Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry tuyên bố Nga nên tham gia một liên minh quốc tế chống các chiến binh Nhà nước Hồi giáo bởi vì bọn này cũng đe doạ đến các quyền lợi của Nga. Trước việc Washington tính tiến hành các cuộc oanh kích nhắm vào các phần tử chủ chiến đó ở Syria, Moscow nói hành động ấy sẽ “vi phạm thô bạo” đến luật pháp quốc tế. Thông tín viên VOA Scott Stearns ghi nhận chi tiết từ Ả Rập Sê-út, nơi Ngoại trưởng Kerry gặp các nhà lãnh đạo Ả Rập hôm thứ Năm để bàn về phương sách nào là tốt nhất để đối đầu với Nhà nước Hồi giáo.
Cả Syria lẫn Nga đều lên án việc Tổng thống Barack Obama doạ sẽ tấn công các chiến binh Nhà nước Hồi giáo ở Syria, và phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga cho rằng hành động như thế mà không có sự đồng thuận của chính phủ Syria hay Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc ‘sẽ là một hành động xâm lấn, vi phạm thô bạo đến luật pháp quốc tế.”
Nói chuyện với các phóng viên ở Ả Rập Sê-út hôm qua, Ngoại trưởng Kerry tuyên bố chính Nga là nước đang vi phạm luật pháp quốc tế qua việc gửi quân qua biên giới để giúp các phần tử đòi ly khai ở Ukraine:
“Nếu các sự việc đang xảy ra ở Ukraine không nghiêm trọng đến mức đó, thì gần như người ta có thể cười ồ trước khái niệm Nga nêu vấn đề luật pháp quốc tế hoặc bất cứ thắc mắc nào với Liên Hiệp Quốc. Và tôi thực sự lấy làm lạ rằng Nga dám đề cập đến bất cứ khái niệm nào về luật pháp quốc tế sau những gì đã xảy ra ở Crimea và đông bộ Ukraine.”
Các phần tử chủ chiến Nhà nước Hồi giáo đã đe dọa đưa cuộc chiến của họ đến Chechnya và Bắc Caucase. Trong một băng video do đài Al Arabiya phổ biến hồi đầu tháng này, các thành viên của nhóm còn được gọi là ISIL này đã thề quyết trừng phạt Tổng thống Vladimir Putin vì vũ trang cho Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Trong một cuộc phỏng vấn với đài VOA, ông Kerry nói ông hy vọng rằng phía Nga sẽ đi đến chỗ nhìn ra rằng Nhà nước Hồi giáo đề ra một mối đe doạ cho chính họ nữa. Ông nói:
“Có những vấn đề qua nhiều nước quanh Nga, gần Nga và thậm chí một số nơi ở ngay nước Nga, nơi có các phần tử khủng bố, nhiều tên sẽ theo gương ISIL và những gì đang xảy ra ở đó. Vì thế tôi nghĩ Nga cần phải lấy làm lo ngại về ISIL.”
Ông Kerry nói chính quyền Obama hy vọng chính phủ của Tổng thống Putin sẽ cùng với cộng đồng quốc tế “có thái độ trách nhiệm để ứng phó với” ISIL và chấm dứt cuộc chiến tranh ở Syria:
“Tôi cho rằng rồi ra Nga sẽ nhìn thấy rằng nhu cầu đích thực cho họ là phải hợp tác nhiều hơn và ngưng ủng hộ cho một tay như Assad, người giết hại chính dân của mình, và Nga phải giúp đem lại một giải pháp chính trị. Chúng ta trông đợi Nga góp phần đem lại một giải pháp chính trị. Chúng ta vẫn tin rằng đó là giải pháp duy nhất cho những gì đang xảy ra ở Syria.”
Iran đang liên kết với Nga hậu thuẫn cho Tổng thống Assad nhưng có cùng những mối quan ngại như Hoa Kỳ về Nhà nước Hồi giáo và đang giúp vũ trang cho lực lượng người Kurd ở Iraq được sự yểm trợ của các cuộc không kích Mỹ. Tuy ông Kerry nói không có sự hợp tác quân sự trực tiếp với Iran, ông nói với đài VOA rằng Tehran và Washington không muốn cản đường nhau trong khi chống lại một kẻ thù chung:
“Cả Iran lẫn Hoa Kỳ đều đủ khôn ngoan để có các biện pháp thận trọng bảo đảm rằng có tình trạng tránh xung đột có liên quan đến khả năng loại đó. Đấy là điều hợp lý, nhưng không đi đến mức hợp tác về mặt hoạt động quân sự hay gì khác. Và chắc chắn chúng ta sẽ tránh đưa người vào chốn hiểm nguy một cách thích đáng, và chúng ta hy vọng họ cũng làm như thế.”
Một giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết Hoa Kỳ và các đồng minh Ả Rập trong liên minh này “biết khá rõ về những gì Iran đang làm ở Iraq. Và họ cũng không tìm cách che giấu điều đó.”
Nước Pháp sẽ chủ trì một hội nghị về Nhà nước Hồi giáo vào tuần tới với sự tham dự của 4 thành viên thường trực khác trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc là Anh, Trung Quốc, Nga và Hoa Kỳ. Các giới chức Pháp trước đây đã tuyên bố Iran cũng phải tham gia các cuộc đàm phán đó. Nhưng Iran tin rằng việc giải quyết vấn đề Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria nên bao gồm đại diện của chính phủ Syria, là điều mà Hoa Kỳ, Anh và Pháp phản đối.
