Hôm nay, Trung Quốc đã đình chỉ các cuộc họp cấp bộ trưởng với Nhật Bản, vào lúc sự rạn nứt leo thang về việc giam giữ một thuyền trưởng tầu đánh cá của Trung Quốc bị bắt sau khi xảy ra một vụ đụng tàu gần vùng đảo có tranh chấp.
Các giới chức Nhật Bản đã có phản ứng nhanh chóng và nói rằng họ không được thông báo chính thức về quyết định của Trung Quốc đình chỉ các cuộc tiếp xúc chính phủ ở cấp cao – kể cả những cuộc đàm phán về hàng không và than đá.
Thông báo của Trung Quốc được đưa ra sau tình trạng căng thẳng cuối tuần được đánh dấu bằng những lời tuyên bố gay gắt và các cuộc biểu tình ở nhiều thành phố của Trung Quốc.
Với lực lượng áp đảo của các cảnh sát viên và ký giả, khoảng 100 người Trung Quốc biểu tình bên ngoài đại sứ quán Nhật Bản ở Bắc Kinh đã giơ cao các bích chương và hô to các khẩu hiệu chống Nhật và đòi tống khứ Nhật Bản ra khỏi nhóm đảo.
Những cuộc biểu tình như thế rất hiếm khi xảy ra tại Trung Quốc và được dàn dựng cẩn thận và được công an theo dõi sát, thường là với sự hậu thuẫn của nhà nước.
Những quang cảnh tương tự cũng diễn ra ở Thượng Hải.
Tuần trước, Trung Quốc đã cảnh báo sẽ tiến hành các biện pháp mạnh nếu Nhật Bản không tức khắc phóng thích viên thuyền trưởng Trung Quốc đã để chiếc thuyền của ông ta đụng vào các tầu tuần duyên của Nhật Bản gần nhóm đảo đang có tranh chấp trong vùng Biển Đông Trung Quốc.
Nhóm đảo này nằm gần với các tuyến hàng hải quan trọng về mặt sách lược và là nơi có nhiều cá. Người ta còn cho là nhóm đảo này chứa các trữ lượng về dầu khí.
14 thành viên trong thủy thủ đoàn của chiếc thuyền đã được phóng thích hồi tuần trước, nhưng việc cầm giữ viên thuyền trưởng để thẩm vấn thêm trong 10 ngày – và chờ quyết định về việc liệu có truy tố ông này hay không – đã châm ngòi cho tình cảm bài Nhật vốn dĩ đã có từ muôn đời ở Trung Quốc.
Một thông cáo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đọc trên đài truyền hình nhà nước nói rằng việc giam giữ viên thuyền trưởng đã gây phương hại nghiêm trọng đến các cuộc trao đổi song phương Trung-Nhật.
Thông cáo còn nói rằng các biện pháp về pháp lý chống lại viên thuyền trưởng Trung Quốc là điều mà thông cáo nói là “phi pháp và vô giá trị.”
Thông cáo cho hay Trung Quốc sẽ có các biện pháp chống lại và Nhật Bản sẽ phải nhận lấy điều mà thông cáo gọi là “tất cả các hậu quả.”
Trung Quốc đã đình chỉ các cuộc trao đổi cấp cao với Nhật Bản, vào lúc cuộc tranh chấp về việc giam giữ thuyền trưởng một chiếc tầu của Trung Quốc căng thẳng thêm vào ngày hôm nay. Việc đình chỉ các cuộc tiếp xúc cấp tỉnh và cấp bộ trưởng diễn ra sau khi những cuộc biểu tình nhỏ ở Trung Quốc hồi cuối tuần đã đẩy các quan hệ vốn dĩ căng thẳng xuống mức thấp nhất. Từ Bắc Kinh, thông tín viên VOA Peter Simpson gửi về bài tường thuật sau đây.
