Chính quyền của Tổng thống tân cử Mỹ Joe Biden nhiều khả năng sẽ quan tâm nhiều hơn đến người tị nạn chính trị và quyền của người lao động Việt Nam trong khi cũng không thể bỏ qua vấn đề tự do tôn giáo vốn đã được đẩy lên thành một phong trào mạnh dưới thời Tổng thống Donald Trump, một nhà vận động kỳ cựu cho nhân quyền Việt Nam ở Mỹ nhận định.
Hãng thông tấn PTI của Ấn Độ từng dẫn một tài liệu chính sách của ban vận động tranh cử của ông Biden cho biết trong năm đầu tiên nắm quyền, ông Biden ‘sẽ tổ chức một hội nghị thượng đỉnh toàn cầu vì dân chủ’ để hồi phục lại tinh thần và mục đích chung của các quốc gia trong thế giới tự do.
Chính quyền của Đảng Dân chủ lâu nay vẫn được cho là quan tâm nhiều hơn đến những vấn đề dân chủ, nhân quyền của Việt Nam hơn là chính quyền của Đảng Cộng hòa.
Theo đó, Tổng thống tân cử Joe Biden sẽ ‘tập hợp các nền dân chủ trên thế giới để củng cố các định chế dân chủ, đối đầu với các thách thức của các nước đang đi thụt lùi và cùng tạo ra một chương trình nghị sự chung để giải quyết các mối đe dọa đối với các giá trị chung’, theo tài liệu của chiến dịch ông Biden được PTI dẫn lại.
Buôn người và tị nạn
Trao đổi với VOA, Tiến sỹ Nguyễn Đình Thắng, giám đốc tổ chức BPSOS, vốn chuyên vận động chính giới Hoa Kỳ về các vấn đề dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam, nhận định rằng dưới thời ông Biden, vấn đề quyền của người lao động ở Việt Nam sẽ là một trong những ưu tiên. Vấn đề này đã được thể hiện trong nội dung đàm phán hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) dưới chính quyền của cựu Tổng thống Barack Obama.
“Trong thời gian tới đây, chúng tôi sẽ cố gắng quay trở lại và đẩy mạnh hơn nữa quyền tự do lập hội và điều đình tập thể của người lao động Việt Nam,” ông Thắng cho biết về ưu tiên vận động của ông trong thời gian tới.
“Bên cạnh vấn đề quyền lao động là một trong tâm mà chúng tôi đã chú ý rất lâu là vấn đề chống buôn người, đặc biệt là buôn người lao động. Đây là một tình trạng đặc biệt phổ biến và nghiêm trọng ở Việt Nam hiện nay,” ông Thắng nói thêm.
Theo lời ông Thắng thì Việt Nam hiện nay đưa rất nhiều người dân ra nước ngoài lao động, nhất là sau sự cố Formosa thải độc ra biển thì nhiều người dân bốn tỉnh miền Trung bị ảnh hưởng đã phải tha hương kiếm kế sinh nhai ở các nước như Hàn Quốc, Đài Loan, ‘bị bóc lột và hành hạ’ và ‘bị các công ty xuất khẩu lao động đòi khoản tiền rất cao’.
Ông Thắng cũng bày tỏ hy vọng chính quyền ông Biden sẽ tăng cường tiếp nhận người tị nạn, trong đó có người tị nạn Việt Nam. Ông cho biết hiện nay có nhiều người Việt Nam đã được chứng nhận là tị nạn chính trị hiện còn bị kẹt ở Thái Lan ‘vì chưa có chỗ đi định cư’.
Một điều nữa mà ông Thắng mong chính quyền Biden làm mạnh hơn chính quyền Trump là ‘chế tài Việt Nam về những vi phạm nhân quyền’.
Theo lời ông thì dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump, vì để lôi kéo Việt Nam để đối phó Trung Quốc, Mỹ đã miễn cho Việt Nam những điều khoản chế tài mà họ áp dụng với các quốc gia thù địch mặc dù tổ chức BPSOS đã ‘nộp khá nhiều hồ sơ ngay từ lúc đầu’.
Ông chỉ ra việc Ngoại trưởng Pompeo trong chuyến công du Hà Nội mới đây đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Công an Tô Lâm – một trong những người mà ông Thắng cho là ‘đã có những hành vi vi phạm nhân quyền nghiêm trọng mà BPSOS đã từng đề nghị chính phủ Mỹ chế tài’.
“Rất tiếc là ông Pompeo đã đến gặp ông Tô Lâm mà không nhắc đến vấn đề nhân quyền,” ông Thắng bày tỏ.
“Tôi hy vọng nhánh hành pháp của ông Biden sẽ công bằng hơn trong việc áp dụng các biện pháp chế tài thay vì chỉ áp dụng cho những quốc gia và chế độ mà Hoa Kỳ xem là đối nghịch,” ông nói.
Thúc đẩy tự do tôn giáo
Tuy nhiên, ông Thắng ca ngợi chính quyền của Tổng thống Donald Trump trong thời gian qua đã ‘lên tiếng rất mạnh mẽ về vấn đề tự do tôn giáo của Việt Nam’.
Ông giải thích đó là do Đảng Cộng hòa lâu nay ‘quan tâm đến quyền của sự sống, quyền tự do tôn giáo’ và lại được các tổ chức tôn giáo ủng hộ, đồng thời các nhân vật cao cấp trong chính quyền Trump như Phó Tổng thống Mike Pence hay Ngoại trưởng Mike Pompeo ‘có mối quan tâm từ lâu đến tự do tôn giáo’.
“Chính quyền Trump đã đẩy cuộc vận động tự do tôn giáo lên thành phong trào ở Mỹ và thúc đẩy mạnh mẽ quyền tự do tôn giáo trên thế giới,” ông Thắng nói và cho biết ông tin rằng chính quyền sắp tới cũng sẽ tiếp tục phong trào này.
Về kế hoạch vận động sắp tới, ông Thắng nói ông đã liên lạc với những người gần gũi với những nhân vật sắp sửa vào nội các của ông Biden – những quan chức mà tổ chức của ông đã làm việc dưới thời Tổng thống Obama – để vận động chính quyền Biden có những biện pháp chế tài đối với chính phủ Hà Nội.
Ngoài ra, BPSOS cũng sẽ hợp tác với các tổ chức khác trong cùng một liên minh để cùng vận động cho mục tiêu chung như vấn đề tiếp nhận người tị nạn và vẫn tiếp tục duy trì kế hoạch vận động cho tự do tôn giáo ở Việt Nam.
