Iran cũng như hỗ trợ Iran phát triển vũ khí hạt nhân, và còn hơn chục người khác cũng phạm luật mà chúng ta đã đồng ý sẽ không khởi tố."
Tổng thống cả hai nước Hoa Kỳ và Iran đều hoan nghênh thỏa thuận nhằm hạn chế việc Iran phát triển vũ khí hạt nhân, để đổi lại, Iran sẽ được tháo gỡ các biện pháp chế tài quốc tế. Tuy nhiên, hai nhà lãnh đạo đều bày tỏ sự thiếu tin tưởng giữa hai nước.
Bên cạnh đó, Hoa Kỳ cũng áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Iran vì cuộc thử nghiệm phi đạn đạn đạo gần đây của Tehran.
