Quân đội Mỹ nói họ đã đưa 2 tàu chiến đi qua Eo biển Đài Loan hôm 28/4 trong khi Lầu Năm Góc tăng cường mật độ di chuyển qua hải lộ chiến lược này bất chấp phản đối từ Trung Quốc.
Việc di chuyển của 2 tàu chiến Mỹ có nguy cơ làm tăng thêm các căng thẳng với Trung Quốc nhưng nhiều khả năng sẽ được Đài Loan tự trị coi là một dấu hiệu ủng hộ từ chính quyền của Tổng thống Donald Trump trong lúc có những xích mích ngày càng tăng giữa Đài Bắc và Bắc Kinh.
Đài Loan là một trong số ngày càng nhiều những điểm nóng trong quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, trong đó còn bao gồm cuộc chiến thương mại, các chế tài của Mỹ và việc Trung Quốc ngày càng gia tăng sức mạnh quân sự ở Biển Đông, nơi Mỹ cũng tiến hành các cuộc tuần tra tự do hàng hải.
Hai tàu khu trục của Mỹ được xác định là William P. Lawrence và Stethem. Eo biển Đài Loan rộng 180km chia cắt giữa Đài Loan và Trung Quốc.
“Việc di chuyển của các tàu chiến qua Eo biển Đài Loan cho thấy cam kết của Mỹ đối với một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở,” Trung tá Clay Doss, một phát ngôn viên của Hạm đội 7 Hải quân Mỹ, nói trong một thông cáo.
Ông Doss nói rằng không có một sự tương tác không an toàn hay thiếu chuyên nghiệp nào với các tàu của các nước khác trong khi di chuyển.
Bộ Quốc phòng Đài Loan nói các tàu của Mỹ đã đi theo hướng bắc xuyên qua eo biển này.
“Việc di chuyển tự do của các tàu Mỹ xuyên qua Eo biển Đài Loan là một phần trong nhiệm vụ thực hiện chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương,” bộ này nói trong một thông cáo.
Các lực lược có vũ trang của Đài Loan đã theo dõi việc di chuyển (của tàu Mỹ) và không có điều gì bất thường xảy ra, theo bộ Quốc phòng Đài Loan.
Tại Bắc Kinh, người phát ngôn bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói Trung Quốc theo dõi sát sao việc di chuyển này và đã bày tỏ quan ngại với Mỹ.
“Đài Loan là vấn đề quan trọng và nhạy cảm nhất trong các mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ,” ông Cảnh nói tại một buổi họp báo thường ngày.
Mỹ không có quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng theo luật pháp có nghĩa vụ cung cấp cho quốc đảo này các phương tiện để tự vệ và là nguồn cung cấp vũ khí hàng đầu của họ.
Lầu Năm Góc, tức bộ Quốc phòng Mỹ, nói Washington đã bán vũ khí trị giá hơn 15 tỷ USD cho Đài Loan kể từ năm 2010.
Trung Quốc đã tăng cường áp lực để tuyên bố chủ quyền trên hòn đảo mà họ coi là một tỉnh ương ngạnh của chính sách “Một Trung Quốc” và là lãnh thổ thiêng liêng của họ.
Bắc Kinh nói việc di chuyển gần đây của một tàu chiến Pháp qua Eo biển Đài Loan, mà Reuters ghi nhận đầu tiên hôm 24/4, là bất hợp pháp.
Người phát ngôn BNG Trung Quốc cũng nói trong cuộc họp báo kể trên tại Bắc Kinh rằng Trung Quốc hy vọng Pháp có thể đảm bảo sẽ không lặp lại một sự việc tương tự.
Các mối quan ngại về Đài Loan của Bắc Kinh dường như có ảnh hưởng đến việc chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc trong năm nay, theo sau một bài phát biểu cứng rắn vào dịp năm mới của Chủ tịch Tập Cận Bình, trong đó đe dọa tấn công Đài Loan nếu quốc đảo này không chấp nhận luật lệ của Trung Quốc.
Tháng trước, Bắc Kinh công bố mục tiêu tăng 7,5% cho chi tiêu quốc phòng cho năm 2019, một mức tăng chậm hơn so với năm ngoái nhưng vẫn cao hơn so với mức tăng trưởng kinh tế của nước này.
Trung Quốc đã liên tục gửi các máy bay và tàu chiến tới quanh Đài Loan trong các cuộc tập trận trong những năm gần đây và tìm cách cô lập quốc đảo này khỏi cộng đồng quốc tế bằng cách cắt đứt dần các mối quan hệ vốn ít ỏi còn lại của các đồng minh ngoại giao của Đài Loan.