Một tổ chức phi chính phủ Hoa Kỳ bị cáo buộc xúi giục những cuộc biểu tình thân dân chủ Chiếm Trung tuyên bố chỉ hợp tác bình thường với những tổ chức dân sự tại lãnh thổ Trung Quốc này và không có gì giấu giếm cả.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc và các hãng tin thân Bắc Kinh tại Hong Kong trong những ngày gần đây đã đăng tải một loạt bài, cáo buộc Quỹ Quốc gia Ủng hộ Dân chủ NED là tài trợ và cố vấn cho những người biểu tình đã chiếm các đường phố chính của Hong Kong kể từ ngày 28 tháng 9 năm nay. Những tổ chức truyền thông này cũng xem NED như là một tổ chức đại diện cho chính sách ngoại giao của Mỹ.
Trưởng quan Hành chánh Hong Kong Lương Chấn Anh trong tuần này cũng lên tiếng cáo buộc về sự can thiệp của nước ngoài. Trong một bản tin được công bố ngày hôm qua, báo South China Morning Post trích lời của ông Lương cho rằng ông sẽ tiết lộ bằng chứng về “những lực lượng nước ngoài tham gia vào phong trào Chiếm Trung” vào “thời điểm thích hợp.”
NED đáp lại lời chỉ trích
Trong một cuộc phỏng vấn dành riêng cho Đài VOA, phó chủ tịch NED về những chương trình Châu Á, Trung Đông và Bắc Phi, bà Louisa Greve, bác bỏ những cáo buộc và gọi đây là một sự sỉ nhục người dân Hong Kong và bà nói người dân Hong Kong mong muốn về “dân chủ căn bản cho chính quyền của họ.”
NED nhận được tài trợ của chính phủ liên bang Hoa Kỳ cũng như tặng dữ của tư nhân để theo đuổi sứ mạng toàn cầu trong việc hỗ trợ cho các tổ chức phi chính phủ khác hoạt động để “củng cố những giá trị, những tiến trình, và những định chế dân chủ.” NED cũng có một Hội đồng Quản trị độc lập phân phối các quỹ này.
Bà Greve nói “NED có một ngân sách do các người đóng thuế Mỹ tài trợ nhưng việc đưa ra những quyết định của tổ chức không nằm trong khuôn khổ chính sách ngoại giao của Mỹ.”
Tổ chức có trụ sở tại Washington này cho biết hàng năm cấp hơn 1.000 khoản tiền cho các tổ chức đối tác trên thế giới, trung bình trao tặng mỗi tổ chức 50.000 đô la. Ba đối tác của NED tại Hong Kong gồm có Trung tâm Đoàn kết có trụ sở tại Mỹ và Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Hong Kong, mỗi tổ chức nhận được khoảng 150.000 đô la và Viện Dân chủ Quốc gia Hoa Kỳ nhận được 400.000 đô la để hoạt động tại Hong Kong và Hoa lục.
Bà Greve nói NED không tham gia vào các hoạt động quảng bá dân chủ tại Hong Kong.
Bà nói “Chúng tôi thực sự không có văn phòng trên toàn thế giới-chúng tôi có nhân viên duyệt xét các đề nghị của các tổ chức đối tác. Chúng tôi phải hiểu tình hình chính trị tại các nước những đối tác này hoạt động và cung cấp những dự án hỗ trợ căn cứ trên những đề nghị của các tổ chức này. Vì ngân khoản có hạn, chúng tôi nỗ lực hỗ trợ những dự án tốt nhất căn cứ trên sự cạnh tranh. Chúng tôi không kiểm soát những tổ chức này.”
Nhưng NED có lượng giá hoạt động của các đối tác để quyết định có tái tài trợ cho họ hay không.
Trong một chương trình được kênh truyền hình Asia Television của Hong Kong phát đi vào ngày 14 tháng 10 mới đây. Giám đốc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Hong Kong Law Yuk-kai nói tổ chức của ông phải gởi phúc trình cuối năm về những hoạt động của tổ chức cho NED. Ông nói “Trong phúc trình này chúng tôi cho biết chúng tôi đã làm gì. Chúng tôi không báo cáo cho chính phủ Mỹ.”
Bà Greve nói việc chia sẻ thông tin về hoạt động của những tổ chức được NED tài trợ là một hoạt động được Giao ước Quốc tế về các quyền Dân sự và Chính trị bảo vệ.
Bà cho biết thêm “Trong sự hợp tác về trao đổi, thương mại và khoa học, việc các tổ chức phi chính phủ hợp tác với các định chế nước ngoài là chuyện bình thường. Việc này cũng tương tự như sự hợp tác giữa những tổ chức xã hội dân sự về những mục tiêu chung.”
Lịch sử về sự hỗ trợ của Hoa Kỳ
NED tài trợ cho các chương trình quảng bá dân chủ tại Hong Kong khoảng hai thập niên nay với các khoản tiền tài trợ lên đến vài triệu đô la. Bà Greve nói mức độ hỗ trợ không thay đổi trong thời gian này.
“Dự án Hong Kong của NED không lớn lắm so với một vài nơi khác trên thế giới. Đây là một thành phố có thể trông cậy vào các nguồn lực của mình.”
NDI là một trong 4 tổ chức chính được hưởng trợ cấp của NED, nói những chương trình của tổ chức đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc nghiên cứu và đối thoại liên hệ đến quản trị, theo yêu cầu của các tổ chức địa phương.
