Các dân biểu và nghị sĩ trong quốc hội Mỹ và các tổ chức nhân quyền thúc đẩy chính phủ Mỹ hành động thêm nữa cho nền dân chủ Hong Kong trước cuộc bỏ phiếu tại Hong Kong vào tuần tới về những biện pháp cải cách bầu cử tại lãnh thổ này.
Trong một cuộc điều trần về những phát triển dân chủ tại châu Á ngày thứ Năm vừa qua, Dân biểu Cộng hòa bang Arizona Matt Salmon, chủ tịch Tiểu ban châu Á và Thái Bình Dương, nói năm 2015 là một năm trọng yếu đối với nền dân chủ Hong Kong, nhưng ông nghi ngờ về các biện pháp cải cách bầu cử.
Dân biểu Salmon nói: “Tôi rất quan tâm đến việc các nhà tranh đấu cho tự do hiện đang cảm thấy lẻ loi tại Hong Kong.”
Những biện pháp cải cách bầu cử gây tranh cãi sẽ cho phép tất cả cử tri đủ điều kiện đi bầu tại Hong Kong bầu chọn Trưởng quan hành chánh kế tiếp vào năm 2017, nhưng giới hạn con số ứng cử viên từ hai đến ba người do một uỷ ban được chỉ định chấp thuận.
Dân biểu Salmon vừa mới cầm đầu một phái đoàn quốc hội đến Hong Kong nói Hoa Kỳ có thể làm nhiều hơn nữa để khuyến khích dân chủ tại Hong Kong. Ông nói “Cứ mỗi lần chúng ta làm việc này, thì Trung Quốc nói đừng có xen vào, đây là một vấn đề nội bộ.”
Tuy nhiên ông nói thêm “bất cứ tiếng nói tập thể nào chúng ta đưa ra như tiếng nói của quốc hội, của hành pháp để giữ cho ý kiến này vẫn còn sống động, như việc phổ thông đầu phiếu để chọn trưởng quan hành chánh của Hong Kong, tôi nghĩ việc này thực sự quan trọng đối với họ.”
Chính quyền Obama luôn luôn nói ủng hộ nhân quyền và dân chủ là yếu tố chính trong chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ.
Tại buổi điều trần ngày thứ Năm, ông Scot Marciel, phó trợ lý bộ trưởng ngoại giao nói với Quốc hội là Hoa Kỳ tin “tính chính đáng của trưởng quan hành chánh Hong Kong và việc cai trị của ông sẽ được củng cố mạnh mẽ hơn nếu người dân Hong Kong được có cơ hội chọn trưởng quan hành chánh qua một cuộc bầu cử có cạnh tranh trong đó có sự lựa chọn thực sự những ứng cử viên đại diện cho ý chí của cử tri. Chúng tôi luôn luôn kêu gọi một tiến trình bầu cử đưa đến kết quả như vậy”
Một số nhà bênh vục nhân quyền nói Hoa Kỳ chưa làm đủ để ủng hộ nền dân chủ Hong Kong.
Bà Sophie Richardson, giám đốc Tổ chức Giám sát Nhân quyền Human Rights Watch tại Hong Kong nói: “Hoa Kỳ có thể áp dụng nhiều biện pháp-thường xuyên lên tiếng, tiếp kiến, gặp những nhân vật tranh đấu khác nhau tại Hong Kong.”
Bà Richardson nói thêm là việc Hoa Kỳ lên tiếng yêu cầu tất cả các bên tại Hong Kong tự chế và tìm cách thỏa hiệp là những ngôn từ mơ hồ.
Bà Richardson nói: “Trên thực tế, đa số người dân Hong Kong muốn có một nền dân chủ thực sự đã tích cực và cố gắng hết mực theo đuổi tất cả các biện pháp có thể thực hiện được nhưng vẫn bị làm ngơ.”
Hội đồng Lập pháp Hong Kong sẽ tranh luận về các biện pháp cải cách bầu cử vào tuần tới. Dự kiến sẽ có nhiều cuộc biểu tình diễn ra trên lãnh thổ Trung Quốc này.