3 triệu trẻ sơ sinh tử vong trong vòng 1 tháng đầu đời

Tổ chức nhân đạo Save the Children vừa công bố bản phúc trình thường niên về Tình trạng các Bà mẹ Thế giới. Bản phúc trình nói rằng bất kể nhiều tiến bộ đạt được nhằm giảm thiểu các trường hợp tử vong của bà mẹ và trẻ em, mỗi năm, có 3 triệu trẻ sơ sinh chết trong vòng 1 tháng đầu đời. Nhiều em chỉ sống được có vài giờ.

Chủ tịch và Giám đốc điều hành tổ chức Save the Children Carolyn Miles nói nhiều người tin tưởng một cách sai lầm rằng không thể làm gì nhiều để cứu vãn sinh mạng của trẻ sơ sinh ở các nước đang phát triển. Hậu quả là, nhiều em bé lìa trần. Bà cho biết:

“Phúc trình năm nay thực sự tập trung vào trẻ sơ sinh. Và chúng tôi phát hiện rằng ngày sinh nhật của đứa bé thực ra là ngày nguy hiểm nhất trong đời của nó. Hơn 1 triệu trẻ sơ sinh chết ngay trong ngày chúng mới ra đời.”

Có nhiều lý do vì sao chúng gặp nhiều rủi ro như vậy vào ngày đầu đời. Bà giải thích:

“Ðó là lúc chúng có thể chết vì những thứ có thể ngăn ngừa được. Trẻ em chết vì bị nhiễm trùng. Chúng chết vì biến chứng khi sinh non hay chết vì những thứ rất đơn giản như không thở lúc ra chào đời.”

Bà Miles nói một khu vực trên thế giới nổi bật là nơi tệ hại nhất cho trẻ sơ sinh:

“Châu Phi phía nam sa mạc Sahara là nơi có vấn đề lớn nhất. Và nếu nhìn vào bảng chỉ số thu thập được, 10 nước xếp hạng chót trong bảng chỉ số đó đều là các nước ở phía nam sa mạc Sahara. Từ góc nhìn theo tỷ lệ, đó là nơi có nhiều trẻ sơ sinh chết nhất.”

40% những cái chết trong ngày đầu đời xảy ra ở châu Phi phía nam sa mạc Sahara.

Trong số 176 nước được xếp hạng trong Chỉ số các Bà mẹ, Cộng hòa Dân chủ Congo ở hạng chót. Các nước trong nhóm 10 nước ở hạng chót này gồm Somalia, Sierra Leone, Mali, Niger, Cộng hòa Trung Phi, Gambia, Nigeria, Chad và Côte d’Ivoire. Bà nhận định:

“Tôi nghĩ vấn đề của châu Phi phía nam sa mạc Sahara là thực sự đưa sự chăm sóc mà những trẻ sơ sinh này cần có đến những nơi chúng sinh ra. Do đó, nhiều khi hệ thống y tế chỉ có ở mức quận, và có thể không có một trạm y tế nào để các phụ nữ này tiếp cận được. Vì thế, một trong các giải pháp ở đây là đưa thêm nhân viên y tế tuyến đầu đến các cộng đồng này để giúp các bà mẹ lúc sinh con.”

Bản phúc trình của tổ chức Save the Children nói có 4 cách can thiệp đơn giản có thể giúp thay đổi cục diện - mỗi cách chỉ tốn từ 13 xu đến 6 đôla.

Thứ nhất, chích steroid cho các phụ nữ sinh trước hạn kỳ để giảm bớt những cái chết của trẻ sinh non vì các vấn đề hô hấp. Các thiết bị hồi sinh có thể cứu trẻ sơ sinh không thở chút nào ra đời, trong khi thuốc kháng sinh chích được có thể điều trị cho trẻ sơ sinh bị hội chứng chất độc trong tế bào máu và sưng phổi. Ðề xuất cuối cùng ngăn chặn những vụ nhiễm trùng đường rốn. Bà Milies cho biết:

“Xét tới việc sử dụng một loại thuốc kháng sinh rất đơn giản gọi là Cholrhexidine, được đặt vào dây nhau sau khi đứa trẻ ra đời. Và tại Nigeria, tục lệ dùng bùn hay cứt bò hay một thứ gì tương tự để làm việc đó rõ ràng có thể gây hậu quả tai hại cho trẻ sơ sinh.”

Bà Milies cũng kể ra một tục lệ ở Nepal có thể gây nguy cơ cho trẻ em. Theo bà, phụ nữ ở đó có thể được khuyến khích sinh con trong chuồng súc vật.

Trong khi thật đơn giản và rẻ tiền, các đề xuất thường không được áp dụng ở các nước đang phát triển. Bản phúc trình quy lỗi một phần cho tình trạng thiếu ý chí chính trị nơi các nhà lãnh đạo chính phủ.

Bản phúc trình về Tình trạng các Bà Mẹ Thế giới liệt kê Phần Lan là nước đứng đầu cho các bà mẹ và trẻ sơ sinh. Tiếp theo là Thụy Ðiển, Na Uy, Hà Lan, Ðan Mạch, Tây Ban Nha, Bỉ, Ðức và Australia. 10 nước đứng đầu được khen ngợi là tôn trọng và dành mức hỗ trợ cao cho phụ nữ. Còn về Hoa Kỳ, bà Miles nói:

“Hoa Kỳ xếp hạng thứ 30 trong bảng chỉ số năm nay. Tôi có thể nói điều đó không lấy gì làm hay ho. Xếp hạng thứ 30 không phải là điều tôi nghĩ đa số phụ nữ và các bà mẹ Mỹ nghĩ là thứ hạng của mình. Sự thiếu quân bình ở Hoa kỳ theo tôi là điều thực sự gây ra sự khác biệt. Nó có thể liên hệ nhiều đến tình trạng nghèo khó.”

Thực ra, Hoa Kỳ dẫn đầu các nước công nghiệp hóa về số tử vong trong ngày đầu đời của trẻ sơ sinh, tiếp theo là Canada và Thụy Sĩ.

Ðối với các nền kinh tế chính đang trỗi dậy, nhóm quốc gia gọi là BRICS, thì bản chỉ số các Bà Mẹ năm 2013 xếp Brazil vào thứ hạng 78, và Nga vào thứ hạng 59. Ấn Ðộ ở vị trí thứ 142, trong khi Trung Quốc xếp hạng thứ 68 và Nam Phi xếp hạng thứ 78.