Dù bi quan về mục đích hạt nhân của Iran, phương Tây có ít lựa chọn

Cho tới nay, phản ứng của thế giới vẫn khá thầm lặng đối với phúc trình vừa mới công bố của Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế về chương trình hạt nhân của Iran. Phúc trình nói dù một số bộ phận của chương trình này có thể có những áp dụng cho dân sự, nhưng những thứ khác rõ rệt có liên hệ đến vũ khí hạt nhân. Phúc trình cho biết là Tehran đã chế tạo những kiểu mẫu trên máy vi tính về những vụ nổ hạt nhân và đã thử nghiệm về cách gây nổ hạt nhân.

Một lần nữa, Iran bác bỏ những cáo buộc cho rằng chương trình hạt nhân của nước này nhằm nục đích quân sự. Hôm thứ Tư, Tổng thống Iran Mamouh Ahmadinejad nói nước ông sẽ không từ bỏ các hoạt động hạt nhân.

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Alain Juppe nói Paris sẵn sàng đẩy mạnh những trừng phạt gắt gao hơn đối với Iran nếu nước này từ chối trả lời những câu hỏi về chương trình hạt nhân của họ.

Trong một cuộc phỏng vấn với đài RFI hôm thứ Tư, ông Juppe nói phúc trình của IAEA rất chi tiết và gây lo ngại. Phúc trình cũng lên án hành động của Iran là không thể chấp nhận được và vi phạm những nghị quyết của Liên Hiệp Quốc và luật quốc tế. Ông nói Hội đồng Quản trị IAEA cần lên án Iran và Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc phải chú trọng đến vấn đề này.

Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đã thông qua 4 loạt chế tài đối với Iran. Hai thành viên thường trực của Hội Đồng Bảo An-Nga và Trung Quốc-cho đến nay tỏ vẻ không muốn trừng phạt Iran thêm nữa.

Nhà phân tách an ninh Dave Clemente thuộc tổ chức nghiên cứu Chatham House, London, nói cộng đồng quốc tế có ít giải pháp lựa chọn.

Ông Clemente nói: “Hoa Kỳ hình như sẽ tiếp tục thi hành những chế tài hiện có, một phần vì sẽ khó khăn, nếu không muốn nói là không thể được, để đưa ra bất cứ mức độ gia tăng chế tài nào nữa—chắc chắn là không thể nào thông qua Hội Đồng Bảo An.”

Ông Clemente cũng không cho là Israel sẽ thực hiện lời cảnh cáo tấn công quân sự vào chương trình hạt nhân của Iran.

Ông Clemente nói: “Chúng ta có thể thấy một vài điều gì đó nhưng tôi nghĩ điều này khó thành hình vì sẽ có hậu quả ngược rất mạnh trên khắp khu vực này. Hành động đó chắc chắn sẽ làm tăng tình trạng bất ổn định đã tồn tại sẵn ở đó rồi. Và, tôi nghĩ sẽ có những hậu quả không thấy trước được, chắc chắn là cho Hoa Kỳ.”

Ông Clemente ghi nhận là phúc trình đưa ra giữa lúc có nhiều quan ngại về chính sách và hành động của Iran. Tháng trước, Washington tố cáo các giới chức Iran âm mưu ám sát đại sứ Ả Rập Saudi tại Hoa Kỳ. Theo dự kiến, IAEA cũng sẽ xem xét những phúc trình mới nhất về Iran trong một cuộc họp của Hội đồng Quản trị vào tuần tới.