Hai ứng cử viên tổng thống Mỹ có chính sách hoàn toàn khác biệt về di dân. Thông tín viên Mike O’Sullivan của VOA tìm hiểu quan điểm của ông Donald Trump và bà Hillary Clinton về vấn đề nên nhận di dân như thế nào cho công bằng và cùng lúc, bảo đảm được an ninh quốc gia.
Hoa Kỳ là quốc gia của di dân. Di dân giữ một vai trò quan trọng trong nền kinh tế và đóng góp vào nền văn hóa đa dạng của nước Mỹ.
Ứng cử viên tổng thống bên Ðảng Dân chủ, bà Hillary Clinton, phát biểu:
"Quý vị là hàng xóm của chúng tôi, là đồng nghiệp của chúng tôi, là bạn hữu của chúng tôi, là bà con của chúng tôi."
Nhưng những diễn biến xoay quanh cuộc khủng hoảng di dân ở châu Âu, mối đe dọa khủng bố và sự hiện diện của 11 triệu di dân bất hợp pháp tại Hoa Kỳ đã trở thành những vấn đề lớn trong cuộc vận động tranh cử tổng thống năm 2016.
Ứng cử viên tổng thống bên Ðảng Cộng hòa, ông Donald Trump, phát biểu:
"Donald J. Trump đề nghị cấm cửa hoàn toàn, không cho người Hồi giáo vào Hoa Kỳ."
Ông Trump sau đó đã thay đổi lập trường của ông đối với di dân Hồi giáo, nhưng ông vẫn duy trì ý định xây một tường thành dọc theo biên giới phía nam để chận di dân bất hợp pháp trốn sang nước Mỹ từ Mexico.
Ông nói: "Họ mang vào Mỹ ma túy, tội phạm, họ là những kẻ hiếp dâm. Tôi cho rằng chỉ có một số người là tốt."
Chính sách di dân của ông Trump còn đòi Mexico phải chịu chi phí xây dựng bức tường ở biên giới và chấm dứt chính sách gọi là “bắt rồi thả.” Ông Trump nói trên trang web của ông rằng bất cứ ai nhập cư trái phép vào Mỹ sẽ bị giam giữ cho đến khi bị trục xuất.
Ông Trump cũng sẽ trục xuất các thành phần di dân tội phạm, mở rộng lực lượng Tuần tra Biên giới và đưa hệ thống kiểm tra điện tử vào vận hành.
Việc ông Trump chú trọng vào di dân bất hợp pháp đã khiến người gốc Châu Mỹ La tinh xa lánh ông. Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy người gốc Châu Mỹ La tinh ủng hộ bà Clinton hơn.
Bà Clinton hứa sẽ giảm con số di dân bất hợp pháp qua một kế hoạch cải tổ chính sách di dân toàn diện, trong đó có việc vạch ra một con đường để một số thành phần di dân bất hợp lệ có thể trở thành một công dân đầy đủ và có quyền bình đẳng, nội trong vòng 100 ngày sau khi bà lên nhậm chức tổng thống. Thêm vào đó, bà Clinton còn hứa sẽ chấn chỉnh chương trình cấp visa theo diện gia đình, hiện đang bị ùn tắt, bà còn cam kết sẽ bảo vệ biên giới và an ninh quốc gia, đồng thời tạo điều kiện để hàng triệu người lao động cần cù được chính thức đóng góp cho nền kinh tế quốc gia.
Bà Clinton tuyên bố sẽ bảo vệ các chương trình của Tổng thống Obama, tạm thời không trục xuất một số di dân sang Mỹ từ nhỏ, cũng như những cha mẹ có con cái là công dân Mỹ.
Một giới chức ở bang California theo Ðảng Dân chủ, cô Fiona Ma, nói bà Clinton được biết tiếng là người bảo vệ di dân. Cô Ma tóm tắt lập trường của bà Clinton:
"Hỗ trợ tất cả các cộng đồng, bảo đảm tất cả mọi người đều được đón nhận, và không một ai phải trở thành ‘dê tế thần’."
Những người ủng hộ ông Trump nói rằng ông sẽ bảo vệ đất nước.
Một người gốc Châu Mỹ La tinh giải thích lý do ủng hộ ông Trump:
"Bởi vì chúng ta cần thay đổi. Chúng ta cần thay đổi thực sự trong lần bầu cử này."
Con đường tới Tòa Bạch Ốc đòi hỏi phải thuyết phục được cử tri trên hàng loạt vấn đề khác nhau. Di dân và an ninh là những vấn đề then chốt trong cuộc đua năm nay.
