Mỗi khi đến mùa bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ, nhiều người Mỹ gốc Việt quan tâm tới chính trị cho biết họ sẽ không bỏ phiếu cho ứng cử viên họ yêu thích nhất, mà thay vào đó, dành lá phiếu của mình cho người mà họ ghét ít nhất.
“Giữa hai quỷ sứ, tôi chọn người nào đó ít tệ hơn. Đó là Donald Trump”, ông Leslie Le, một cựu đại tá trong quân đội Việt Nam Cộng hòa, nói.
Cũng giống như phần lớn người tị nạn thuộc thế hệ của ông, người cựu quân nhân này đã bầu cho các ứng cử viên Cộng hòa trong mọi cuộc bầu cử kể từ khi ông trở thành công dân Mỹ.
Tuy nhiên, lần này, ông đã phải dành nhiều thời gian để cân nhắc. Ông nói: “Rất khó vì cả hai ứng cử viên đều tệ”.
Cựu đại tá này nhận xét về ông Trump: “Ông ta chẳng bao giờ suy nghĩ trước khi nói, và ông ta thay đổi chính sách quá nhiều. Ông ta có kế hoạch xây một bức tường ngăn cách Mỹ và Mexico, và buộc chính phủ Mexico phải trả tiền. Điều đó không khả thi, nên những điều mà ông ta nói chỉ là ảo tưởng”.
Còn về ứng viên của Đảng Dân chủ Hillary Clinton, ông Le nói rằng bà sẽ nguy hiểm hơn ông Trump nếu bà trở thành tổng thống.
Cựu quân nhân này nhận định thêm: “Khi còn là ngoại trưởng, đáng lẽ bà Clinton phải phân biệt được đâu là thông tin tuyệt mật liên quan tới an ninh, và thông tin nào có thể được truyền qua máy chủ email cá nhân. Nếu bà ta không làm được điều đó, bà ta không thể trở thành tổng thống”.
Trong khi đó, đối với giới trẻ người Mỹ gốc Việt, quan điểm lại khá khác, và nhiều người trong số họ ủng hộ ứng cử viên thuộc phe Dân chủ.
Việt Trần, 33 tuổi, cho rằng những người làm chính trị 20 đến 30 năm, thì chắc cũng phải có “đôi chút kinh nghiệm”.
Anh nói thêm: “Những thứ mà họ nói về bà ấy chẳng có gì là ghê gớm cả. Tôi nghĩ rằng họ chỉ quá khắt khe với bà ấy vì bà là phụ nữ”.
Trong khi đó, Hugh Tra, 26 tuổi, ủng hộ ông Bernie Sanders cũng của phe Dân Chủ trước khi ông bỏ cuộc.
Tra nói sẽ ủng hộ bà Clinton, vì bà đã “chấp nhận nhiều chính sách của ông Bernie Sanders và thực thi nhiều cương lĩnh cấp tiến”.
Chia rẽ ý thức hệ
Người Việt là nhóm dân nhập cư lớn thứ sáu ở Mỹ. Người Mỹ gốc Việt nổi tiếng là quan tâm tới chính trị, cũng như sự chia rẽ ý thức hệ về sự ủng hộ đối với các ứng viên tổng thống.
Ông Đỗ Dũng, Thư ký tòa soạn tờ Người Việt, giải thích lý do vì sao người Mỹ gốc Việt lớn tuổi thường bỏ phiếu cho phe Cộng hòa.
Ông nói thêm: “Trong Chiến tranh Việt Nam, các đảng viên Cộng hòa rất nhiệt tình, trong khi phe Dân chủ lại phản đối chiến tranh. Chính vì điều đó mà những người gốc Việt lớn tuổi nghĩ rằng phe Dân chủ phải chịu trách nhiệm đối với thất bại của Việt Nam [Cộng hòa]”.
Ông Dũng cũng nói thêm rằng người lớn tuổi cũng định kiến với phụ nữ. Nhà báo này cho biết ông đã hỏi một số người trong cộng đồng là vì sao một phụ nữ lại không thể lãnh đạo được nước Mỹ, thì những người cao tuổi thường nhấn mạnh rằng “không thể” chấp nhận chuyện đó.
Nhưng theo ông Dũng, trong vòng một thập kỷ qua, kể cả người Mỹ gốc Việt lớn tuổi cũng quay sang ủng hộ Đảng Dân chủ.
Thư ký tòa soạn báo Người Việt nói: “Nhiều người sống ở đây lâu, nhất là những người già, họ được hưởng nhiều trợ cấp xã hội. Khi họ mới tới đây, họ nghĩ có thể làm điều gì đó để thay đổi Việt Nam. Nhưng giờ họ thấy mối quan hệ Việt – Mỹ đang ấm lên, nên không có cách nào mà họ có thể làm điều đó”.
Theo ông Dũng, một số người Việt lớn tuổi giờ có cái nhìn thiện cảm hơn với phe Dân chủ vì sự ủng hộ của đảng này đối với các chương trình trợ cấp xã hội do chính phủ đài thọ.
Nhưng ông Mike Nguyễn lại không có niềm tin đối với việc mở rộng hệ thống phúc lợi xã hội. Ông cho biết sẽ bỏ phiếu cho Đảng Cộng hòa vì ông tin rằng chính sách kinh tế của đảng này có hiệu quả.
Người từng bỏ chạy khỏi chế độ Cộng sản sau Chiến tranh Việt Nam nói: “Tôi bỏ phiếu cho phe Cộng hòa vì chính sách của đảng này, chứ không phải vì ông Trump”.
Hiện nay, nhiều người gốc Việt thường bỏ phiếu cho phe Cộng hòa, nay lại miễn cưỡng ủng hộ tỷ phú bất động sản.
Ông Le giải thích: “Nếu ta không bỏ phiếu cho ai, thì ta gián tiếp bỏ phiếu cho kẻ tệ hại”.
Trong khi đó, ông Dũng từ báo Người Việt cho rằng ông nghĩ một số người Mỹ gốc Việt sẽ bỏ phiếu trắng trong ngày bầu cử sắp tới.
