Cựu thủ tướng Mahathir Mohamad đã trở lại quyền lực đầy bất ngờ sau khi khối đối lập do ông đứng đầu đánh bại Liên minh Quốc gia Barisan Nasional (BN) của Thủ tướng Najib Rajak, kết thúc sáu thập kỷ liên minh này cầm quyền liên tục ở liên bang Malaysia.
Kết quả chính thức cho thấy liên minh Pakatan Harapan của ông Mahathir đã giành được 112 ghế, đủ để lập thế đa số trong tổng số 222 ghế tại Quốc hội.
Khối của ông Mahathir – liên minh bốn đảng bao gồm các nhân vật đối lập kỳ cựu từng đối đầu với ông Mahathir trong thời gian ông làm Thủ tướng từ năm 1981 cho đến 2003 giành chiến thắng tại các bang Johor, Melaka, Selangor, Negeri Sembilan, Perak, Kedah và Penang. Trước cuộc tuyển cử, Pakatan Harapan chỉ kiểm soát hai bang là Selangor và Penang.
Kết quả này đánh dấu kết thúc 61 năm cầm quyền của BN – liên minh chính trị có thời gian cầm quyền lâu nhất thế giới.
Trong một cuộc họp báo vào lúc 3h sáng thứ Năm ngày 10/5, Mahathir, giờ đây đã 92 tuổi, nói ông ‘sẽ không trả thù’ Thủ tướng Najib, tờ South China Morning Post tường thuật. Tuy nhiên, ông nói ông không nghe tin gì từ ông Najib vốn đã ‘trở nên im lặng’.
“Điều tôi muốn làm là khôi phục lại pháp trị,” ông nói.
Ông liên tục coi nhẹ tuổi tác của mình và nói rằng chính phủ mới của ông sẽ bao gồm ‘cả nam lẫn nữ trong đó có một người trẻ’.
Nhà quan sát chính trị Malaysia kỳ cựu Bridget Welsh nói rằng kết quả này là sự quay lưng lại với ông Najib dính đầy bê bối cũng như vì cử tri ‘Malaysia đang trở nên chín chắn hơn’.
“Về cơ bản Mahathir là chỗ an toàn để họ nhảy vào và ông Najib là người đã đẩy họ phải nhảy,” tờ SCMP dẫn lời bà Welsh nói.
Chiến thắng của ông Mahathir đặt ra dấu hỏi lớn về tương lai trước mắt của ông Najib. Mahathir nói ông sẽ theo đuổi các cáo buộc hình sự nhằm vào ông Najib xung quanh các bê bối tài chính của ông ta.
Ông Najib đã gia nhập chính trường từ lúc 23 tuổi. Ông làm bộ trưởng dưới thời ông Mahathir và được nhìn nhận rộng rãi là đã vươn lên trong Đảng Tổ chức Quốc gia Malaysia Thống nhất (UMNO), đảng chính trong liên minh BN, là nhờ vào sự bảo trợ của ông Mahathir.
Phụ thân ông Najib, Abdul Razak, thủ tướng thứ hai của Malaysia, là người đỡ đầu chính trị cho ông Mahathir.
Quá chán nản với tác phong lãnh đạo thoải mái của người kế nhiệm là cựu Thủ tướng Abdullah Badawi, ông Mahathir đã đưa ra một chiến dịch trong hậu trường để giúp ông Najib trở thành thủ tướng vào năm 2009.
Thủ tướng Najib nói quan hệ giữa họ đã trở nên căng thẳng vào đầu những năm 2010 bởi vì ông không chịu làm theo lệnh của ông Mahathir.