Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. hôm 25/11 mô tả lời đe dọa công khai của phó tổng thống muốn ám sát ông bằng một sát thủ là một âm mưu tội phạm và tuyên bố sẽ phá tan âm mưu này, trong bối cảnh một cuộc đối đầu đang nổi lên giữa hai nhà lãnh đạo hàng đầu của đất nước.
Phó Tổng thống Sara Duterte cho biết trong một cuộc họp báo trực tuyến hôm 23/11 rằng bà đã thuê một sát thủ để sát hại tổng thống, vợ ông và chủ tịch Hạ viện nếu chính bà bị giết, trong một lời đe dọa mà bà cảnh báo không phải là trò đùa.
Cảnh sát và quân đội quốc gia ngay lập tức tăng cường an ninh cho tổng thống, và Bộ Tư pháp cho biết sẽ triệu tập phó tổng thống để điều tra. Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines nói rằng họ coi mối đe dọa này là mối quan ngại về an ninh quốc gia.
Sau đó, nữ phó tổng thống, vốn là một luật sư, đã tìm cách rút lại lời nói của mình bằng cách nói rằng đó không phải là một mối đe dọa thực sự mà là sự bày tỏ lo ngại về sự an toàn của chính bà trước một mối đe dọa không xác định.
"Tại sao tôi phải giết ông ta nếu không phải để trả thù từ dưới mồ? Không có lý do gì để tôi giết ông ấy. Tôi được lợi gì?" bà Duterte nói với các nhà báo.
"Không thể cho phép âm mưu tội phạm đó được tiến hành", Tổng thống Marcos nói trong một tuyên bố trên truyền hình nhưng không nhắc đến tên bà Duterte. "Tôi sẽ đẩy lùi nó".
"Là một quốc gia dân chủ, chúng ta cần phải duy trì pháp quyền", ông Marcos nói.
Ông Marcos tranh cử tổng thống trong khi bà Duterte tranh cử với tư cách là ứng cử viên phó tổng thống của ông trong cuộc bầu cử tháng 5/2022 và cả hai đều giành chiến thắng áp đảo trong lời kêu gọi đoàn kết toàn dân. Ở Philippines, hai vị trí này được bầu riêng rẽ.
Tuy nhiên, hai nhà lãnh đạo và phe của họ đã sớm bất đồng gay gắt về những vấn đề chính, bao gồm cả cách tiếp cận của họ đối với các yêu sách lãnh thổ hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông đầy tranh chấp. Bà Duterte đã từ chức khỏi Nội các của ông Marcos vào tháng 6 với tư cách là bộ trưởng giáo dục và người đứng đầu một cơ quan chống nổi loạn.
Hôm 25/11, Thứ trưởng Tư pháp Philippines Jesse Andres đã phát biểu trong một cuộc họp báo rằng bà Duterte sẽ bị triệu tập để đối mặt với một cuộc điều tra.
Ông Andres gọi phó tổng thống là "kẻ chủ mưu tự thú" của "âm mưu ám sát tổng thống được lên kế hoạch từ trước". Ông cho biết tất cả các nguồn lực của chính phủ và các cơ quan thực thi pháp luật sẽ được huy động để xác định kẻ ám sát bị cáo buộc và xác định trách nhiệm hình sự.
"Chúng ta phải duy trì trật tự trong một xã hội văn minh bằng cách tuân thủ pháp quyền và chúng ta sẽ áp dụng toàn bộ sức mạnh và hiệu lực của luật pháp vào vấn đề này", ông Andres nói.
Theo luật pháp Philippines, những phát biểu công khai như vậy có thể cấu thành tội đe dọa gây ra tổn hại cho một người hoặc gia đình của họ và có thể bị phạt tù và tiền phạt.
Hiến pháp Philippines quy định rằng nếu một tổng thống qua đời, bị thương tật vĩnh viễn, bị cách chức hoặc từ chức, phó tổng thống sẽ tiếp quản và phục vụ trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ.
Phó tổng thống là con gái của người tiền nhiệm của ông Marcos, Tổng thống Rodrigo Duterte, người đã thực hiện cuộc đàn áp chống ma túy do cảnh sát thực thi khi ông là thị trưởng thành phố và sau đó là tổng thống khiến hàng nghìn nghi phạm ma túy, hầu hết là nhỏ lẻ, thiệt mạng trong các vụ giết người mà Tòa án Hình sự Quốc tế đang điều tra như một tội ác khả dĩ chống lại loài người.
Giống như người cha hay nói thẳng của mình, phó tổng thống đã trở thành người chỉ trích mạnh mẽ ông Marcos, vợ ông Liza Araneta-Marcos và Chủ tịch Hạ viện Martin Romualdez, vốn là anh họ của tổng thống, cáo buộc họ tham nhũng, không có khả năng và đàn áp gia đình Duterte cùng những người ủng hộ gia đình này về mặt chính trị.
Tháng trước, phó tổng thống nói với các phóng viên rằng mối quan hệ của bà với ông Marcos đã "trở nên quá độc hại" đến mức bà đã nghĩ đến việc "chặt đầu ông ta".
Lời chỉ trích mới nhất của bà được đưa ra sau quyết định của các thành viên Hạ viện liên minh với ông Romualdez và Tổng thống Marcos về việc bắt giữ chánh văn phòng của bà Duterte, Zuleika Lopez, người bị cáo buộc cản trở cuộc điều tra của quốc hội về khả năng sử dụng sai ngân sách của bà Duterte với tư cách là phó tổng thống và bộ trưởng giáo dục. Bà Lopez đã bị giam giữ tại bệnh viện sau khi bị sang chấn bởi một kế hoạch của các nhà lập pháp nhằm tạm giam bà trong tù.
Diễn đàn