Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đang có mặt ở Baghdad để thảo luận với tân chính phủ Iraq về cuộc chiến chống các phần tử hiếu chiến Nhà Nước Hồi giáo đang nắm quyền kiểm soát các khu vực dọc biên giới với Syria. Từ thủ đô Iraq, thông tín viên Scott Stearns của VOA gửi về bài tường thuật sau đây.
Ngoại trưởng Kerry có mặt tại đây để gặp tân Thủ Tướng Iraq Haider al-Abadi, người mà theo một giới chức ngoại giao cấp cao, “có những mục tiêu rất rõ ràng” và “một quan điểm rất khác” so với người tiền nhiệm là ông Nouri al-Maliki, nhân vật mà chính sách gạt thiểu số người Sunni của Iraq sang bên lề, đã đóng một vai trò trong sự lớn mạnh của các phần tử hiếu chiến Nhà Nước Hồi giáo.
Trước khi rời Washington, ông Kerry nói rằng tân chính phủ Iraq “có tiềm năng đoàn kết tất cả các cộng đồng đa dạng của Iraq”, và giờ nên cai trị đất nước “với cùng viễn kiến đó và ý thức về mục đích” đã dẫn tới việc thành lập chính phủ này.
“Trong nỗ lực đó, họ nên biết rằng Hoa Kỳ sát cánh vai với người Iraq, giữa lúc họ thực thi kế hoạch quốc gia của họ để khắc phục những khó khăn chính trị và kinh tế dài ngày đã từ lâu chia rẽ đất nước họ.”
Một giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng Thủ Tướng al-Abadi dự tính ủy thác các trách nhiệm về an ninh, giao cho giới lãnh đạo tỉnh trách nhiệm chính về an ninh tại địa phương qua việc tuyển mộ các vệ binh được trả lương và được tuyển mộ ở địa phương. Điều đó là nhằm mục đích trấn an không những người Sunni ở Iraq, mà còn trấn an được người Kurd tại các vùng bán tự trị.
Giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao nói rằng ông al-Abadi sẽ không “điều các đơn vị quân đội từ miền Nam tiến vào những khu vực ở miền Bắc và miền Tây để đối đầu” với những phần tử hiếu chiến Nhà Nước Hồi giáo còn được gọi là ISIL. Giới chức này nói “Nhân dân ở Anbar sẽ đối đầu với ISIL, như họ đang làm tại Haditha bây giờ.” Ông nói thêm rằng “Nhân dân ở Ninewa sẽ đối đầu với ISIL ở Ninewa, và họ sẽ được sự hỗ trợ của quân đội quốc gia khi nào họ cần đước giúp.”
Baghdad là chặng dừng chân đầu tiên của Ngoại trưởng Kerry trong chuyến công du một tuần, trong đó ông Kerry sẽ dồn nỗ lực để xây dựng “liên minh rộng rãi nhất có thể có được” chống lại Nhà Nước Hồi giáo. Ông nói một số thành viên trong liên minh đó sẽ giúp huấn luyện, vũ trang và cung cấp thiết bị cho các lực lượng Iraq. Một số thành viên khác sẽ đóng góp vào công tác cứu trợ nhân đạo, hoặc giúp cắt nguồn tài trợ của phe chủ chiến, hoặc ngăn chặn làn sóng các chiến binh nước ngoài.
Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama dự định sẽ ngỏ lời trước quốc dân Mỹ vào chiều tối thứ Tư về chiến lược của ông nhằm đối phó với mối đe dọa do Nhà Nước Hồi giáo đề ra.
Trong khi kế hoạch này rõ ràng sẽ có sự tham gia của một số đông các nhà lãnh đạo Ả Rập mà Ngoại trưởng Kerry sẽ gặp ở Ả rập Xê-út, mặt trận chính là ở Iraq, nơi mà theo một giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ “đang có một cơ hội ngay trong lúc này. Nếu chúng ta thảo luận cách đây 2 tháng về nhiều vấn đề như thế này, sẽ khó tìm được một lối đi hướng tới phía trước.”
Nội các của tân Thủ Tướng Iraq hiện chưa có Bộ trưởng Quốc phòng và Bộ trưởng Nội vụ. Giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao nói rằng ông al-Abadi đang “tiến rất gần” tới chỗ đạt được sự đồng thuận để chỉ định người vào các chức vụ đó, và ông nghĩ việc đình hỗn bổ nhiệm các chức vụ đó là một “quyết định khôn ngoan.”
