Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hôm 17/1 nói rằng việc Trung Quốc gần đây lắp đặt vũ khí trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông là “rất đáng lo ngại”.
Phát biểu của ông Lorenzana được đưa ra một ngày sau khi Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Perfecto Yasay xác nhận rằng Manila đã lặng lẽ phản đối Bắc Kinh hồi tháng 12/2016, sau khi Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở ở Mỹ công bố một phúc trình về các hoạt động tăng cường quân sự của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa.
Báo cáo này cho hay Trung Quốc đã lắp vũ khí phòng không và chống tên lửa trên các đảo nhân tạo.
Hà Nội lâu nay phản đối việc Trung Quốc xây đảo nhân tạo ở vùng biển có tranh chấp. Việt Nam là một trong số các bên có tranh chấp chính ở Biển Đông, kể cả tại Trường Sa.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Lorenzana tuyên bố: “Các hành động của Trung Quốc trong việc quân sự hóa các thực thể có tranh chấp thật rất đáng lo ngại. Chúng không sòng phẳng với tuyên bố của chính phủ Trung Quốc rằng mục đích của họ là hòa bình và hữu nghị”.
Lời lẽ của ông Lorenzana mạnh mẽ hơn Ngoại trưởng Yasay. Hôm 17/1, ngoại trưởng Yasay đã tránh chỉ trích Trung Quốc, ông nói vấn đề này cần phải xử lý thận trọng.
Vì các khoản đầu tư và thương mại tiềm tàng với Trung Quốc lên đến hàng tỉ đôla có thể gặp nguy cơ, nên Philippines phải cân nhắc một cách khó khăn giữa một bên là bảo vệ tuyên bố chủ quyền của mình, và một đàng là giữ được những thoả thuận có lợi mà Tổng thống Rodrigo Duterte đã đạt được với Trung Quốc, trước này là nước đối địch.
Đến nay, Philippines đã quyết định hoãn việc nâng cấp các cơ sở trên các đảo do họ kiểm soát, như sửa chữa một đường băng bị hư hại, để tránh làm Trung Quốc bực tức.
Bộ trưởng Lorenzana nói phản đối bằng ngoại giao là thủ tục đúng đắn và bất chấp quan hệ nồng ấm hơn với Trung Quốc, chính phủ Philippines vẫn có nghĩa vụ bảo vệ các lợi ích quốc gia.
Các đảo nhân tạo do Trung Quốc xây đã trở thành một đề tài nóng hồi tuần trước khi ngoại trưởng đề cử của Mỹ, ông Rex Tillerson, nói tại một phiên điều trần của Thượng viện rằng Bắc Kinh cần phải bị đẩy bật ra khỏi các đảo có tranh chấp đó và sau đó không được tiếp cận các đảo này.
Ngoại trưởng Philippines hồi tuần trước nói nước ông sẽ không tham gia. Ông Yasay nói hãy để người Mỹ làm việc đó.
Your browser doesn’t support HTML5
Philippines quan ngại việc Trung Quốc tăng cường vũ khí trên đảo