Một tòa án ở Đồng Nai vừa y án tổng cộng 6,5 năm tù đối với ông Nguyễn Thái Hưng, chủ kênh YouTube ‘Nói bằng thực TV’ và bà Vũ Thị Kim Hoàng với tội danh “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ”, theo Điều 331 Bộ luật Hình sự.
Trong phiên xử phúc thẩm ngày 29/3, Tòa án Nhân dân tỉnh Đồng Nai tuyên y án bản án sơ thẩm của một tòa án cấp huyện trước đó đối với ông Nguyễn Thái Hưng, 53 tuổi, 4 năm tù giam, và vợ là bà Vũ Thị Kim Hoàng, 45 tuổi, 2 năm rưỡi tù, theo trang Công an Đồng Nai ngày 30/3.
Bà Vũ Thị Kim Hoàng, hiện vẫn được tại ngoại, cho VOA biết hôm 29/3:
“Anh Hưng nói chỉ thể hiện tự do ngôn luận và ảnh chỉ nói theo báo chí chính thống. Phiên tòa vẫn xét xử ảnh y án cũ”.
“Còn tôi thì họ nói với ‘vai trò giúp sức’, cho ảnh mượn máy laptop, cho mượn số tài khoản để ảnh mở kênh YouTube, nấu cơm nấu nước… Nó ghép cho tôi 2 năm 6 tháng tù, còn anh Hưng vẫn y án 4 năm”.
Truyền thông nhà nước loan tin rằng bà Kim Hoàng sống như vợ chồng với ông Hưng từ năm 2019, cho biết thêm rằng “Hoàng cho Hưng sử dụng chỗ ở của mình, giúp Hưng mua laptop, lo ăn uống sinh hoạt hàng ngày, cho Hưng sử dụng số tài khoản ngân hàng của mình”.
Báo Đồng Nai viết: “Hưng nói cho Hoàng biết việc lập kênh trên mạng xã hội để Hưng nói và phát trực tiếp các nội dung chính trị, xã hội nhằm thu hút nhiều lượt xem và theo dõi, từ đó có thêm thu nhập và Hoàng đã đồng ý”.
Trang này cho biết thêm trong khoảng thời gian từ ngày 7/6/2020 đến 5/1/2022, ông Hưng đã tổ chức nhiều lượt nói chuyện trên mạng xã hội “có nội dung nói xấu đảng, nhà nước, xuyên tạc không đúng sự thật về những vụ việc nổi bật diễn ra gần đây”.
Bà Kim Hoàng bày tỏ sự bức xúc vì bản án bất công:
“Thật sự quá bất công. Trong việc này tôi chỉ nấu cơm và chưa từng ngôn luận, chưa từng nói ra cái này, hay làm điều gì, hay đăng tải cái gì mà vẫn bị quy kết theo Điều 331”.
“Anh Thái Hưng chỉ nói lên chính kiến của mình thôi, không chống lại ai. Ảnh chỉ nói lên những gì mà nhà nước cho phép, giống như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng kêu gọi, Thủ tướng Phạm Minh Chính kêu gọi… Ảnh chỉ nói lên những gì theo báo chính thống nói thôi, chứ ảnh không tự đặt điều ra… Tất cả những gì ảnh nói là sự thật!”
“Ảnh muốn tại phiên tòa phải có người đối chất 21 video mà họ bảo ảnh ‘làm sai’, nhưng không có người đối chất”.
Tòa án Nhân dân và Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Đồng Nai chưa phản hồi lời đề nghị bình luận của VOA.
Trang Công an Đồng Nai viết: “Phiên tòa phúc thẩm đã diễn ra theo đúng trình tự, thủ tục, thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật”.
Vào ngày 22/11 năm ngoái, Toà án Nhân dân huyện Tân Phú kết án hai ông bà Hưng, Hoàng tổng cộng 6,5 năm tù theo Điều 331.
Sau gần bốn tháng bị tạm giam, bà Kim Hoàng được tại ngoại. Mặc dù vậy, bà cho VOA biết rằng bà sẽ bị cơ quan chức năng đưa vào trại giam để thi hành án trong thời gian sắp tới.
Kênh YouTube Nói bằng thực TV của ông Thái Hưng, được lập từ đầu năm 2020, thu hút gần 40 ngàn người đăng ký theo dõi. Kênh này chuyên bình luận các vấn đề về “tình hình đất nước ngày nay”.
Vào đầu năm 2021, ông Hưng và bà Hoàng bị bắt khi chính quyền huyện Tân Phú được cho là cử một nhóm người mặc thường phục có vũ trang gồm cả “thợ điện” đã “bẻ khóa cổng” và “xông vào nhà”, tiến hành khám xét nơi ở của họ vào tối ngày 5/1. Vài ngày sau đó gia đình mới được thông báo rằng họ bị bắt tạm giam theo Điều 331 Bộ Luật Hình sự 2015.
Vào đầu năm 2022, một bản kiến nghị gửi đến giới lãnh đạo Việt Nam kêu gọi hủy bỏ Điều 331, cùng với các Điều 109, 117 của Bộ Luật Hình sự 2015, mà giới tranh đấu cho là “những quy định mơ hồ” đã mở đường cho các cơ quan chấp pháp “vi phạm nghiêm trọng Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị”.
Trong kiến nghị, các nhà hoạt động và các tổ chức xã hội dân sự cho biết rằng trong thời gian qua, chỉ riêng theo Điều 331 đã có hàng chục người bị bắt, trong đó có hơn 10 người đã bị tuyên phạt hơn 50 năm tù giam.
Chính quyền Việt Nam thường xuyên nói rằng những người này bị bắt và xét xử vì “vi phạm phát luật”, và rằng chính quyền luôn đảm bảo các quyền căn bản của người dân theo luật pháp và công ước quốc tế.