Vài bị cáo chủ chốt vụ ‘chuyến bay giải cứu’ có thể được giảm án

Một số bị cáo chủ chốt vụ “chuyến bay giải cứu” được phía công tố đề nghị giảm hình phạt do ‘có công lao’, ‘nhân thân tốt’ và ‘đã khắc phục hậu quả’, trong khi bị cáo ăn hối lộ nhiều nhất không được cứu xét, theo tường thuật của báo chí trong nước về phiên tòa phúc thẩm hiện nay.

Tại phiên tòa sơ thẩm hồi cuối tháng 7, Tòa án Nhân dân Hà Nội đã tuyên án tù chung thân cho ba bị cáo nhận hối lộ nhiều nhất để cấp phép mở các chuyến bay đưa công dân Việt Nam về nước trong đại dịch COVID-19, còn được gọi một cách không chính thức là các “chuyến bay giải cứu”.

Ba người đó là ông Phạm Trung Kiên, thư ký Thứ trưởng Y tế; bà Nguyễn Thị Hương Lan, cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao; và ông Vũ Anh Tuấn, cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an.

Đồng tội ‘Nhận hối lộ’ nhưng Thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng, quan chức cấp cao nhất bị đưa ra xử trong vụ án, bị kêu án ít hơn là 16 năm tù.

Nhận hối lộ nhiều nhất trong vụ án là Phạm Trung Kiên với số tiền 42,6 tỷ đồng, theo sau là Vũ Anh Tuấn nhận 27,3 tỷ đồng, Nguyễn Thị Hương Lan nhận 25 tỷ đồng, và Tô Anh Dũng nhận 21,5 tỷ đồng, theo cáo trạng.

Án chung thân còn lại dành cho ông Hoàng Văn Hưng, Trưởng phòng 5, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an, về tội ‘Lừa đảo chiếm đoạt tài sản’ do đã có hành vi chạy án.

Tuy nhiên, đến phiên phúc thẩm vào sáng ngày 26/12, phía công tố đã đề nghị giảm án tù cho bà Nguyễn Thị Hương Lan, ông Hoàng Văn Hưng và ông Tô Anh Dũng, nhưng giữ nguyên mức án của ông Phạm Trung Kiên, tờ Công An Nhân Dân cho biết. Có 21 bị cáo đã đệ đơn kháng cáo trong tổng số 54 người bị kết án tại phiên tòa lần trước.

Theo giải thích của đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, cơ quan công tố, được báo chí dẫn lại, bà Lan có ‘ông nội là liệt sỹ còn bà nội là bà mẹ Việt Nam anh hùng’. Bên cạnh đó, các cơ quan ở Bộ Ngoại giao, nơi bà làm việc, như Công đoàn và Đảng ủy đều có đơn xin cứu xét cho bà do bà ‘có công lao với ngành’ và bản thân bà Lan ‘đã cố gắng tối đa’ nộp lại số tiền đã nhận hối lộ.

Cũng như bà Lan, cựu Thứ trưởng Dũng được Viện kiểm sát đề nghị giảm án, viện dẫn nhân thân tốt như ‘bố ruột là đảng viên lão thành, mẹ vợ được trao huân chương kháng chiến, vợ được nhiều giấy khen trong công tác’ và bản thân ông Dũng cũng ‘có nhiều giấy khen’ và ‘đã tự nguyện khắc phục toàn bộ hậu quả’, vẫn theo Công An Nhân Dân.

Về phần Hoàng Văn Hưng với tội nhận 18,8 tỷ đồng để chạy án, bị cáo này đã thay đổi thái độ hoàn toàn, từ một mực không nhận tội tại phiên tòa sơ thẩm, cho đến kháng cáo kêu oan sau khi bị tuyên án rồi cuối cùng nhận tội tại phiên phúc thẩm và ‘xin được giảm nhẹ hình phạt’.

Xét thấy ông Hưng đã ‘ăn năn hối cải’ và ‘có hai người bác ruột là liệt sỹ’, trong khi bản thân bị cáo sức khỏe không tốt, phía công tố cũng đề nghị Tòa cứu xét giảm án.

Theo đó, bà Lan và ông Hưng được đề nghị giảm từ chung thân xuống còn 20 năm tù, còn ông Dũng được đề nghị bớt từ 3 đến 4 năm trong tổng số 16 năm tù đã tuyên đối với ông.

Riêng bị cáo nhận hối lộ nhiều nhất là Phạm Trung Kiên, Viện kiểm sát không đồng ý giảm án vì ông Kiên ‘nhận số tiền hối lộ đặc biệt lớn, và nhận quá nhiều lần, đến 253 lần’ nên bản án chung thân là ‘đã giảm nhẹ’ so với hành vi phạm tội của ông. Mức án này là đã có cứu xét việc ông nộp lại gần hết số tiền đã ăn hối lộ nên ‘không còn căn cứ giảm thêm’, cũng theo Công An Nhân Dân.

Một bị cáo khác không có vai trò chủ chốt trong vụ án là ông Nguyễn Anh Tuấn, cựu phó giám đốc Công an Hà Nội, đã được Viện kiểm sát đề nghị vừa giảm án vừa trả lại tài sản đã bị tịch thu, bao gồm 146 lượng vàng và 210.000 đô la Mỹ, tức gần 17 tỷ đồng, tờ Tuổi Trẻ cho biết. Ông Tuấn bị tuyên án 5 năm tù tại phiên sơ thẩm.

Lý do được Viện kiểm sát đưa ra là vì ông Tuấn ‘đã khắc phục xong án phạt về phần dân sự’, tức là đã nộp lại đủ tiền, và ông ‘có công lớn trong việc phát hiện, điều tra và truy tố bị cáo Hoàng Văn Hưng’.

Ông Tuấn lúc đầu đã có đơn kháng cáo nhưng ‘sau đó đã rút đơn’ để được nhanh chóng thi hành án tù để còn ‘đi điều trị bệnh ung thư thực quản đang tiến triển’, vẫn báo Tuổi Trẻ cho hay. Mặc dù đã rút đơn kháng cáo nhưng Viện kiểm sát vẫn xin giảm án cho ông.