Ngân hàng Đầu tư và Hạ tầng cơ sở Á Châu (AIIB) đang sẵn sàng thu nhận thành viên mới. Nhưng Ngân hàng chắc chắn không chấp thuận Đài Loan như là một thành viên mới của ngân hàng. Thông tín viên Saibal Dasgupta của đài chúng tôi gởi về bài tường thuật từ Bắc Kinh.
Đài Loan không được gia nhập AIIB đã được chứng tỏ trong nhận định của ông Kim Lập Quần, chủ tịch AIIB. AIIB khai trương vào ngày 16/1 tại Bắc Kinh. Đây là ngân hàng đa phương quan trọng đầu tiên mà Hoa Kỳ và Nhật Bản không phải là thành viên.
Khi được hỏi ngân hàng có sẵn sàng thu nhận Hoa Kỳ và Nhật Bản hay không, ông Kim Lập Quần nói rằng: “Cánh cửa của AIIB đã mở ra và cánh cửa sẽ tiếp tục mở rộng.”
Đối với vấn đề Đài Loan, ông Kim đọc hai điều khoản của nội qui AIIB, qui định là chỉ chấp nhận các nước có chủ quyền là thành viên. Một qui định khác ghi nhận là thành viên của Ngân hàng chỉ dành cho các nước đang là thành viên của những ngân hàng phát triển đa quốc gia, như Ngân hàng Phát triển Á Châu chẳng hạn.
Trong cả hai trường hợp, Đài Loan ít có cơ hội được chấp nhận là thành viên của AIIB. Trung Quốc xem Đài Loan như là một phần lãnh thổ của nước này, và không cho phép bất cứ quốc gia nào xem Đài Loan là một nước có chủ quyền. Đài Loan cũng không phải là thành viên của những ngân hàng phát triển đa quốc gia.
Các nhà phân tích cho rằng hiện giờ Đài Loan có thể nỗ lực để tự khẳng định là một nước có chủ quyền và đang tìm cách trở thành thành viên của các tổ chức quốc tế.
Đài Loan vừa mới trải qua một cuộc bầu cử, hạ bệ chính phủ thân Trung Quốc trước đây và thay thế bằng một đảng muốn cho Đài Loan được độc lập nhiều hơn.
Trước đây Hoa Kỳ đã bày tỏ quan ngại về việc ngân hàng mới chấp nhận những nguyên tắc cho vay lỏng lẻo hơn so với Ngân hàng Thế giới. Một số người chỉ trích ở phương Tây nói AIIB có thể không nghiêm nhặt bằng Ngân hàng Thế giới trong việc thi hành những tiêu chuẩn về môi trường khi xét đơn vay tiền.
Hôm 16/1, ông Kim Lập Quần phản bác những chỉ trích đó và nói rằng AIIB đã qui định một số các chuẩn mực, và trong một số trường hợp, chuẩn mục của ngân hàng này còn nghiêm nhặt hơn những chuẩn mực hiện hữu của các định chế đa quốc gia.
Ông Kim Lập Quần, trước đây làm việc cho Ngân hàng Phát triển Á Châu, tuyên bố tại một cuộc họp báo là “Chúng tôi đang hoàn tất khung xã hội và môi trường. Tài liệu chúng tôi soạn thảo cho khung xã hội và môi trường cũng tốt như của các định chế khác và trong một số trường hợp còn tốt hơn nữa.”
Ông Kim nói AIIB sẽ có một bộ phận mạnh mẽ lo về tuân thủ và liêm chính để đảm bảo là không có việc sai nguyên tắc khi chấp thuận các đơn vay tiền.
“Giới quản lý ngân hàng sẽ rất cẩn thận, xem xét từng xu một,” ông nói.
Chủ tịch AIIB nói ngân hàng mới sẽ cho vay bằng đô la Mỹ nhưng sẽ nhận tiền đóng góp bằng nhiều loại tiền khác nhau, trong đó có đồng euro và đồng nguyên bên cạnh đồng đô la.
Việc làm sáng tỏ này được đưa ra sau khi có một số thành viên trong ngân hàng AIIB được Trung Quốc hậu thuẫn tỏ ra nghi ngờ là Trung Quốc đang nỗ lực quảng bá đồng nguyên như một chỉ tệ quốc tế mạnh.
Ông Kim tiết lộ là Nam Triều Tiên đã đề nghị đóng góp thêm tiền để hỗ trợ những hoạt động của AIIB, ngoài số tiền đóng góp của nước này vào vốn ngân hàng. Việc này được đưa ra sau một loan báo của Chủ tịch Tập Cận Bình ngày 16 tháng 1 là Trung Quốc sẽ cung cấp thêm 50 triệu đô la cho việc phát triển hạ tầng cơ sở tại những quốc gia ít phát triển nhất.