Một nhà lập pháp Philippines cho biết ông có thông tin cho biết một chiếc tàu hải giám của Trung Quốc đã “thả neo” hơn một tháng nay gần một bãi cạn ở Biển Đông, nơi hai nước đang có một vụ tranh chấp chủ quyền rất gay gắt. Thông tín viên Simone Orendain của đài VOA tường thuật từ Manila.
Dân biểu Francisco Acedillo nói rằng những nguồn tin tình báo cho ông biết chiếc tàu hải giám của Trung Quốc đang ở trong vùng biển “rất gần” một chiến hạm cũ kỹ, hư nát thời thế chiến thứ hai mà Philippines mang tới thả tại bãi cạn Second Thomas.
Khoảng 10 binh sĩ Philippines trú đóng trên chiến hạm Sierra Madre, nơi được dùng như một tiền đồn của quân đội Philippines từ năm 1999 tại bãi cạn mà họ gọi là Ayungin.
Dân biểu Acedillo cho biết ý kiến như sau về diễn tiến này.
"Đối với tôi đây là một vấn đề rất lớn, bởi vì nếu xảy ra một tình huống trong đó toán quân gồm 8 binh sĩ Thuỷ quân Lục chiến của chúng tôi bị buộc phải rời khỏi bãi cạn Ayungin, thì Trung Quốc sẽ giành được chân đứng ở bãi cạn Ayungin một cách rất dễ dàng."
Ông Acedillo nói rằng chiếc tàu của Trung Quốc đã thả neo cách nay hơn một tháng và chưa rõ tại sao vẫn còn ở đó cho tới giờ này.
Đài VOA đã liên lạc với một số giới chức quân đội Philippines để tìm cách xác nhận thông tin của dân biểu Acedillo, nhưng tất cả đều từ chối bình luận.
Trung Quốc cũng không nói gì tới việc có một chiếc tàu thả neo gần bãi cạn hiện do Philippines kiểm soát.
Dân biểu Acedillo từng làm phi công trong quân đội và đã theo dõi sát những hoạt động xây đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông. Ông cho biết có một điều làm cho ông cảm thấy lo ngại nhiều hơn là bãi cạn Ayungin chỉ cách đảo Mischief (Việt Nam gọi là Đá Vành khăn) của quần đảo Trường Sa chỉ có 40 kilo mét. Trung Quốc đã giành quyền kiểm soát đảo này từ tay Philippines năm 1995 và bây giờ họ đang xây ở đó một phi đạo và một hải cảng có thể dùng cho những mục tiêu quân sự.
Giáo sư Carl Thayer của Đại học New South Wales ở Australia cho rằng việc neo đậu một chiếc tàu tuần duyên gần tiền đồn của Philippines có thể nằm trong mưu toan của Trung Quốc nhằm khẳng định yêu sách chủ quyền và ngăn chận những chuyến tàu chở tiếp liệu tới chiến hạm Sierra Madre. Nhưng ông cảnh báo Trung Quốc phải cẩn thận.
"Chiếc Sierra Madre vẫn là một chiếc tàu được biên chế của hải quân Philippines, và theo qui định của Hiệp ước Phòng thủ Chung, Hoa Kỳ phải hiệp thương với Philippines nếu quân đội của Philippines bị tấn công ở Thái Bình Dương. Và chiếc tàu trong biên chế với binh sĩ Thuỷ quân Lục chiến mặc đồng phục thỏa mãn những đòi hỏi của qui định đó."
Giáo sư Thayer nói thêm rằng Trung Quốc có thể sẽ không làm gì khác hơn, nhưng việc neo đậu một chiếc tàu gần bãi cạn này vẫn gây sức ép lên Philippines bởi vì giới hữu trách Manila không thể nào biết được Trung Quốc sắp sửa làm gì.
