Thủ tướng mới nhậm chức của Malaysia nói ông sẵn sàng giữ lời hứa trong chiến dịch tranh cử là ân xá cho lãnh tụ đối lập Anwar Ibrahim.
Ông Mahathir Mohamad hôm thứ Sáu nói: “Chúng tôi sẽ bắt đầu tiến trình theo quy định để có lệnh ân xá cho ông Datuk Sri Anwar”, ông sử dụng từ ngữ trọng thị trong tiếng Mã Lai.
Ông Mahathir cho biết quốc vương cũng “đã tỏ ý sẵn sàng ân xá” cho ông Anwar.
Thủ tướng Malaysia nói thêm rằng ông Anwar “nên được phóng thích ngay khi ông được ân xá”.
Lãnh đạo phe đối lập đang ngồi tù vì tội tham nhũng và tội giao cấu trái tự nhiên. Việc tống giam ông Anwar bị dư luận lên án là mang động cơ chính trị.
Ông Anwar từng là phó thủ tướng và bộ trưởng tài chính trong chính phủ của ông Mahathir. Ông được xem là người sẽ kế nhiệm ông Mahathir cho đến khi ông bị sa thải vào năm 1999.
Ông Mahathir, cựu lãnh đạo của Malaysia, tuyên thệ nhậm chức hôm 10/5 với tư cách là vị thủ tướng thứ bảy của nước này sau chiến thắng bầu cử vang dội vào ngày hôm trước, một kỳ tích khiến ông trở thành nhà lãnh đạo dân cử lớn tuổi nhất thế giới.
Cựu thủ tướng 92 tuổi được biết đến với chế độ độc tài, và liên minh của ông với các đảng đối lập -- Liên minh Hy vọng -- đã lật đổ liên minh Barisan Nasional của Thủ tướng Najib Razak, trong đó có UMNO, đảng sắc tộc Malay đã cai trị Malaysia từ thời lập nước cho đến khi trở thành một quốc gia độc lập vào năm 1957.
Ông Najib thất cử một phần do chính sách sưu cao thuế nặng của ông ảnh hưởng đến người nghèo ở nông thôn và những vụ bê bối tham nhũng, trong đó có hàng tỷ đôla được cho là đã bị đánh cắp từ một quỹ đầu tư nhà nước mà ông kiểm soát. Ông Najib phủ nhận có bất kỳ hành vi sai trái nào.
Thủ tướng Mahathir nói ông không tìm cách “trả thù” các đối thủ chính trị, nhưng hứa sẽ khôi phục lại luật pháp và trật tự.
Ông Mahathir đã lãnh đạo Malaysia từ năm 1981 đến năm 2003. Ông được ghi nhận có công xây dựng một nền kinh tế phát triển. Tuy nhiên, nhiều người Malaysia vẫn khó chịu về cách “đối xử khắc nghiệt” của ông Mahathir đối với các đối thủ chính trị và đàn áp tự do ngôn luận.
Chế độ của ông Najib cũng đã phải đối mặt với các cáo buộc về hành vi đàn áp công dân. Tổ chức nhân quyền Ân xá Quốc hôm 10/5 nói cuộc bầu cử là “một cơ hội lịch sử để dẹp bỏ các vi phạm nhân quyền trong quá khứ”.
Các nhóm nhân quyền cáo buộc liên minh Barisan Nasional đã “liên tục tấn công vào quyền tự do ngôn luận và hội họp ôn hòa, giam giữ tùy tiện theo luật hà khắc”.
Tổ chức Ân xá Quốc tế nói ông Mahathir có thể bắt đầu cải cách bằng cách hoàn thành lời hứa trong chiến dịch tranh cử là phóng thích ông Anwar.
Tổ chức này cũng kêu gọi Thủ tướng Mahathir bãi bỏ các đạo luật có tính chất đàn áp như Luật chống Tin giả gần đây, mà tổ chức này nói là “được thiết kế nhằm ngăn chặn tranh luận trực tuyến”.