Tổng Thống Đài Loan Thái Anh Văn hôm 27/3, cho biết Hoa Kỳ đã có phản ứng thuận lợi khi Đài Bắc yêu cầu mua thêm nhiều xe tăng, máy bay chiến đấu của Mỹ để tăng cường phòng thủ trước sức ép ngày càng tăng từ Trung Quốc.
Phát biểu qua kết nối video trong chặng dừng chân tại Hawaii vào lúc kết thúc chuyến công du các nước Thái Bình Dương, bà Thái Anh Văn nói với Viện nghiên cứu Heritage, một think-tank có lập trường bảo thủ ở thủ đô Washington, rằng Đài Loan đã nộp hồ sơ đề nghị mua nhiều xe tăng Abrams M-1 và chiến đấu cơ F-16V của Hoa Kỳ.
Bản tin Reuters dẫn lời Tổng thống Đài Loan nói “những thứ vũ khí đó sẽ tăng cường đáng kể khả năng chiến đấu của chúng tôi trên bộ và trên không, nâng cao tinh thần trong quân đội, và chứng minh với thế giới cam kết của Hoa Kỳ sẽ bảo vệ Đài Loan”.
Hoa Kỳ không có quan hệ chính thức với Đài Loan, nhưng bị ràng buộc về mặt pháp lý phải cung cấp cho đảo quốc này các phương tiện để có thể tự vệ. Hoa Kỳ còn là nguồn cung cấp vũ khí chính của Đài Loan.
Hôm 24/3, Washington điều tàu hải quân và cảnh sát biển đi ngang qua eo biển hẹp ngăn cách Đài Loan với Hoa Lục, trong khuôn khổ các hoạt động của Mỹ gia tăng qua lại trên tuyến đường thủy chiến lược để thể hiện lập trường ủng hộ Đài Bắc.
“Thật may mắn ... Đài Loan không trơ trọi một mình. Cam kết của Hoa Kỳ đối với Đài Loan đang mạnh mẽ hơn bao giờ hết.”Tổng Thống Đài Loan Thái Anh Văn
Bà Thái nói áp lực ngày càng nặng nề hơn từ Trung Quốc để buộc Đài Loan phải chấp nhận nguyên tắc “một quốc gia, hai thể chế” và các kế hoạch của Bắc Kinh nhằm thay đổi hiện trạng giữa hai bên eo biển Đài Loan, nêu bật nhu cầu của Đài Loan phải “tăng cường các khả năng tự vệ và răn đe”.
Tổng Thống Thái Anh Văn nói: “Thật may mắn ... là Đài Loan không trơ trọi một mình. Cam kết của Hoa Kỳ đối với Đài Loan đang mạnh mẽ hơn bao giờ hết.”
Tổng thống Thái Anh Văn cho biết Hoa Kỳ đã phản ứng thuận lợi trước yêu cầu mua vũ khí của Đài Loan. Bà nhận định rằng vấn đề bán vũ khí cho Đài Loan đã bớt bị chính trị hóa, và Đài Loan giờ có thể thẳng thắn thảo luận với Hoa Kỳ về những thiết bị phù hợp để giúp Đài Loan tự bảo vệ.
Phát biểu tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm nói Bắc Kinh phản đối bất kỳ hoạt động nào bán vũ khí cho Đài Loan và sẽ không dung chấp bất kỳ hành động can thiệp nào vào “chuyện nội bộ” của Trung Quốc.
Ông Ngô Khiêm nói với các phóng viên:
“Bất kỳ lời nói hay hành động nào phương hại tới nguyên tắc ‘Một Trung Quốc’ cũng làm lung lay nền tảng của mối quan hệ Trung-Mỹ, đi ngược lại với các lợi ích cơ bản của Trung Quốc và Hoa Kỳ, và đều cực kỳ nguy hiểm”.
Tổng Thống Đài Loan Thái Anh Văn công du các nước Thái Bình Dương trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Đài Bắc và Bắc Kinh, và giữa lúc Trung Quốc tăng áp lực ngoại giao và quân sự để khẳng định chủ quyền đối với Đài Loan.
Trung Quốc nghi ngờ bà Thái Anh Văn và Đảng Dân chủ Tiến bộ của bà là vận động để Đài Loan chính thức đòi độc lập.
Vào đầu năm nay, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố Bắc Kinh bảo lưu quyền sử dụng vũ lực để buộc Đài Loan chấp nhận quyền kiểm soát của Bắc Kinh, nhưng sẽ cố gắng đạt giải pháp thống nhất bằng đường lối hòa bình.