Những cáo buộc cho rằng các tổ chức liên hệ đến NED can thiệp vào công việc nội bộ của Hong Kong đã được nêu lên trong nhiều năm.
Bà Greve nói “ NDI đã bị truyền thông nhà nước Trung Quốc và báo chí thân Bắc Kinh tại Hong Kong nêu lên nhiều điều tiêu cực. Không có gì là khác thường đối với những chính phủ chuyên chế và thiếu tính chính đáng qua bầu cử đổ lỗi cho nước ngoài về những bất bình của các công dân.”
Các người bênh vực cho dân chủ tại Hong Kong từ lâu đã bị các đối thủ gán cho danh hiệu là nhân viên của nước ngoài.
Bà Greve nói những nhà hoạt động biết rõ những nguy cơ khi làm việc với các đối tác của NED “Nhưng họ vẫn nói hợp tác quốc tế là chính đáng. Do đó không ai hối tiếc về sự chọn lựa của mình-Tôi không nghe có chuyện như vậy.”
Ông Lý Trác Nhân là một trong các nhà hoạt động như vậy. Ông lãnh đạo Công đoàn Thương mại Hong Kong HKCTU và phục vụ trong Hội đồng Lập pháp trong tư cách một nhà lập pháp của Đảng Lao động.
Công đoàn Lao động thu hút sự chú ý
HKCTU tuần trước đưa ra một tuyên bố nói rằng đã nhận được 540.000 đô la hỗ trợ tài chánh của Trung tâm Đoàn kết, một tổ chức khác nhận được trợ cấp của NED, trong 7 năm qua.
Tổ chức có trụ sở tại Washington này có liên hệ với Tổng Liên đoàn Lao động Mỹ AFL-CIO và cho biết tổ chức cố gắng “giúp công nhân trên toàn thế giới đang tranh đấu cho nơi làm việc được an toàn và lành mạnh, lương bổng có thể nuôi sống được gia đình, bảo hiểm xã hội và có tiếng nói trong công việc.”
Ông Lý, lãnh tụ HKCTU là một người ủng hộ nổi tiếng của Phong trào Chiếm Trung. Truyền thông thân Bắc Kinh của Hong Kong xem ông như một lãnh tụ biểu tình và là bù nhìn và nhận tiền của Mỹ.
Bà Greve nói Trung tâm Đoàn kết đã trợ cấp cho HKCTU để giúp các hoạt động tổ chức lao động, điều bà gọi là cột trụ của xã hội dân sự.
“NED hỗ trợ cho Trung tâm Đoàn kết, và Trung tâm Đoàn kết hỗ trợ cho HKCTU hoàn toàn tách rời những hoạt động chính trị của ông Lý Trác Nhân (như là một nhà lập pháp), là một vai trò khác của ông Lý, và tiền bạc không lẫn lộn giữa hai vai trò này.”
Trong một tuyên bố, HKCTU phủ nhận việc sử dụng tiền trợ cấp của Trung tâm Đoàn kết vào các mục đích chính trị và đe doạ sẽ dùng các biện pháp pháp lý chống lại những tổ chức truyền thông bị cáo buộc là phỉ báng ông Lý.
Các đối tác của NDE thách thức những cáo buộc
Trong một tuyên bố gởi bằng điện thư cho Đài VOA, NDI cũng phủ nhận bất cứ sự hỗ trợ nào cho các tổ chức chính trị có liên hệ đến phong trào Chiếm Trung tại Hong Kong.
NDI nói “Những tin tức này không những sai lạc, mà còn nhằm làm chệnh hướng những vấn đề hiện nay: đó là việc cư dân Hong Kong bày tỏ mong muốn phổ thông đầu phiếu trong một cuộc bầu cử có nhiều ứng cử viên để lựa chọn.”
Tổ chức này cũng nói tổ chức có thái độ không đảng phái đối với những chương trình tại Hong Kong, trong đó có diễn đàn công cộng về cải cách chính trị mới đây mà “đại diện những đảng chính tại Hong Kong trong đó những đảng được mô tả thân Bắc Kinh cũng tham dự vào những diễn đàn này.”
Giám đốc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Hong Kong Law Yuk-kai nói những người tình nguyện được NED tài trợ chú trọng đến những vấn đề địa phương khi theo đuổi sứ mạng của tổ chức là quảng bá việc bảo vệ nhân quyền tốt hơn cho cư dân thành phố.
Ông Pháp nói với Đài truyền hình Châu Á “Nếu chúng tôi góp phần vào việc dân chủ hoá Hong Kong, và đây cũng là quyền lợi của chính phủ Mỹ, thì tôi cũng hoan nghênh việc công chúng Hong Kong hỗ trợ cho những nơi khác trên thế giới.”
Bà Greve nói Những dự án do NED bảo trợ tại Hong Kong nhằm mục đích tạo ra được tranh luận của quần chúng bao gồm tất cả “tiếng nói” của chính trị địa phương. Bà từ chối đưa ra chi tiết rõ ràng khi được yêu cầu cung cấp những thành quả của các đối tác NED.
Bà nói “Chúng tôi hài lòng được thấy những tổ chức chúng tôi hỗ trợ tiếp tục theo đuổi một cách tích cực việc bảo vệ các quyền tự do dân sự, và nhất là sự tham gia của người dân vào khung cảnh quản lý chính trị.”
