Ngoại trưởng John Kerry nói một tân chính phủ nhiều thành phần của Iraq có nghĩa là nó có “tốc độ chạy tối đa” cho một liên minh quốc tế chống lại các phần tử chủ chiến Nhà nước Hồi giáo IS, những người đang kiểm soát lãnh thổ dọc biên giới Iraq với Syria.
Ngoại trưởng Kerry nói việc vượt qua sự chia rẽ sâu sắc trong xã hội Iraq và chuyển giao quyền lực chính trị một cách ôn hòa trong bối cảnh các cuộc tấn công “dã man” của các phần tử chủ chiến Nhà nước Hồi giáo là một thành tựu tuyệt vời cho các tân lãnh đạo của Iraq. Nhưng công việc thực sự của họ chỉ mới bắt đầu.
“Thành lập một chính phủ không có gì là nhiều nếu không thể quản trị một cách hiệu quả hay không quản trị một cách toàn diện.”
Sau cuộc họp với tân Tổng thống, thủ tướng và ngoại trưởng Iraq, ông Kerry cho biết họ có chung cam kết giải quyết những bất bình lâu dài về ngân sách, chế độ liên bang, chính sách dầu hỏa và việc dung chấp các lực lượng an ninh, sự khác biệt mà ông nói phần lớn được loại bỏ bằng sự ra đi của Thủ tướng Nouri al-Maliki.
Việc cách ly người Sunni thiểu số của Iraq của ông al-Maliki đã góp phần vào sự phát triển của các phần tử chủ chiến Nhà nước Hồi giáo, còn được gọi là ISIL. Do đó không thể xây dựng một liên minh chống lại họ chừng nào ông này còn nắm quyền lực.
“Như Tổng thống Obama đã nói rõ ngay từ đầu, một tân chính quyền Iraq nhiều thành phần phải là động cơ của chiến lược toàn cầu của chúng ta chống lại ISIL. Và hiện nay quốc hội Iraq đã thông qua nội các mới với các tân lãnh đạo và đại diện của tất cả cộng đồng Iraq, nó sẽ có tốc độ tối đa.”
Liên minh mà ông Kerry đang giúp tổ chức với các cuộc đàm phán ở Ả Rập Saudi và Pháp trong suốt tuần tới sẽ gồm một loạt nhiều nước hành động theo nhiều phương thức khác nhau. Nhưng hầu hết việc giao chiến đầu tiên sẽ là ở Iraq, nơi đã có hơn 150 cuộc không kích của Hoa Kỳ chống lại các chiến binh Nhà nước Hồi giáo.
Một giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao cho biết một trong những cách mà tân Thủ tướng Haider al-Abadi “có một cái nhìn rất khác” với ông Maliki là cho các lãnh đạo của tỉnh thẩm quyền về an ninh địa phương thông qua việc tuyển dụng ở địa phương các vệ binh quốc gia được chính quyền trung ương vũ trang và trả lương.
Ông al-Abadi sẽ không “đưa các đơn vị quân đội từ miền Nam đi vào những khu vực ở miền Bắc và miền Tây để nhận trách nhiệm về ISIL,” một giới chức Hoa Kỳ cho biết, và nói thêm rằng “người dân Anbar sẽ chịu trách nhiệm về ISIL như họ đang làm hiện nay ở Haditha. Người dân ở Ninewa sẽ chịu trách nhiệm về ISIL ở Ninewa và họ sẽ được quân đội quốc gia hỗ trợ khi cần.”
Nhưng việc đẩy lùi các chiến binh trở lại biên giới ở Syria không phải là giải pháp lâu dài cho vấn đề. Trong khi Thủ tướng al-Abadi cho biết các lực lượng Iraq không thể vượt biên sang Syria, ông nói “có vai trò cho cộng đồng quốc tế, cho Liên Hiệp Quốc thực hiện việc đó” nhằm “hành động lập tức để ngăn chặn căn bệnh ung thư này lan rộng.”
Khi được hỏi về các kế hoạch của Hoa Kỳ nhằm tăng cường hỗ trợ cho phe đối lập ôn hòa của Syria, những người đang chống lại cả Nhà nước Hồi giáo và các lực lượng chính phủ Syria, ông Kerry cho biết chính quyền Obama đang đưa ra một “chiến lược mở rộng toàn diện” bao gồm “các mức độ thỏa đáng hỗ trợ nhiều dạng” đối với “những người đang sống trong các quốc gia này có cam kết nghiêm túc chống lại những gì đang xảy ra ở đó.”
