Một quan chức NATO hôm 20/8 cho biết hơn 18.000 người đã di tản khỏi Kabul kể từ khi Taliban tiếp quản thủ đô của Afghanistan, cam kết tăng gấp đôi nỗ lực sơ tán khi ngày càng có nhiều chỉ trích về cách xử lý khủng hoảng của phương Tây, theo Reuters.
Một quan chức giấu tên nói với hãng thông tấn Anh rằng hàng nghìn người tuyệt vọng chạy trốn khỏi đất nước hiện vẫn đang tập trung tại sân bay, mặc dù Taliban kêu gọi những người không có giấy tờ thông hành hợp pháp hãy quay trở lại.
Tốc độ chiếm Afghanistan nhanh chóng của phiến quân Hồi giáo Taliban giữa lúc Hoa Kỳ và quân đội các nước ngoài khác đang rút quân đã khiến cho ngay cả các lãnh đạo của họ cũng phải ngạc nhiên và để lại khoảng trống quyền lực ở nhiều nơi, vẫn theo Reuters.
Taliban lần đầu tiên kêu gọi thống nhất trước các buổi cầu nguyện hôm thứ Sáu, yêu cầu các lãnh đạo thuyết phục người dân không rời khỏi Afghanistan trong bối cảnh hỗn loạn tại sân bay, các cuộc biểu tình và bạo lực.
Một nhân chứng nói với Reuters rằng rất nhiều người đã thiệt mạng hôm thứ Năm ở phía đông thành phố Asadabad khi các tay súng Taliban xả súng vào một đám đông thể hiện lòng trung thành với nước cộng hòa Afghanistan đã bị đánh bại, giữa lúc Taliban chuẩn bị thành lập một tiểu vương quốc được quản lý bởi luật Hồi giáo nghiêm ngặt.
Hai thành phố khác - Jalalabad và Khost - ở phía đông cũng gặp những thách thức tương tự, khi người Afghanistan tổ chức lễ kỷ niệm quốc gia độc lập năm 1919 khỏi sự kiểm soát của Anh để trút giận lên sự tiếp quản của Taliban.
Một nhân chứng khác cho biết có những tiếng súng nổ ra gần một cuộc biểu tình ở Kabul, nhưng có vẻ như đó là tiếng súng bắn chỉ thiên của Taliban.
Các quan chức NATO và Taliban cho biết Kabul hầu như đã yên ổn, ngoại trừ khu vực bên trong và xung quanh sân bay nơi 12 người đã thiệt mạng kể từ Chủ nhật.
Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan cho biết trong một cuộc phỏng vấn với NBC News rằng Hoa Kỳ đã “tập trung cao độ” vào “khả năng xảy ra một cuộc tấn công khủng bố” từ một nhóm như Nhà nước Hồi giáo trong quá trình sơ tán.
Sự chỉ trích NATO và các cường quốc phương Tây khác đang ngày tăng khi những hình ảnh về tình trạng hỗn loạn và nỗi sợ hãi tuyệt vọng đối với sự cai trị của Taliban được chia sẻ trên khắp thế giới.
Trong một cảnh được ghi lại trên mạng xã hội, một bé gái nhỏ đã được bế qua bức tường bao quanh sân bay và được trao cho một binh sĩ Mỹ.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden sắp có bài phát biểu về các nỗ lực sơ tán vào lúc 1 giờ chiều thứ Sáu, giữa lúc ông đang phải đối mặt với một loạt chỉ trích vì cách xử lý việc rút quân, vốn đã được thương lượng bởi chính quyền của Tổng thống Donald Trump trước đây.
Truyền thông Anh đưa tin các lãnh đạo tình báo nước này có thể phải đối mặt với việc bị truy vấn về thất bại của hoạt động tình báo. Một số quan chức Anh hiện vẫn trong kỳ nghỉ khi cuộc khủng hoảng ở Afghanistan nổ ra, và Bộ trưởng Ngoại giao Dominic Raab đã bị chỉ trích dữ dội vì phản ứng ban đầu của ông đối với cuộc khủng hoảng đang diễn ra.
Chính phủ Đức và Úc cũng phải đối mặt với những lời kêu gọi phải làm nhiều hơn nữa và đẩy nhanh việc sơ tán công dân và những người Afghanistan đang lo sợ có thể bị Taliban trả thù.
Hôm thứ Năm, các ngoại trưởng G7 kêu gọi một phản ứng quốc tế thống nhất để ngăn chặn cuộc khủng hoảng trở nên tồi tệ hơn. Các nước, trong đó có Nga, đều hưởng ứng lời kêu gọi này.
Trong khi đó, Trung Quốc nói rằng thế giới nên ủng hộ chứ không nên áp lực Afghanistan.
Một phát ngôn viên của Taliban nói với truyền thông nhà nước Trung Quốc rằng Trung Quốc đã đóng một vai trò mang tính xây dựng trong việc thúc đẩy hòa bình và hòa giải ở Afghanistan và được hoan nghênh đóng góp vào việc tái thiết đất nước này.
