Ở nước ta đã có luật pháp hay chưa? Có nền pháp trị đúng nghĩa hay chưa? Pháp luật được thi hành nghiêm minh hay chưa? Đây là những câu hỏi cực kỳ hệ trọng, tác động đến cuộc sống của mỗi công dân, mỗi gia đình, đến sự phát triển của đất nước.
Ngày 30 tháng 10 vừa qua, trong một phiên xử ngắn ngủi, tòa án thành phố Sài Gòn đã tuyên phạt nhạc sỹ Việt Khang 4 năm tù giam 2 năm quản chế, và nhạc sỹ Anh Bình 6 năm tù giam 2 năm quản chế, chỉ vì những bài hát yêu nước của 2 anh chống bành trướng Trung Quốc.
Rõ ràng cũng giống mọi phiên tòa trước đây, đây là một phiên tòa “tiền chế”, nghĩa là do các cấp lãnh đạo đảng ấn định trước, hay còn gọi là « phiên tòa bỏ túi» - có nghĩa là mức án đã có sẵn trong túi chánh án theo lệnh đảng, hội đồng xét xử không có tranh biện luận tội, không biểu quyết mức án, luật sư không được bảo vệ bị cáo trên cơ sở chứng cứ theo luật định.
Nhà luật học Lê Hiếu Đằng, từng là người lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc, nhận định: «Đây là một vụ xử án phát xít!» Không thể có lời lên án nào rành mạch, mạnh mẽ, chính xác hơn.
Một nhóm sinh viên ngành luật cũng lập tức lập tức có phản ứng. Như một biện pháp cảnh cáo, họ đang tìm hiểu lai lịch, cư trú, gia đình của viên thẩm phán Vũ Phi Long, người chủ tọa hội đồng xét xử và tuyên án trong vụ xử trên đây. Theo họ, thẩm phán Long đã phản bội lại những nguyên lý cốt lõi của luật pháp và việc thực thi pháp luật, phản bội lời thề của một thẩm phán là tuân theo pháp luật và chỉ tuân theo pháp luật mà thôi. Họ khẳng định: Ông Long phải chịu trách nhiệm về việc làm của mình.
Nhân việc làm có ý thức của các bạn sinh viên trẻ trên đây, xin có đôi lời tâm sự với các bạn. Từ năm 2002, bạn Đỗ Thúy Hằng mới ở năm thứ 2 trường Luật trong nước đã có bài “Tôi nghiên cứu về Luật Đất Đai” trên mạng, bênh vực quyền sở hữu tư nhân về ruộng đất của bà con nông dân ta tồn tại từ ngàn xưa, bị đảng CS xóa bỏ triệt để trong chốc lát khi bịa ra cái gọi là “sở hữu toàn dân” mơ hồ không thể xác định. Hằng là một sinh viên xuất sắc, có tâm với dân, có lòng với nước mình. Tôi cứ tự hỏi, bạn Hằng tốt nghiệp ra sao? Nay làm việc ở đâu? Có hành nghề luật sư hay không? Rất mong có ai biết xin cho hay.
Tôi từng ghé thăm các trường đại học Luật ở Pháp, Hoa Kỳ và Bỉ, mỗi lần như thế tôi lại nhớ đến Đỗ Thúy Hằng và hoàn cảnh cùng điều kiện học tập của bạn trẻ này. Sinh viên tại các cơ sở giáo dục pháp lý ở các nước tôi có dịp đến thăm luôn tự hào về trường lớp của mình. Ở các nước dân chủ văn minh trường Luật luôn luôn là cơ sở mũi nhọn, đứng hàng đầu trong hệ thống đại học. Từ khi là sinh viên các em đã theo dõi chặt tình hình luật pháp, việc sửa đổi luật, thi hành pháp luật, các vụ xử án lớn, ra những tờ báo riêng của trường Luật, góp phần không nhỏ cho việc củng cố chế độ pháp quyền của nước mình.
Không phải ngẫu nhiên mà đảng CS Việt Nam đã xóa bỏ trường Luật ở Hà Nội từ tháng 8 năm 1945 và suốt 30 năm không có một lớp học luật nào. Đến nay khoa Luật trong nước vẫn cón là ngành học yếu kém nhất trong các khoa, cũng như báo Pháp Luật lẽ ra phải là tờ báo tranh biện sôi nổi lý thú nhất thì lại là tờ báo ế ẩm, tác dụng xã hội nghèo nàn, chưa nói là rất có có hại về mặt xây dựng ý thức thượng tôn pháp luật.
