Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 2/8 một lần nữa đã tìm cách để giảm nhẹ ba vụ thử tên lửa tầm ngắn của Triều Tiên trong 8 ngày, nói rằng chúng không phá vỡ bất kỳ thỏa thuận nào ông có với ông Kim Jong Un và ông chắc chắn nhà lãnh đạo Triều Tiên không muốn làm ông thất vọng.
Dường như nhắc đến cam kết của ông Kim sẽ không nối lại các vụ thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa và bom hạt nhân vốn đã bị đình hoãn kể từ năm 2017, ông Trump viết trên Twitter: “Chủ tịch Kim không muốn làm tôi thất vọng vì bội tín.”
“Có rất nhiều thứ để Triều Tiên đạt được – với tiềm năng của một Quốc gia, dưới sự lãnh đạo của ông Kim Jong Un, không giới hạn. Cũng có quá nhiều thứ để mất,” ông Trump, vốn đã dùng cách tâng bốc ông Kim trong khi vẫn duy trì các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với quốc gia này, viết.
Nhấn mạnh mối quan hệ cá nhân mà ông nói rằng ông đã xây dựng với ông Kim trong ba cuộc gặp kể từ tháng 6 năm ngoái, ông Trump nói: “Ông ấy sẽ làm điều đúng đắn bởi vì ông ấy quá thông minh, và ông ấy không muốn làm bạn ông ấy thất vọng – đó là Tổng thống Trump!”
Bất chấp những lời lẽ có cánh của ông Trump, Triều Tiên đã làm Tổng thống Mỹ bẽ mặt khi thử tên lửa mặc dù ông và ông Kim đã tại cuộc gặp hôm 30/6 đã đồng ý khôi phục các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa đang bị ngưng trệ.
Các cuộc đàm phán vẫn chưa được nối lại, và các nhà phân tích tin rằng các cuộc thử nghiệm này là nhằm để vừa nâng cao khả năng quân sự của Triều Tiên vừa gây áp lực buộc Washington phải nhượng bộ nhiều hơn.
Cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Kim tại Việt Nam vào tháng 2 đã sụp đổ sau khi họ không thể hòa giải được sự khác biệt giữa yêu cầu của Mỹ là Triều Tiên phải phi hạt nhân hóa hoàn toàn và đòi hỏi của Bình Nhưỡng là dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt.
Ông Trump hôm 2/8 nói rằng các cuộc thử nghiệm tầm ngắn ‘có thể vi phạm nghị quyết của Liên Hợp Quốc’, nhưng ông và ông Kim chưa bao giờ bàn về cấm thử các tên lửa như vậy.
Tên lửa tầm ngắn của Triều Tiên không gây ra mối đe dọa nào đối với lãnh thổ Hoa Kỳ, nhưng chúng có thể gây nguy hiểm cho các đồng minh của Mỹ như Nhật Bản và Hàn Quốc và hàng chục ngàn lính Mỹ đồn trú tại đó.
Việc thử tên lửa như vậy được đề cập trong nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hồi năm 2006 yêu cầu Triều Tiên đình chỉ mọi hoạt động liên quan đến chương trình tên lửa đạn đạo của nước này.
Bộ Ngoại giao Triều Tiên cho biết Bình Nhưỡng luôn bác bỏ các nghị quyết của Liên Hợp Quốc ‘được ngụy tạo một cách trái phép’. Quyết định đình chỉ thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa và thử nghiệm hạt nhân đã được đưa ra ‘dựa trên thiện chí và xem xét đối với đối tác đối thoại’, tuyên bố của Bộ Ngoại giao cho biết.
“Đây hoàn toàn không phải là hành động thừa nhận và tuân thủ các nghị quyết vô lý của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc,” tuyên bố viết.
Triều Tiên chỉ trích Anh, Pháp và Đức đã đưa ra các tuyên bố sau cuộc họp kín của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hôm thứ Năm 1/8 kêu gọi Triều Tiên tham gia vào các cuộc đàm phán ‘thực chất’ với Mỹ và nói rằng các biện pháp trừng phạt cần phải được thực thi đầy đủ cho đến khi Bình Nhưỡng dỡ bỏ chương trình tên lửa đạn đạo và hạt nhân.
Tuyên bố của Triều Tiên cáo buộc Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc là ‘vu khống vô căn cứ’ việc Triều Tiên phát triển vũ khí quy ước ‘trong khi nhắm mắt làm ngơ trước các cuộc tập trận ở Hàn Quốc và vận chuyển vũ khí tấn công tân tiến đến nước này’.
Triều Tiên đã đòi Hoa Kỳ và Hàn Quốc hủy các cuộc tập trận quân sự chung đã lên kế hoạch trong tháng này, nói rằng hành động này sẽ vi phạm cam kết của ôngTrump đối với ông Kim, đồng thời chỉ trích việc Washington cung cấp vũ khí mới cho Seoul.
Bình Nhưỡng cũng cảnh báo họ có thể ngưng đóng băng các vụ thử tên lửa và hạt nhân tầm xa vốn được ông Trump nhiều lần đưa ra như một bằng chứng về can dự thành công với ông Kim.
Các quan chức Hoa Kỳ vẫn hy vọng hồi sinh các cuộc đàm phán và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo hôm 2/8 nói rằng trong khi quá trình ngoại giao có thể có một số khúc mắc, các cuộc trao đổi với Triều Tiên ‘đang diễn ra ngay cả khi chúng ta phát biểu ở đây’.
Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ đã gọi các vụ phóng tên lửa của Triều Tiên là ‘hành động khiêu khích’, nhưng cũng nói rằng những hành động như vậy luôn nằm trong ‘cẩm nang đàm phán’ của Bình Nhưỡng.
“Chúng tôi cho rằng không lâu nữa chúng tôi sẽ trở lại tiến trình đàm phán bền vững,” vị quan chức này nói. Ông cũng nói rằng hiện chưa xác định được thời gian và địa điểm nào cho các cuộc đàm phán mới.
Vị quan chức này cũng dường như cảnh báo Triều Tiên đừng tiến hành các cuộc thử nghiệm ở quy mô lớn hơn. Ông nói: “Có những hành động khiêu khích có khả năng dẫn đến một phản ứng tai hại hơn từ các quốc gia còn lại trên thế giới.”
Một quan chức khác của Mỹ, cũng nói với điều kiện giấu tên, cho biết trong các cuộc thử nghiệm mới nhất, Triều Tiên đã bắn hai tên lửa đạn đạo tầm ngắn và mô tả chúng là KN-23, cùng loại với tên lửa được phóng trong hai vụ thử trước đó kể từ ngày 25/7.
Một số nhà phân tích tin rằng ông Kim sẽ mạnh bạo hơn nữa để đòi ông Trump nhượng bộ trước sự háo hức rõ ràng của ông Trump trong việc đề cao cách tiếp cận Triều Tiên của ông như một thành tích ngoại giao trong chiến dịch vận động tái tranh cử của ông vào năm 2020.