Tại lễ kỷ niệm 80 năm cuộc đổ bộ D-Day ở Normandy hôm thứ Năm, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã đưa ra lời kêu gọi tích cực bảo vệ tự do và dân chủ, thúc giục các cường quốc phương Tây tiếp tục đồng hành cùng Ukraine và không đầu hàng trước sự chuyên chế của Nga.
Tham gia buổi lễ cùng với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và các cựu chiến binh Hoa Kỳ tại Nghĩa trang Mỹ Normandy, ông Biden nói rằng việc đầu hàng trước sự xâm lược của Nga “đơn giản là không thể tưởng tượng được” và ông hứa sẽ không ngừng hỗ trợ cho Ukraine.
Ông thúc giục các đồng minh phương Tây và NATO lấy lại tinh thần của D-Day và hợp tác với nhau vào thời điểm mà ông cho rằng nền dân chủ đang bị đe dọa lớn hơn bất cứ lúc nào kể từ khi Thế chiến thứ hai kết thúc.
“Chủ nghĩa cô lập không phải là câu trả lời cách đây 80 năm và cũng không phải là câu trả lời cho ngày nay”, ông Biden nói trong bài phát biểu của mình.
Ngày 6/6/1944, hơn 150.000 lính Đồng minh tràn sang Pháp bằng đường biển và đường không để đánh đuổi lực lượng Đức Quốc xã, đổ bộ vào năm bãi biển có mật danh Omaha, Juno, Sword, Utah và Gold hoặc đổ bộ từ trên không xuống.
Với số lượng cựu chiến binh, nhiều người cả 100 tuổi hoặc hơn, đang mất đi nhanh, đây có thể sẽ là buổi lễ lớn cuối cùng ở Normandy vinh danh họ trước sự chứng kiến của họ.
Ông Biden cho biết đây là vinh dự cao nhất được chào đón các cựu chiến binh Hoa Kỳ tập hợp lại, một số người cuộn mình trong chăn ấm. Ông quay sang nói với họ: “Chúa yêu quý vị”.
“Những người chiến đấu ở đây đã trở thành các vị anh hùng”, ông nói. “Họ biết chắc chắn rằng có những thứ đáng để chiến đấu và hy sinh”.
Các cựu chiến binh, khoảng 200 người trong số họ đã có mặt, là ngôi sao của các lễ tưởng niệm suốt tuần qua.
Khi các cựu chiến binh đến dự lễ tưởng niệm quốc tế tại Bãi biển Omaha hôm thứ Năm, các nhà lãnh đạo thế giới đã vỗ tay khen ngợi từng người trong số họ khi họ được đẩy qua trên những chiếc xe lăn, một số người trong số họ mỉm cười tự hào và vẫy chào.
Một số nhà lãnh đạo, trong đó có Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte, đã quỳ gối để ngang bằng với các cựu chiến binh ngồi xe lăn khi trao đổi vài lời với họ.
NỖI SỢ CỦA UKRAINE
Với cuộc chiến đang hoành hành ở Ukraine dọc biên giới châu Âu, ngày kỷ niệm bước ngoặt này trong Thế chiến thứ hai mang lại tiếng vang đặc biệt. Nó cũng diễn ra trong một năm có nhiều cuộc bầu cử, bao gồm cả cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu trong tuần này và ở Mỹ vào tháng 11.
Các nhà phê bình lo ngại cựu Tổng thống Donald Trump, người sẽ đối đầu với ông Biden trong cuộc bầu cử, sẽ làm giảm sự ủng hộ của Mỹ dành cho Ukraine.
Ông Zelenskyy và vợ Olena Zelenska đã nhận được sự hoan nghênh khi họ đến buổi lễ ở Bãi biển Omaha khi các máy bay ném bom trong Thế chiến thứ hai bay lượn trên đầu. Ông Zelenskyy ôm ông Macron và nói chuyện với nhiều nguyên thủ quốc gia có mặt.
Phát biểu tại lễ tưởng niệm dành cho người Anh ở Ver-sur-Mer trước đó cùng ngày, Vua Charles của Anh, trong bộ quân phục, cũng kêu gọi hợp tác quốc tế nhiều hơn để đấu tranh vì hòa bình.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz và nhiều người khác cũng tham gia ngày tưởng niệm.
Nhưng Nga, nước xâm lược Ukraine vào năm 2022, khơi mào cho cuộc xung đột vũ trang lớn nhất châu Âu kể từ Thế chiến thứ hai, đã không được mời.
Hai nguồn tin cho biết các nhà lãnh đạo chuẩn bị thông qua một tuyên bố nói rằng nền dân chủ một lần nữa bị đe dọa ở châu Âu và hứa sẽ bảo vệ tự do và dân chủ.
Hàng ngàn quân nhân từ Anh, Mỹ, Canada và các quốc gia khác đã thiệt mạng, cũng như kẻ thù của họ là người Đức và hàng ngàn thường dân trên khắp Normandy.
Tại buổi lễ dành cho người Mỹ ở Colleville-sur-Mer, nơi có những hàng dài thánh giá nối tiếp bằng đá cẩm thạch trắng - một số có tên, một số không có - cho thấy số người thiệt mạng trong cuộc đổ bộ, ông Macron đã trao tặng huân chương Bắc Đẩu Bội Tinh cho các cựu chiến binh Hoa Kỳ, nhiều chiếc mũ thể thao có dòng chữ “Cựu binh Thế chiến thứ hai”.
“Hôm nay quý vị đã quay trở lại quê hương, nếu tôi có thể nói như thế”, ông Macron nói với 180 cựu chiến binh Mỹ trong Thế chiến thứ hai, trong đó có 33 cựu chiến binh D-Day. Ông nói Pháp sẽ không quên sự hy sinh của họ.
Những bức thư cảm động của một số người trong số họ đã được đọc tại buổi lễ cho người Anh.
“Tôi muốn bày tỏ sự kính trọng của mình đối với những người đã không vượt qua được. Cầu mong họ được yên nghỉ”, cựu binh Joe Mines nói, theo lời do nam diễn viên Martin Freeman đọc. “Tôi 19 tuổi khi đổ bộ, tôi vẫn còn là một cậu bé... và tôi không hề có ý niệm gì về chiến tranh và giết chóc”.
Diễn đàn