Các bạn sinh viên trẻ trường Luật trong nước cần sắn tay áo tham gia xây dựng nền pháp trị dân chủ đích thực, xây dựng Đại học Luật thành trường mũi nhọn đào tạo nhân tài cho nền dân chủ tương lai. Hãy học đến đâu làm đến đấy, thực hiện, bảo vệ công lý và lẽ phải.
Các bạn không thiếu gương sáng. Luật sư Lê Chí Quang từ năm 2001 đã viết bài “Hãy cảnh giác với Bắc triều” để bị tù đày về tội “làm gián điệp cho nước ngoài”. Nguyễn Văn Đài và Lê Công Định cũng là những luật sư trẻ dấn thân cho nền pháp trị dân chủ tất yếu trong tương lai. Dù cho bị tù đày, hai anh vẫn giữ nguyên ý chí yêu nước thương dân, kiên định lý tưởng xây dựng nền pháp trị dân chủ.
Ls Cù Huy Hà Vũ và vợ là Ls Dương Hà luôn kiên cường bất khuất bảo vệ dân oan, công khai phát đơn kiện thủ tướng đã ra lệnh khai thác bauxite chưa qua ý kiến của Quốc hội, bị trả thù thâm độc vẫn một lòng một dạ vì nhân dân, vì luật pháp công minh.
Và trong xã hội, Ls Lê Hiếu Đằng nói trên không đơn độc. Ls Trần Quốc Thuận tuy là đảng viên CS lâu năm vẫn lớn tiếng đòi phải sửa đổi hiến pháp, bỏ điều 4, phải trả lại quyền sở hữu ruộng đất cho nông dân, phải triệu tập đại hội đảng giữa nhiệm kỳ để xem xét kỷ luật Bộ Chính trị, không thể xuê xoa, dở trò xin lỗi như vừa qua, coi việc nước như trò đùa, như trò hề.
Rất nhiều luật sư từ trẻ đến già như Ls Trần Lâm gần 90 tuổi, vẫn một mực có công tâm sẵn sàng bảo vệ miễn phí cho dân oan, cho nông dân bị quan tham CS cướp đoạt ruộng đất, cho các em nữ sinh vị thành niên bị cưỡng dâm tập thể bởi nhóm cán bộ CS đầu tỉnh Hà Giang… là những tấm gương sáng làm vẻ vang cho giới luật học Việt Nam. Các luật gia dân chủ luôn giữ vững một niềm tin, một ý chí, đua luật pháp lên ngôi, xây dựng một nền pháp trị tiên tiến.
Giới luật học Việt Nam không thể quên tấm gương kiên cường tuyệt đỉnh của luật sư Nguyễn Mạnh Tường. Ông Tường được đảng trọng dụng, với nhiều chức quyền - ủy viên Trung ương Mặt trận Tổ quốc, hiệu trưởng đại học, giáo sư, luật sư tòa án Hà Nội, thành viên Hội Luật sư Dân chủ Thế giới … Thế mà tại cuộc họp cán bộ toàn quốc (miền Bắc) của đảng CS, ông đã công khai lên án các tòa án nhân dân phi pháp trong cải cách ruộng đất về tội bắn giết, chôn sống hàng vạn công dân vô tội. Ông còn vạch rõ nguyên nhân là một chế độ đảng trị, quan liêu, không có lực lượng kiểm soát, cân bằng, không có lựa chọn và thay thế.
Vì thái độ dũng cảm của một kẻ sỹ như thê, ngay sau đó Luật sư Nguyễn Mạng Tường đã bị mất cả 7 chức, bị cấm cả dạy tư, bị cắt lương. Khi vợ chồng và con gái ốm đau, gia đình ông phải nuôi con gà đẻ trứng thay phiên nhau ăn từng quả trứng, riêng ông phải bán rẻ từng bộ com- plê cho một đoàn kịch để sống.
