Tuần này Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam kết nước này sẽ "không bao giờ tìm kiếm bá quyền và bành trướng." Nhưng một số nước láng giềng của Bắc Kinh nghĩ rằng Trung Quốc đã bành trướng xâm lấn lãnh thổ của mình từ nhiều năm nay.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose cho biết Manila hy vọng "nhìn thấy khoảng cách giữa những tuyên bố của Trung Quốc và tình hình thực tế trên thực địa được xóa bỏ."
Phát biểu của ông Jose nhắc tới tranh chấp âm ỉ về những bãi đá ở Biển Đông. Trung Quốc trong một năm rưỡi qua đã xây dựng trên ít nhất là tới bảy hòn đảo nhỏ mà Philippines và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền. Một báo cáo quốc phòng mới đây của Mỹ cho biết những đảo mới được mở rộng có diện tích gần 1.200 hectare và ít nhất một trong số những đảo này có thể phục vụ những tàu hải quân và máy bay quân sự.
Sau nhiều năm nỗ lực không thành giải quyết những tranh chấp qua đường lối song phương, Philippines đã đem khiếu nại về tuyên bố chủ quyền gần 90 phần trăm Biển Đông của Trung Quốc ra Tòa án Trọng tài Thường trực.
"Trung Quốc đã đặt một điều kiện tiên quyết bất khả cho các cuộc đàm phán và tham vấn song phương," ông Jose nói. "Trung Quốc muốn chúng tôi công nhận chủ quyền không thể tranh cãi của họ ở Biển Đông. Tất nhiên đó là điều mà chúng tôi không thể chấp nhận được."
Phát biểu trong cuộc duyệt binh hôm thứ Năm, Chủ tịch Tập Cận Bình nói: "Vì lợi ích của hòa bình, Trung Quốc vẫn cam kết phát triển hòa bình. Người Trung Quốc chúng ta yêu hòa bình. Bất luận Trung Quốc phát triển tới mức nào, Trung Quốc sẽ không bao giờ tìm kiếm bá quyền hoặc bành trướng."
Ông Euan Graham là giám đốc An ninh Quốc tế tại Viện Chính sách Quốc tế Lowy ở Sydney, Úc. Ông nói ông Tập nói "nhiều điều đúng."
"Nhưng rõ ràng tất cả khí tài quân sự trưng ra tạo nên hình ảnh khá dữ dằn," ông nói. "Và tôi nghĩ việc đó đưa ra một thông điệp rất mâu thuẫn."
Truyền thông Trung Quốc chiếu cảnh hàng hàng phi đạn đạn đạo có tầm bắn khác nhau, bao gồm cả một số phi đạn chống hạm có thể phá vỡ những nhóm tàu tấn công Mỹ.
Ngoài Philippines và Việt Nam, Brunei, Malaysia và Đài Loan cũng có những tuyên bố chủ quyền chồng chéo ở vùng Biển Đông giàu tài nguyên và đông tàu thuyền qua lại.
