Lãnh đạo Mỹ, TQ thảo luận về vấn đề nhân quyền, Ðài Loan

Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush và chủ tịch Hồ Cẩm Đào của Trung Quốc đã thảo luận về các vấn đề nhân quyền và tự do chính trị ở Trung Quốc, trước khi diễn ra Thế vận Hội vào tháng tới ở Bắc Kinh. Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đã ca ngợi tổng thống Bush về việc đồng ý tham dự lễ khai mạc Thế vận hội. Từ Nhật Bản, nơi hai nhà lãnh đạo gặp nhau bên lề một cuộc họp của nhóm G-8, phái viên Scott Stearns của đài VOA gửi về bài tường thuật sau đây.

Những người tranh đấu cho nhân quyền cùng với một số nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa và Dân chủ ở Quốc hội Hoa Kỳ đã hối thúc tổng thống Bush tẩy chay lễ khai mạc Thế vận hội để phản đối những hạn chế quyền tự do tôn giáo ở Trung quốc, cũng như các chính sách của Bắc Kinh ở Sudan, Tây Tạng và Miến Điện.

Ông Bush nói rằng quyết định tham dự Thế vận hội không gây phương hại chút nào đến cam kết của ông đối với vấn đề nhân quyền. Phát biểu với các phóng viên sau khi hội đàm với chủ tịch Hồ Cẩm Đào, tổng thống Bush nói ông trông đợi tham dự các buổi lễ khai mạc.

Tổng thống Bush nói: “Tôi nhắc nhở ông ấy rằng không những tôi sẽ đến dự cùng với nhà tôi, mẹ tôi và cha tôi cũng sẽ đến, và chúng tôi trông chờ sự hiếu khách của quý vị. Và, đương nhiên, trong bối cảnh này chủ tịch Trung Quốc và tôi đã liên tục thảo luận về nhân quyền và quyền tự do chính trị. Ông ấy biết rõ lập trường của tôi. Và, như tôi đã nói với nhân dân chúng tôi, thưa ngài Chủ tịch, tôi không cần đến Thế vận hội để nói chuyện một cách thẳng thắn với một người mà tôi đã sẵn có quan hệ tốt đẹp.”

Tổng thống Bush cho biết ông trông đợi chứng kiến đội tuyển Thế vận Mỹ trong các cuộc tranh tài, đặc biệt là với đội Trung quốc mà ông gọi là rất mạnh.

Tổng thống Bush nói: "Và tôi hy vọng sẽ có vé đi xem trận bóng rổ giữa hai đội Mỹ và Trung Quốc. Tôi sẽ rất biết ơn nếu ông có thể giúp tôi lấy một vé xem trận này.”

Chủ tịch Hồ Cẩm Đào nói rằng nhà lãnh đạo Mỹ sẽ được hoan nghênh nhiệt liệt tại buổi lễ khai mạc.

Chủ tịch Hồ Cẩm Đào nói ông rất tán thành việc tổng thống Bush bầy tỏ sự phản đối việc chính trị hóa Thế vận hội Bắc Kinh. Tổng thống Bush nói rằng không tham dự buổi lễ khai mạc sẽ là một sự xúc phạm đến nhân dân Trung quốc mà ông tin rằng sẽ gây khó khăn thêm cho việc nói chuyện thẳng thắn với các nhà lãnh đạo Trung Quốc.

Nhiều vị nguyên thủ quốc gia đã cho biết họ sẽ không tham dự Thế vận hội, trong đó có thủ tướng Đức, bà Angela Merkel. Tại cuộc họp thượng đỉnh G-8 ở đảo Hokkaido của Nhật Bản, cả thủ tướng Nhật, ông Yasuo Fukuda và tổng thống Pháp, ông Nicolas Sarkozy, đều xác nhận ý định tham dự.

Thủ tướng Gordon Brown của Anh sẽ tham dự lễ bế mạc để nhận ngọn đuốc tượng trưng với tư cách nhà lãnh đạo quốc gia sẽ đang cai Thế vận hội mùa hè kỳ tới vào năm 2012. Tổng thống Bush và chủ tịch Hồ Cẩm Đào cũng thảo luận về các vấn đề mậu dịch, chống khủng bố, năng lượng, bảo vệ môi trường và các vấn đề hạt nhân có liên quan đến Bắc Triều Tiên và Iran.

Chủ tịch Hồ Cẩm Đào nói rằng sự hợp tác mật thiết giữa Trung quốc và Hoa Kỳ không những phục vụ cho các lợi ích cơ bản của cả hai nước, mà còn tác động quan trọng đến nền hòa bình, ổn định và sự thịnh vượng trong vùng châu Á Thái bình dương.

Chủ tịch Hồ Cẩm Đào cho biết ông đã tường trình với Tổng thống Bush về tình trạng bang giao giữa Trung Quốc và Đài Loan và hy vọng Washington sẽ duy trì chính sách hiện hành đối với quốc gia mà Bắc Kinh coi là một phần của nước cộng hòa nhân dân Trung Quốc.