Trường Đại học Luật Việt Nam rất nên có bức tượng Luật Sư Nguyễn Mạnh Tường ngay trong sân trường mình. Vì tôn trọng, bảo vệ Luật là tôn trọng bảo vệ nhân dân, lẽ phải, công lý và đạo đức xã hội, là nền tảng vững chắc của một chế độ dân chủ. Coi khinh Luật, chà đạp Luật, ngồi xổm trên Luật là tội lỗi gốc đẻ ra vô vàn thảm họa cho toàn dân, mà cũng là thảm họa cho chính đảng cầm quyền.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
Ngày 30 tháng 10 vừa qua, trong một phiên xử ngắn ngủi, tòa án thành phố Sài Gòn đã tuyên phạt nhạc sỹ Việt Khang 4 năm tù giam 2 năm quản chế, và nhạc sỹ Anh Bình 6 năm tù giam 2 năm quản chế, chỉ vì những bài hát yêu nước của 2 anh chống bành trướng Trung Quốc.
Rõ ràng cũng giống mọi phiên tòa trước đây, đây là một phiên tòa “tiền chế”, nghĩa là do các cấp lãnh đạo đảng ấn định trước, hay còn gọi là « phiên tòa bỏ túi» - có nghĩa là mức án đã có sẵn trong túi chánh án theo lệnh đảng, hội đồng xét xử không có tranh biện luận tội, không biểu quyết mức án, luật sư không được bảo vệ bị cáo trên cơ sở chứng cứ theo luật định.
Nhà luật học Lê Hiếu Đằng, từng là người lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc, nhận định: «Đây là một vụ xử án phát xít!» Không thể có lời lên án nào rành mạch, mạnh mẽ, chính xác hơn.
Một nhóm sinh viên ngành luật cũng lập tức lập tức có phản ứng. Như một biện pháp cảnh cáo, họ đang tìm hiểu lai lịch, cư trú, gia đình của viên thẩm phán Vũ Phi Long, người chủ tọa hội đồng xét xử và tuyên án trong vụ xử trên đây. Theo họ, thẩm phán Long đã phản bội lại những nguyên lý cốt lõi của luật pháp và việc thực thi pháp luật, phản bội lời thề của một thẩm phán là tuân theo pháp luật và chỉ tuân theo pháp luật mà thôi. Họ khẳng định: Ông Long phải chịu trách nhiệm về việc làm của mình.
Nhân việc làm có ý thức của các bạn sinh viên trẻ trên đây, xin có đôi lời tâm sự với các bạn. Từ năm 2002, bạn Đỗ Thúy Hằng mới ở năm thứ 2 trường Luật trong nước đã có bài “Tôi nghiên cứu về Luật Đất Đai” trên mạng, bênh vực quyền sở hữu tư nhân về ruộng đất của bà con nông dân ta tồn tại từ ngàn xưa, bị đảng CS xóa bỏ triệt để trong chốc lát khi bịa ra cái gọi là “sở hữu toàn dân” mơ hồ không thể xác định. Hằng là một sinh viên xuất sắc, có tâm với dân, có lòng với nước mình. Tôi cứ tự hỏi, bạn Hằng tốt nghiệp ra sao? Nay làm việc ở đâu? Có hành nghề luật sư hay không? Rất mong có ai biết xin cho hay.
Tôi từng ghé thăm các trường đại học Luật ở Pháp, Hoa Kỳ và Bỉ, mỗi lần như thế tôi lại nhớ đến Đỗ Thúy Hằng và hoàn cảnh cùng điều kiện học tập của bạn trẻ này. Sinh viên tại các cơ sở giáo dục pháp lý ở các nước tôi có dịp đến thăm luôn tự hào về trường lớp của mình. Ở các nước dân chủ văn minh trường Luật luôn luôn là cơ sở mũi nhọn, đứng hàng đầu trong hệ thống đại học. Từ khi là sinh viên các em đã theo dõi chặt tình hình luật pháp, việc sửa đổi luật, thi hành pháp luật, các vụ xử án lớn, ra những tờ báo riêng của trường Luật, góp phần không nhỏ cho việc củng cố chế độ pháp quyền của nước mình.
Không phải ngẫu nhiên mà đảng CS Việt Nam đã xóa bỏ trường Luật ở Hà Nội từ tháng 8 năm 1945 và suốt 30 năm không có một lớp học luật nào. Đến nay khoa Luật trong nước vẫn cón là ngành học yếu kém nhất trong các khoa, cũng như báo Pháp Luật lẽ ra phải là tờ báo tranh biện sôi nổi lý thú nhất thì lại là tờ báo ế ẩm, tác dụng xã hội nghèo nàn, chưa nói là rất có có hại về mặt xây dựng ý thức thượng tôn pháp luật.
