Thứ Ba là ngày thứ nhì của vụ xử Đồng Chí Duch, Trưởng trại tù khét tiếng S-21; đang đòi phúc thẩm để được trắng án.
Năm ngoái, tòa án quốc tế của Liên Hiệp Quốc phạt ông này 35 năm tù, nhưng giảm xuống còn 19 năm vì ông đã ở tù được một thời gian, và vì một số lý do khác.
Tòa cấp dưới buộc ông phải chịu trách nhiệm về cái chết của hơn 12.000 người tại trại S-21, nơi ông làm trưởng trại từ 1976 đến 1979.
Hôm thứ ba, công tố viên Andrew Cayley nói với ủy ban gồm 7 thẩm phán rằng hình phạt của tòa dưới rõ ràng là chưa tương xứng.
Công tố viên này nêu bật sự kiện là vào những ngày cuối cùng của vụ xử vào năm 2009, ông Duch đã thay đổi thái độ bằng cách đòi tòa phải thả ông ra; coi như quay ngược 180 độ, vì trước đó trong suốt 9 tháng xét xử, ông vẫn nói với các quan tòa ông “phạm tội nhưng ăn năn.”
Công tố viên này nói rằng tòa dưới đã lầm lẫn khi chú ý quá nhiều vào chuyện giảm nhẹ tội ác.
Ông dẫn ra một số mặt mà ông nghĩ rằng tòa dưới quá rộng lượng, khi tin rằng bị cáo có ăn năn, nhưng theo ông sự ăn năn này chỉ là giả tạo:
“Khi nói đến hối hận, bị cáo tiếp tục đòi được thả ra trong một vụ quan trọng như thế này, thì điều đó chứng tỏ bị cáo không hề hối hận về những gì đã xảy ra.”
Nhà tù S-21 là một nơi bí mật được Khmer Đỏ sử dụng để hành quyết những người mà họ gọi là kẻ thù của cách mạng.
Có khoảng 15.000 người đã bị tra tấn và hạch hỏi tại đây, sau đó có nhiều người bị giết do lệnh được ông Duch ký.
Dù vậy, các luật sư của ông hôm thứ Hai vẫn nhất định cần phải trả tự do cho ông.
Họ lý giải rằng tòa án Liên Hiệp Quốc không thẩm quyền đối với vụ này vì ông Duch không phải là thành viên lãnh đạo của Khmer Đỏ.
Hôm thứ Ba, các luật sư đưa lý do thân chủ của họ hành động do ép buộc, đã tỏ ra hối cãi, và chẳng có lợi lộc gì trong thời gian quản lý trại tù S-21.
Theo các luật sư, ông Duch chỉ làm theo lệnh, nếu không, có thể bị giết chết. Thậm chí các luật sư còn nói Duch là một người tốt.
Dĩ nhiên, phía công tố không đồng ý. Công tố viên Cayley đề nghị tòa phúc thẩm nên tăng án tù vì đây là trường hợp nghiêm trọng.
“Vì tầm quan trọng của lịch sử, chúng tôi muốn phạt tù chung thân trong vụ này, vì tất cả những lý do mà chúng tôi đã nêu ra.”
Theo lịch, vụ xử sẽ kết thúc vào thứ Tư, cơ hội chót để ông Duch được thả.
Ủy ban thẩm phán phúc thẩm sẽ có quyết định vào tháng 6.
Kampuchia: Tòa án LHQ muốn tăng án tù cho cựu cai ngục Khmer Đỏ
- Robert Carmichael
Các công tố viên tại phiên tòa phúc thẩm xử cựu cai tù của Khmer Đỏ có biệt danh Đồng Chí Duch đòi tăng thời gian ở tù của ông này. Vụ xử đang được tòa án quốc tế xử tội phạm chiến tranh ở Kampuchia thụ lý.