Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 15/9 nói ông hiểu rằng ông Tập Cận Bình của Trung Quốc có thắc mắc và quan ngại về tình hình ở Ukraine, bất ngờ thừa nhận sự rạn nứt với Bắc Kinh về cuộc chiến ở Ukraine sau một tuần tổn thất nghiêm trọng của Nga trên thực địa.
Kể từ khi Nga xâm lược, Trung Quốc đã có một đường lối thận trọng, chỉ trích các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Nga nhưng không ủng hộ hoặc hỗ trợ trong chiến dịch quân sự này.
“Chúng tôi đánh giá cao vị thế cân bằng của những người bạn Trung Quốc khi nói đến cuộc khủng hoảng Ukraine”, ông Putin nói với ông Tập tại cuộc gặp đầu tiên của họ kể từ khi cuộc chiến Ukraine bắt đầu.
“Chúng tôi hiểu các thắc mắc và quan tâm của các bạn về chuyện này. Trong cuộc họp hôm nay, tất nhiên chúng tôi sẽ giải thích quan điểm của mình.”
Ông Tập đã không đề cập đến Ukraine trong các bài phát biểu trước công chúng của mình. Trong phần tường thuật của phía Trung Quốc về cuộc họp cũng không nhắc tới Ukraine. Cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo diễn ra ở Uzbekistan bên lề một hội nghị thượng đỉnh khu vực.
Sự hỗ trợ của Bắc Kinh được nhiều người coi là cần thiết đối với Moscow, quốc gia cần thị trường xuất khẩu năng lượng và các nguồn nhập khẩu hàng hóa công nghệ cao khi đối mặt với các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Lần cuối cùng hai người gặp nhau, họ đã ký một thỏa thuận hữu nghị “không có giới hạn” giữa hai nước. Ba tuần sau, Nga xâm lược Ukraine.
Bình luận của Tổng thống Nga cho thấy một sự chuyển đổi của Trung Quốc theo một lập trường chỉ trích hơn, ít nhất là trong vòng riêng tư. Ông Ian Bremmer, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Columbia, cho biết đây là “dấu hiệu công khai đầu tiên cho thấy Putin nhận ra áp lực để rút lui.”
“Nga đã trở thành một nước bị khinh rẻ của G7 vì sự xâm lược của họ. Trung Quốc không muốn dính líu vào điều đó”, ông viết trên Twitter, đề cập đến Nhóm 7 quốc gia công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc John Kirby nói rằng Trung Quốc nên phản đối cuộc xâm lược của Nga: “Cả thế giới nên chống lại những gì ông Putin đang làm”, ông Kirby nói với CNN.
‘Sát cánh’
Tại Kyiv, bà Ursula von der Leyen, chủ tịch Ủy ban châu Âu, hội đàm với Tổng thống Volodymyr Zelenskyy và nói rằng quá trình gia nhập Liên hiệp châu Âu của Ukraine đang diễn ra tốt đẹp.
“Thật ấn tượng khi thấy tốc độ, sự quyết tâm và sự chuẩn xác mà quý vị đang tiến tới”, bà nói.
“Chúng tôi sẽ không bao giờ sánh được với sự hy sinh mà người Ukraine đang cống hiến khi họ mất nhà cửa hoặc rơi nước mắt cho những người thân yêu của họ ... Chúng tôi sẽ không bao giờ có thể đền bù những gì các bạn đã làm với cuộc chiến vì dân chủ, vì nhân loại, vì tôn trọng nguyên tắc luật pháp quốc tế. Nhưng ... bạn có những người bạn châu Âu ở bên cạnh mình, chừng nào còn cần đến,” bà nói.
Sau một tuần đạt được thắng lợi nhanh chóng nhất của Ukraine, các quan chức Ukraine cho biết các lực lượng Nga hiện đang củng cố hệ thống phòng thủ và sẽ rất khó để quân đội của Kyiv duy trì tốc độ tiến công của họ.
Tổng thống Putin vẫn chưa công khai bình luận về thất bại mà các lực lượng của ông gánh chịu sau khi quân đội Ukraine thực hiện một cuộc tấn công cơ giới nhanh chóng qua chiến tuyến vào tuần trước. Quân đội Nga đã vội vàng bỏ lại hàng chục xe tăng và xe bọc thép.
Kyiv cho biết họ đã chiếm lại hơn 8.000 km vuông gần tương đương với kích thước của đảo Cyprus. Tốc độ của cuộc tiến công đã nâng cao tinh thần của người Ukraine, làm hài lòng những người ủng hộ phương Tây, những người đã cung cấp vũ khí, thông tin tình báo và đào tạo, đồng thời nuôi hy vọng đạt được những thắng lợi đáng kể hơn nữa trước khi mùa đông bắt đầu.
Ông Serhiy Gaidai, thống đốc vùng Luhansk, miền đông Ukraine, cho biết đây vẫn sẽ là một cuộc chiến khó khăn để giành quyền kiểm soát khu vực này từ tay Nga, quốc gia thừa nhận đây là một nước độc lập do phe ly khai kiểm soát.
Ông Oleksiy Danilov, thư ký hội đồng quốc phòng và an ninh quốc gia Ukraine, cho biết trong một bài đăng trực tuyến: “Chúng ta nên tránh phấn khích quá mức. Vẫn còn rất nhiều việc phải làm để giải phóng vùng đất của chúng ta, và Nga có một số lượng lớn vũ khí.”
Các cuộc tấn công phi đạn hàng ngày của Nga vào Ukraine cũng không hề giảm bớt, một ngày sau khi nước này bắn phi đạn hành trình vào một đập chứa nước gần Kryvyi Rih, quê hương của Tổng thống Zelenskyy.
Nhà chức trách thành phố Kharkiv nói đạn pháo của Nga đã bắn trúng một đường ống dẫn khí áp suất cao, trong khi chiến dịch cứu hộ đang được tiến hành ở thành phố Bakhmut với 4 người bị nghi mắc kẹt dưới đống đổ nát sau một cuộc tấn công, ông Pavlo Kyrylenko, thống đốc khu vực Donetsk, cho hay.
Các lực lượng Nga đã mở các cuộc tấn công vào một số khu định cư trên chiến tuyến Kharkiv trong 24 giờ qua, Bộ Tổng tham mưu Các lực lượng Vũ trang Ukraine cho biết hôm 15/9.
Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Anh nói trong một tin cập nhật rằng các lực lượng của Ukraine đang tiếp tục củng cố quyền kiểm soát của họ đối với vùng đất mới được giải phóng trong khu vực.
Bộ Tài chính Mỹ hôm 15/9 cho hay áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với 22 cá nhân và 2 thực thể đã tạo điều kiện cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova trước đó đã cảnh báo Washington nên thận trọng khi nói rằng bất kỳ quyết định nào cung cấp phi đạn tầm xa hơn, các hệ thống HIMARS do Mỹ sản xuất, cho Kyiv sẽ vượt qua “lằn ranh đỏ” và khiến Mỹ trở thành một bên trực tiếp trong cuộc xung đột.