Các bạn sinh viên trẻ trường Luật trong nước cần sắn tay áo tham gia xây dựng nền pháp trị dân chủ đích thực, xây dựng Đại học Luật thành trường mũi nhọn đào tạo nhân tài cho nền dân chủ tương lai. Hãy học đến đâu làm đến đấy, thực hiện, bảo vệ công lý và lẽ phải.
Các bạn không thiếu gương sáng. Luật sư Lê Chí Quang từ năm 2001 đã viết bài “Hãy cảnh giác với Bắc triều” để bị tù đày về tội “làm gián điệp cho nước ngoài”. Nguyễn Văn Đài và Lê Công Định cũng là những luật sư trẻ dấn thân cho nền pháp trị dân chủ tất yếu trong tương lai. Dù cho bị tù đày, hai anh vẫn giữ nguyên ý chí yêu nước thương dân, kiên định lý tưởng xây dựng nền pháp trị dân chủ.
Ls Cù Huy Hà Vũ và vợ là Ls Dương Hà luôn kiên cường bất khuất bảo vệ dân oan, công khai phát đơn kiện thủ tướng đã ra lệnh khai thác bauxite chưa qua ý kiến của Quốc hội, bị trả thù thâm độc vẫn một lòng một dạ vì nhân dân, vì luật pháp công minh.
Và trong xã hội, Ls Lê Hiếu Đằng nói trên không đơn độc. Ls Trần Quốc Thuận tuy là đảng viên CS lâu năm vẫn lớn tiếng đòi phải sửa đổi hiến pháp, bỏ điều 4, phải trả lại quyền sở hữu ruộng đất cho nông dân, phải triệu tập đại hội đảng giữa nhiệm kỳ để xem xét kỷ luật Bộ Chính trị, không thể xuê xoa, dở trò xin lỗi như vừa qua, coi việc nước như trò đùa, như trò hề.
Rất nhiều luật sư từ trẻ đến già như Ls Trần Lâm gần 90 tuổi, vẫn một mực có công tâm sẵn sàng bảo vệ miễn phí cho dân oan, cho nông dân bị quan tham CS cướp đoạt ruộng đất, cho các em nữ sinh vị thành niên bị cưỡng dâm tập thể bởi nhóm cán bộ CS đầu tỉnh Hà Giang… là những tấm gương sáng làm vẻ vang cho giới luật học Việt Nam. Các luật gia dân chủ luôn giữ vững một niềm tin, một ý chí, đua luật pháp lên ngôi, xây dựng một nền pháp trị tiên tiến.
Giới luật học Việt Nam không thể quên tấm gương kiên cường tuyệt đỉnh của luật sư Nguyễn Mạnh Tường. Ông Tường được đảng trọng dụng, với nhiều chức quyền - ủy viên Trung ương Mặt trận Tổ quốc, hiệu trưởng đại học, giáo sư, luật sư tòa án Hà Nội, thành viên Hội Luật sư Dân chủ Thế giới … Thế mà tại cuộc họp cán bộ toàn quốc (miền Bắc) của đảng CS, ông đã công khai lên án các tòa án nhân dân phi pháp trong cải cách ruộng đất về tội bắn giết, chôn sống hàng vạn công dân vô tội. Ông còn vạch rõ nguyên nhân là một chế độ đảng trị, quan liêu, không có lực lượng kiểm soát, cân bằng, không có lựa chọn và thay thế.
Vì thái độ dũng cảm của một kẻ sỹ như thê, ngay sau đó Luật sư Nguyễn Mạng Tường đã bị mất cả 7 chức, bị cấm cả dạy tư, bị cắt lương. Khi vợ chồng và con gái ốm đau, gia đình ông phải nuôi con gà đẻ trứng thay phiên nhau ăn từng quả trứng, riêng ông phải bán rẻ từng bộ com- plê cho một đoàn kịch để sống.
Trường Đại học Luật Việt Nam rất nên có bức tượng Luật Sư Nguyễn Mạnh Tường ngay trong sân trường mình. Vì tôn trọng, bảo vệ Luật là tôn trọng bảo vệ nhân dân, lẽ phải, công lý và đạo đức xã hội, là nền tảng vững chắc của một chế độ dân chủ. Coi khinh Luật, chà đạp Luật, ngồi xổm trên Luật là tội lỗi gốc đẻ ra vô vàn thảm họa cho toàn dân, mà cũng là thảm họa cho chính đảng cầm quyền.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.