Philippines bắt đầu nâng cấp cơ sở quân sự trên đảo lớn nhất mà Manila đang kiểm soát trong khu vực có tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông, theo thông báo của Bộ trưởng Quốc phòng Philippines hôm thứ Ba 7/11.
Bộ trưởng Delfin Lorenzana nói một nhà thầu đang xây dựng một đường dốc từ bờ biển lên ở trên đảo Thị Tứ, người địa phương gọi là đảo Pag-asa, là đảo lớn nhất trong 9 đảo mà Philippines đang kiểm soát thuộc quần đảo Trường Sa.
Ông Lorenzana nói: “Dự án xây dựng đang được thực hiện, mặc dù có những lúc bị gián đoạn vì thời tiết, chúng tôi dự trù sẽ hoàn thiện vào đầu năm 2018. Các dự án xây dựng không thể tiến hành được nếu không có con đường từ bờ biển.”
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông, nhưng các nước Brunei, Malaysia, Philippines, Ðài Loan, và Việt Nam cũng có những tuyên bố chủ quyền chồng chéo nhau trong hải lộ có lượng hàng hóa thương mại trị giá hơn 3 ngàn tỉ đôla qua lại mỗi năm.
Các hình ảnh chụp từ vệ tinh mới đây cho thấy tàu bè của Trung Quốc ở quanh đảo Thị Tứ. Theo một số nhà bình luận thì đó có thể là một hành động răn đe đối với tuyên bố chủ quyền của Philippines tại đó. Đại sứ Trung Quốc tại Manila tìm cách giảm nhẹ tình tiết đó, và quả quyết rằng nước ông không có mưu đồ xấu nào.
Hai nước từ lâu đã có những bất đồng trên Biển Đông, mặc dù quan hệ giữa hai bên đã nồng ấm đáng kể trở lại dưới thời của Tổng thống Rodrigo Duterte, người từng tuyên bố rằng hợp tác làm ăn với Trung Quốc là điều khôn ngoan hơn là chọn cách đánh nhau với một cường quốc có quân đội mạnh vượt trội.
Ông Lorenzana nói rằng đường dốc từ bờ biển là quan trọng và cần thiết để tàu bè của hải quân có thể đưa vật liệu xây dựng đến sửa chữa và nâng cấp phi trường, các công trình cố định và xây một cảng mới trên đảo Thị Tứ cho ngư dân.
Người phát ngôn Arsenio Andolong của Bộ Quốc phòng Philippines nói rằng chính phủ sẽ chi khoảng 25,3 triệu đôla để nâng cấp đảo Thị Tứ.
Quân đội Philippines ủng hộ kế hoạch xây dựng và nâng cấp đảo này. Họ nói rằng Trung Quốc đang xây dựng như vậy trên các đảo mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền.
Trung Quốc đã xây 7 đảo nhân tạo, thiết đặt hệ thống rada, súng phòng không và tên lửa trên nhiều đảo. Các chuyên gia phỏng đoán Bắc Kinh sắp sửa triển khai chiến đấu cơ trên các đảo đó.