Chính quyền Obama nói bất cứ thỏa thuận hạt nhân nào với chính phủ Iran cũng sẽ đảm bảo an toàn cho các nước láng giềng của Iran, kể cả Israel. Bộ trưởng Năng lượng Ernest Moniz hôm thứ Hai cho biết thỏa thuận sẽ đảm bảo là Iran đóng cửa tất cả các con đường có sẵn dẫn đến việc chế tạo bom hạt nhân. Theo tường thuật của thông tín viên Zlatica Hoke của đài VOA, ông Monis nói rằng thỏa thuận - bị Israel chống đối mạnh mẽ và nhiều dân biểu, nghị sĩ Cộng hòa trong quốc hội, cũng có tính cách lâu dài.
Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Ernest Moniz là một trong những nhà thương thuyết chính trong các cuộc điều đình với Iran. Ông nói thỏa thuận khung đạt được trong tuần qua tại Thụy Sĩ cho phép tiếp cận và minh bạch chưa từng có trước đây đối với các cơ sở được công bố cũng như không được công bố của Iran.
Ông Moniz nói: “Sẽ có sự theo dõi, bằng mắt và tai - chủ yếu là bằng mắt và có thể một ít bằng tai, đối với toàn bộ dây chuyền cung ứng. Đây là việc chưa từng có trước đây. Bắt đầu từ những hầm mỏ của Iran cho đến những cơ sở cuối cùng.”
Bộ trưởng Moniz nói theo thỏa thuận, Iran sẽ cung cấp cái nhìn 25 năm đối với giai đoạn sớm nhất của dây chuyền cung ứng hạt nhân của Iran. Và nhìn chung thì đây là một thỏa thuận “vĩnh viễn” với nhiều giai đoạn.
Ông Moniz cho biết: “Đây không phải là một thỏa thuận 10 năm, 15 năm hay 20 năm; đây là một thỏa thuận lâu dài với đầy đủ các giai đoạn. Nếu trong thời gian này Iran tạo được sự tín nhiệm và tin tưởng vào những mục đích hòa bình của họ, thì qua thời gian những hạn chế sẽ được nới lỏng từng giai đoạn, nhưng không bao giờ thấp hơn nghị định thư bổ sung và tất cả những sự tiếp cận nước này cung cấp.”
Tòa Bạch Ốc nói rằng chi tiết về việc khi nào chế tài được gỡ bỏ vẫn còn đang được nghiên cứu.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc nói cơ cấu pháp lý của những chế tài vẫn còn đó và chỉ có quốc hội mới có thể bãi bỏ.
Phát ngôn viên Josh Earnest nói: “Nếu chúng ta phát giác chính phủ Iran làm cho kế hoạch chệnh hướng, thì vào lúc đó chúng ta có thể thông báo áp dụng trở lại những biện pháp chế tài.”
Một số thành viên Cộng hòa trong quốc hội đang đề nghị dự luật dành cho Thượng viện 60 ngày để chấp thuận hay chống đối một thỏa thuận cuối cùng. Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc nói những động thái này được các nhà lập pháp không muốn có một thỏa thuận với Iran đưa ra.
Ông Earnest cho biết: “Họ nói điều này không phải để bảo vệ quyền định chế của họ tại Washington D.C. Họ nói vậy vì họ muốn giết chết thỏa thuận - đó là mục đích của họ.”
Tòa Bạch Ốc nói tổng thống hành động trong phạm vi quyền hạn của mình khi ông thương thuyết một thỏa thuận quốc tế, và quốc hội có quyền biểu quyết đối với bất cứ dự luật nào liên hệ đến thỏa thuận.
Tổng thống Obama nói một thỏa thuận hạt nhân với Iran sẽ mang lại một “cơ hội có một không hai” để đảm bảo hòa bình trong vùng Trung Đông.
