Tây Ban Nha, Ireland và Na Uy chính thức công nhận một nhà nước Palestine vào thứ Ba (28/5), gây ra phản ứng giận dữ từ Israel, quốc gia đang ngày càng bị cô lập sau hơn bảy tháng xung đột ở Gaza.
Madrid, Dublin và Oslo cho biết họ tìm cách đẩy nhanh nỗ lực để đạt được lệnh ngừng bắn cho cuộc chiến của Israel với Hamas ở Gaza. Ba nước nói rằng họ hy vọng quyết định của họ sẽ thúc đẩy các nước Liên minh châu Âu khác làm theo.
“Đó là cách duy nhất để tiến tới điều mà mọi người đều công nhận là giải pháp khả thi duy nhất để đạt được một tương lai hòa bình, một nhà nước Palestine sống cạnh nhà nước Israel trong hòa bình và an ninh”, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez nói trong bài phát biểu trên truyền hình.
Ông nói rằng Tây Ban Nha đang công nhận một nhà nước Palestine thống nhất, bao gồm Dải Gaza và Bờ Tây, dưới sự quản lý của Chính quyền Dân tộc Palestine với Đông Jerusalem là thủ đô.
Ngoại trưởng Tây Ban Nha Jose Manuel Albares cho biết động thái này có nghĩa là 146 trong số 193 quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc hiện công nhận một nhà nước Palestine.
Thẩm quyền Palestine, nơi thực hiện quyền tự trị hạn chế ở Bờ Tây dưới sự chiếm đóng của quân đội Israel, đã hoan nghênh quyết định này.
Ông Sanchez cho biết Madrid sẽ không công nhận bất kỳ thay đổi nào đối với biên giới trước năm 1967 trừ khi được cả hai bên đồng ý.
Bộ Ngoại giao Ireland tuần trước cho biết họ sẽ nâng cấp văn phòng đại diện tại Ramallah ở Bờ Tây thành đại sứ quán, bổ nhiệm đại sứ tại đó và nâng cấp vị thế của phái bộ Palestine ở Ireland lên đại sứ quán.
“Chúng tôi muốn công nhận Palestine khi kết thúc tiến trình hòa bình. Tuy nhiên, chúng tôi đã thực hiện động thái này cùng với Tây Ban Nha và Na Uy để duy trì sự kỳ diệu của hòa bình”, Thủ tướng Ireland Simon Harris nói trong một tuyên bố hôm thứ Ba.
Israel đã nhiều lần lên án quyết định này, cho rằng nó ủng hộ Hamas, nhóm chiến binh Hồi giáo đã dẫn đầu cuộc tấn công chết người vào ngày 7/10 nhằm vào Israel, châm ngòi cho cuộc chiến ở Dải Gaza do Hamas quản lý.
“Sanchez, khi ông… công nhận một nhà nước Palestine, ông đồng lõa với việc kích động tội ác diệt chủng đối với người Do Thái và tội ác chiến tranh”, Ngoại trưởng Israel Israel Katz viết trên X hôm thứ Ba.
Quan điểm chia rẽ
Trong số 27 thành viên của Liên minh châu Âu, Thụy Điển, Síp, Hungary, Cộng hòa Séc, Ba Lan, Slovakia, Romania và Bulgaria đã công nhận một nhà nước Palestine. Slovenia dự kiến sẽ phê duyệt việc công nhận vào thứ Năm và Malta cho biết họ có thể làm theo.
Anh và Australia cho biết họ cũng đang cân nhắc việc công nhận, nhưng thành viên EU là Pháp nói bây giờ chưa phải lúc, trong khi Đức đã cùng với đồng minh trung thành nhất của Israel là Mỹ bác bỏ cách tiếp cận đơn phương, nhấn mạnh rằng giải pháp hai nhà nước chỉ có thể đạt được thông qua đối thoại.
Quốc hội Đan Mạch hôm thứ Ba đã bỏ phiếu bác bỏ dự luật công nhận nhà nước Palestine.
Na Uy, nước chủ trì nhóm tài trợ quốc tế cho người Palestine, cho đến gần đây vẫn theo quan điểm của Mỹ nhưng đã mất niềm tin rằng chiến lược này sẽ hiệu quả.
Người Tây Ban Nha có truyền thống nghiêng về phía người Palestine. Theo một cuộc thăm dò của Real Instituto Elcano, kể từ khi Israel bắt đầu tấn công Gaza để đáp trả cuộc tấn công ngày 7/10, số người Tây Ban Nha ủng hộ giải pháp hai nhà nước đã tăng lên 60% trong tháng 4, từ mức 40% vào năm 2021.
Theo Bộ Y tế Gaza, cuộc xung đột đã giết chết hơn 36.000 người Palestine. Israel cho biết vụ tấn công ngày 7/10, vụ tấn công tồi tệ nhất trong lịch sử 75 năm của nước này, đã giết chết 1.200 người và hơn 250 con tin bị bắt giữ.
Israel đã đáp lại động thái công nhận này bằng cách triệu hồi đại sứ của họ ở Madrid, Oslo và Dublin, đồng thời triệu tập đại sứ của ba nước để cho xem video quay cảnh người Israel bị các tay súng Hamas bắt làm con tin.
Hôm thứ Ba, ông Sanchez đã tìm cách xoa dịu căng thẳng bằng cách lên án Hamas và kêu gọi thả con tin.
“Đó không phải là một quyết định mà chúng tôi đưa ra nhằm chống lại bất kỳ ai, chắc chắn không phải chống lại Israel”, ông Sanchez nói. “Chúng tôi muốn có mối quan hệ tốt nhất có thể”.
Diễn đàn